baş

Ayrıca bakınız: baS, bás, bas, bàs

Haftanın sözcüğü – 2008, 39, 40, 41 ve 42. hafta

Türkçe

Söyleniş

Lütfen bir dil kodu girin.

Heceleme

Lütfen bir dil kodu girin.

Yazılışlar

باش‎

Ad

baş (belirtme hâli başı, çoğulu başlar)

baş hakkında Türkçe Vikipedi'de ansiklopedik bilgi bulabilirsiniz.

1. (anatomi) insanda ve hayvanlarda beyin, göz, kulak, burun, ağız v.s. organları kapsayan, vücudun üst veya önünde bulunan bölüm, kafa, ser

   Sağ elinin çevik bir hareketiyle başındaki tülbendi çekip aldı. - N. Cumalı

2. bir topluluğu yöneten kimse

   Cumhurbaşkanı devletin başıdır. - Anayasa

3. başlangıç

   Hafta başı. Ay başı. Yılbaşı. Satır başı.

4. temel, esas

   Gücün, erdemliğin, bilimin, her şeyin başı paradır, para. - H. E. Adıvar

5. arazide en yüksek nokta

   Dağın başı. Tepenin başı.

6. bir şeyin genellikle toparlakça ucu

   Avucumuzun içinde sakladığımız sigaraların yanmış ucu ile fitillerin başını yaktık. - F. R. Atay

7. bir şeyin uçlarından biri

   Merdiven başında beni çağırdı. - A. Kutlu

8. (yiyecekler) kasaplık hayvanda ve bazı yiyecekde adet

   Yirmi baş koyun. Üç baş soğan.

9. (hukuk) sarraflık hakkı
10. bir şeyin yakını veya çevresi

    Güzel bir sonbahar havasında şair, havuz başına uzanır gibi oturmuş, güneşleniyordu. - A. Kabaklı

11. "önem veya yönetim bakımından ileride olan, en önemli, en üstün" anlamlarında birleşik kelimeler yapan bir söz

    Başbakan, başçavuş, başhekim, başkent, başöğretmen, başpehlivan, başrol, başsavcı.

12. güreşte pehlivanların ayrıldıkları beş derecenin en yükseği

    Başa güreşmek.

13. (denizcilik) deniz teknelerinde ön taraf
14. (patoloji) çıban

Deyimler

adam başı, adımbaşı, akbaş, aklı başında, alabaş, altınbaş, asesbaşı, astsubay başçavuş, astsubay kıdemli başçavuş, aşçıbaşı, atbaşı, aybaşı, ay başı, bacabaşı, baltabaş, barbaşı, baş ağrısı, baş akortçu, baş altı, baş antrenör, baş aşağı, baş eğmek, baş kesme, baş kesmek, başa baş, başağaç, başağırlık, başaktör, başaktris, başaltı, başasistan, başbakan, baş başa, baş başa vermek, baş bayan, başbayii, baş bodoslaması, baş belası, baş bezi, baş bıçağı, baş biti, başbuğ, başçavuş, başdanışman, başdekorcu, baş denetçi, baş denetmen, başdizgici, baş döndürücü, baş dönmesi, başdümenci, baş dümeni, baş eczacı, baş efendi, baş eğmek, başeksper, başeser, başeski, başfiyat, başgardiyan, başgarson, başgedikli, başhakem, baş halatı, baş havlusu, başhekim, başhemşire, başhostes, başimam, başkafiye, başkahraman, başkaldırı, başkaldırmak, başkarakter, başkâtip, başkemancı, başkent, başkesit, baş keşiş, başkilise, başkişi, başkomutan, başkonakçı, başkonsolos, başköşe, başkumandan, başlahana, başmabeyinci, başmakale, başmal, baş mekân, başmisafir, başmuallim, başmubassır, başmuharrir, başmurakıp, başmüdür, baş müezzin, başmüfettiş, başmühendis, başmürettip, başmüsevvit, baş müşavir, baş müzakereci, başnokta, başoda, başoyuncu, başöğretmen, başörtü, baş örtüsü, başpapaz, başparmak, başpehlivan, başpiskopos, başrahip, başrejisör, başrol, başsağlığı, başsavcı, başşehir, baştaban, baştabip, baş tacı, baştanımaz, başteknisyen, başucu, baş ucu, başuzman, başülke, baş üstü, baş üstüne, başvekâlet, başvekil, baş vezir, başvurmak, başvuru, başvurulmak, başyapıt, başyardımcı, başyargıcı, baş yastığı, başyaver, başyazar, başyazı, başyazman, başyemek, başyıldız, başyönetmen, başyukarı, başı açık, başı bağlı, başıboş, başıbozuk, başı bütün, başı dertte, başı devletli, başı dimdik, başı dinç, başı dumanlı, başı havada, başı kabak, başı kalabalık, başı önünde, başı yerde, başı yukarıda, başı yumuşak, başına buyruk, baştan savma, bezirgânbaşı, binbaşı, bir başına, borazancıbaşı, böcekbaşı, bölükbaşı, büyükbaş, çarkçıbaşı, çeribaşı, çeşme başı, çeşnicibaşı, canla başla, çıbanbaşı, dağbaşı, dağ başı, dakika başı, delibaş, demirbaş, dört başı mamur, düğüncübaşı, elebaşı, elmabaş, erbaş, eşekbaşı, gölbaşı, hafta başı, hahambaşı, hamalbaşı, hekimbaşı, ırgatbaşı, iribaş, işbaşı, işin başı, kamçıbaşı, kancabaş, karabaş, kayabaşı, kervanbaşı, kırk yılın başı, Kızılbaş, kocabaş, koçbaşı, kolbaşı, koltuk başı, köprübaşı, köşe başı, kumbaşı, kuşbaşı, kuşçubaşı, kuyruklu yıldız başı, küçükbaş liste başı, sallabaş, sıkma baş, tokmakbaş, topbaş, madde başı, masa başı, mehterbaşı, meme başı, mimarbaşı, müneccimbaşı, obabaşı, ocak başı, odabaşı, omuz başı, onbaşı, oymakbaşı, ön yüzbaşı, ördekbaşı, pazarbaşı, pınar başı, saat başı, sarbanbaşı, satır başı, sekbanbaşı, semazenbaşı, sofra başı, söz başı, subaşı, tepebaşı, ustabaşı, üst baş, yanı başı, yârenbaşı, yaş baş, yeşilbaş, yılanbaşı, yılbaşı, yiğitbaşı, yüzbaşı, kendi başına, kız başına, kişi başına, parça başına, silah başına, tek başına, işbaşında eğitim, masa başında gafil baş düşmana eş iki el bir baş için saç saça baş başa saç saça, baş başa dövüşmek yalnız başına,

