deniz

Ayrıca bakınız: Deniz, deñiz, deňiz

Türkçe

Söyleniş

• Heceleme: de·niz

Köken

• Osmanlı Türkçesi دڭیز‏, Eski Türkçe

Ad

deniz (belirtme hâli denizi, çoğulu denizler)

deniz hakkında Türkçe Vikipedi'de ansiklopedik bilgi bulabilirsiniz.

1. (doğa bilimi, okyanus bilimi) yer kabuğunun çukur bölümlerini kaplayan, birbiriyle bağlantılı, tuzlu su kütlesi

   Marmara Denizi; Asya ve Avrupa kıtaları arasında sıkışmış kalmıştır.

2. bu su kütlesinin belirli parçası
3. aydaki düzlükler
4. (mecaz) sınırsız genişlik, çokluk, yoğunluk
5. (mecaz) geniş alan

Çekimleme

deniz adının çekimi

	tekil	çoğul
yalın	deniz	denizler
belirtme	denizi	denizleri
yönelme	denize	denizlere
bulunma	denizde	denizlerde
ayrılma	denizden	denizlerden
tamlayan	denizin	denizlerin
iyelik
	tekil	çoğul
1. tekil (benim)	denizim	denizlerim
2. tekil (senin)	denizin	denizlerin
3. tekil (onun)	denizi	denizleri
1. çoğul (bizim)	denizimiz	denizlerimiz
2. çoğul (sizin)	deniziniz	denizleriniz
3. çoğul (onların)	denizi denizleri

Sözcük birliktelikleri

• deniz arazileşmesi
• deniz güçleri
• deniz hayvanı
• deniz hıyarı
• denizkestanesi
• denize kıyısı
• deniz savaşı
• deniz subayı
• deniz yolu
• dört yanı deniz kesilmek
• laterna deniz

Çeviriler

tuzlu su kütlesi

• Afrikanca: see (af)
• Almanca: Meer (de)
• Arnavutça: det (sq)
• Arapça: بَحْر‏‎ (ar) (baḥr)
• Azerice: dəniz (az)
• Bretonca: mor (br)
• Bulgarca: море (bg) (more)
• Çağatayca: tengiz‏‎ (chg)
• Çekçe: moře (cs)
• Çince: 大海 (zh)
• Danca: hav (da)
• Darice: بحر‏‎ (prs)
• Endonezce: laut (id)
• Ermenice: ծով (id)
• Eski Türkçe: sundırı (tr), sundurı (tr), taluy (tr), teniz (tr)
• Esperanto: maro (eo)
• Estonca: meri (et)
• Evenki dili: ламу (lamu), море (more)
• Farsça: دریا‏‎ (fa), بحر‏‎ (fa)
• Fince: meri (fi)
• Fransızca: mer (fr)
• Gagavuzca: deniz (gag)
• Galiçyaca: mar (gl)
• Gucaratça: સમુદ્ર (gu) (samudra)
• Hausaca: taiku (ha)
• Hawaii dili: kai (haw)
• Hollandaca: zee (nl)
• Hırvatça: more (hr)
• Hintçe: समुद्र (hi) (samudra), सागर (hi) (sāgar)
• İbranice: ים‏‎ (he)
• İngilizce: sea (en)
• İrlandaca: farraige (ga), muir (ga)
• İspanyolca: mar (es)
• İsveççe: hav (sv)
• İtalyanca: mare (it)
• İzlandaca: haf (is)
• Japonca: 海 (ja)
• Karaçay Balkarca: tengiz (krc)

• Katalanca: mar (ca)
• Kırım Tatarca: deñiz (crh)
• Kırgızca: deñiz (ky)
• Korece: 바다 (ko) (bada)
• Korsikaca: mare (co)
• Kürtçe: derya (ku)
• Latince: mare (la), pelagus (la), pontus (la)
• Lehçe: morze (pl)
• Litvanca: jūra (lt)
• Macarca: tenger (hu)
• Malayca: laut (ms)
• Mari dili: теҥыз (mhr) (teŋəz)
• Moğolca: далай (mn) (dalay)
• Norveççe: sjø (no)
• Portekizce: mar (pt)
• Rumence: mare (ro)
• Rusça: море (ru) (more)
• Sırpça: море (sr)
• Sicilyaca: mari (scn)
• Slovakça: more (sk)
• Somalice: bad (so)
• Tagalogca: dagat (tl)
• Tatarca: diñgez (tt)
• Tayca: ทะเล (th)
• Türkmence: deňiz (tk)
• Udmurtça: зарезь (udm) (zarezʹ)
• Ukraynaca: море (uk) (more)
• Vepsice: meri (vep)
• Volapük: mel (vo)
• Modern Yunanca: θάλασσα (el) (thálassa)

Kaynakça

• Türk Dil Kurumu: "deniz"

Atasözleri

• Deniz bal olmuş, fukara kaşık bulamamış
• Deniz dalgasız olmaz, gönül sevdasız olmaz
• Deniz dalgasız olmaz, kapı halkasız
• Deniz kenarında dalga eksik olmaz
• Devletin malı deniz, yemeyen domuz
• İt değmekle deniz pis olmaz
• Lafla pilav pişerse deniz kadar yağı benden

Gagavuzca

Köken

Eski Türkçe tängiz

Ad

deniz

[1] (doğa bilimi, okyanus bilimi) deniz

Kaynakça

• Etymological Dictionaries - Andras Rajki