Çeviriler

• Almanca: Kopf (de) e, Haupt (de) n, Führung (de) d, Leitung (de) d, Anfang (de) e, Beginn (de) e, Basis (de) d, Grund (de) e
• Arapça: رأس‎ (ar) e [ra’s], رئيس‎ (ar) e [ra’í:s]
• Arnavutça: [Madde?]tpos
• Azerice: baş (az)
• Bretonca: penn (br)
• Çince: 頭 (zh), 头 (zh) [tóu], 頭腦 (zh), 头脑 (zh)
• Danca: hoved (da)
• Eski Türkçe: baş (tr)
• Estonca: pea (et)
• Farsça: سر‎ (fa) [ser]
• Fince: pää (fi), johtohenkilö (fi), johtaja (fi), alkupää (fi), pohja (fi), perusta (fi), paise (fi)
• Fransızca: tête (fr)
• Gagavuzca: baş (gag)
• Hausaca: kai (ha)
• Hollandaca: hoofd (nl), kop (nl)
• İbranice: קאב'יסה‎ (he)
• İdo: kapo (io)
• İngilizce: head (en), caput (en), head (en), lead (en), beginning (en)
• İspanyolca: cabeza (es) d
• İsveççe: huvud (sv)
• İtalyanca: testa (it) d
• Japonca: 頭 (ja), あたま (ja) [atamá]

• Kazakça: бас (kk) (bas)
• Kırgızca: баш (ky) (baş)
• Korece: 머리 (ko) (meori) [meori]
• Kürtçe: rayeka navdêrî (ku)
• Letonca: galva (lv)
• Litvanca: galva (lt)
• Özbekçe: бош (uz)
• Portekizce: cabeça (pt) d
• Rusça: голова (ru) d (golova) [golová]
• Sicilyaca: capu (scn)
• Tatarca: baş (tt)
• Türkmence: kelle (tk)
• Vepsice: pä (vep)
• Volapük: kap (vo)
• Yahudi İspanyolcası: kavesa (lad)
• Modern Yunanca: κεφάλι (el) (kefáli)

Kaynakça

• Türk Dil Kurumu: "baş"

Atasözleri

• Ağaran baş, ağlayan göz gizlenmez
• Ağrısız baş mezarda gerek
• Ayaklar baş, başlar ayak oldu
• Baş ağır gerek, kulak sağır
• Baş başa bağlı, baş da şeriata
• Baş dille tartılır
• Baş kes, yaş kesme
• Baş ağır gerek, kulak sağır
• Baş dille tartılır
• Baş kes, yaş kesme
• Baş nereye giderse, ayak da oraya gider
• Baş ol da eşek başı ol
• Baş sağ olursa börk çok bulunur
• Baş sallamakla kavuk eskimez
• Baş yarılır börk içinde, kol kırılır kürk içinde
• Baş yastığı baş derdini bilmez
• Başa gelen çekilir
• Başa gelmeyince bilinmez
• Başak büyüdükçe boynunu eğer
• Başım acemi berbere teslim eden, cebinden pamuğunu eksik etmez
• Baş başa bağlı, baş da şeriata
• Başın başı, başın da başı vardır
• Başın sağlığı, dünya varlığı
• Başına gelen başmakçıdır
• Başını sallamayan kavak olmaz

Azerice

Ad

baş

1. (anatomi) baş

Eski Türkçe

Bu sözcüğün, biçim ve içerik olarak Vikisözlük standartlarına ulaşması için elden geçirilmesi gerekmektedir.

Madde düzenleme ve Vikisözlük standartları ile ilgili bilgi
Bu sözcükte ayrıca şu sorunlar da bulunmaktadır:

• Bu söz(cük), ait olduğu dilin kullandığı Eski Türkçe alfabesinde yazılmamıştır.

Düzenleme yapıldıktan sonra bu not silinmelidir.

Ad

1. (anatomi) baş
2. yara

Gagavuzca

Köken

Lütfen bir dil kodu girin. baş

Ad

baş

1. (anatomi) baş

Kırım Tatarca

Ad

baş

1. kafa
2. ilk
3. en ön
4. önder

Deyimler

başı aylanmaq, başı dönmek

Kürtçe

Ön Ad

baş

1. iyi, yakşı

Tatarca

Ad

baş

1. (anatomi) baş

Türkmence

Ad

baş

1. (anatomi) baş, kafa
2. doruk, dağ başı