yemek

Türkçe

Ad

yemek (belirtme hâli yemeği, çoğulu yemekler)

1. (yiyecekler) yenmek için pişirilip hazırlanmış yiyecek, aş, taam, ekmek

   Yemekten sonra lokantalı vagondan birer de kahve getirttiler. - M. Ş. Esendal

2. yemek yeme, karın doyurma işi

   Yemekten sonra gocuğuna sarar yatırırdı beni. - N. Cumalı

3. günün belli saatlerinde yenilen gıda
4. misafirlere yiyecek verilerek yapılan ağırlama

   Pek protokolcü olduğu için yemek sessiz geçiyordu. - F. R. Atay

Söyleniş

IPA: /jeˈmec/

Heceleme

Heceleme: ye·mek

Köken

Türkçe

Deyimler

ağızını yemek, akşam yemeği, alabandayı yemek, alaminüt yemek, altıdan yemek, arap yemeği, ayvayı yemek, baş yemek, bayram yemeği, bıçak yemek, birbirini yemek, bok yemek, borç yemek, bounu yemek, buturma yemek, ceza yemek, cimcik yemek, çalım yemek, çarçur yemek, çifte yemek, damga yemek, darbe yemek, dayak yemek, ekmeğini yemek, et yemeği, ev yemeği, fırça yemek, feleğin sillesini yemek gayarı yemek, gol yemek, göğle yemek, göğleme yemek, gözle yemek, gün yemek, güveyi yemeği, halt yemek, haram yemek, hava yemek, hazır yemek, hazırdan yemek içini yemek, iğne yemek, iftar yemeği, kafayı yemek, kazık yemek, kuşluk yemeği, küfür yemek, ölü yemeği, sahur yemeği, sopa yemek, teklim yemeği, tencere yemeği, yemek borusu, yemek çeşidi, yemek çıkarmak, yemek dolabı, yemek dökmek, yemek duası, yemek fiili, yemek hizmeti, yemek listesi, yemek tuzu, yemek yemek

Kaynakça

• Türk Dil Kurumu: "yemek"
• Vikipedi'de yemek

Türk lehçeleri

• Karaçay Balkarca: aş (krc), hadam et (krc)

• Kırım Tatarca: aş (crh)
• Tatarca: аш (tt) (aş)

Çeviriler

• Almanca: Essen (de) n
• Arapça: طعام‏‎ (ar) e [tˤʕa:m]

• İzlandaca: matur (is)
• Lehçe: jedzenie (pl)
• Rusça: пища (ru) (pišča), еда (ru) (jeda)
• Modern Yunanca: φαγητό (el) (fagitó) [fagito]

Üst kavramlar

besin, gıda

Türetilmiş kavramlar

yemekçe, yemekçi, yemekçik, yemekken, yemekle, yemekli, yemekse, yemeksiz

Eylem

yemek -r

[1] ağızda çiğneyerek yutmak

Adam o kadar çabuk yiyor ki hizmetçi ekmek yetiştiremiyor. - B. Felek

[2] aşındırmak, kemirmek, oymak, delmek

Neclâ onun böyle kendinden geçercesine çalıştığını gördükçe üzüntüden tırnaklarını yiyor. - H. Taner

[3] ısırmak

Sivrisinekler çocuğun kollarını yemiş.

[4] batmak, çizmek, kaşındırmak, dalamak

[5] hoşa gitmeyen kötü bir duruma uğramak, tutulmak

Kendini topladı ama fena yerinden gagayı yedi sanırım... - M. Ş. Esendal

[6] hakkı olmayan ve kendisine yasak edilmiş bulunan bir şeyi kabul etmek

Haram yemek. Rüşvet yemek.

[7] harcamak, tüketmek, bitirmek

Mirası sen yedin, zahmeti ben çekiyorum diye latife ediyordu. - M. Ş. Esendal

[8] yasal yoldan cezalandırılmak

[9] birine alacağını vermemek, ödememek

Bu adam benim yüz bin liramı yedi.

[10] başkasının parasını harcamak

Dalkavuklar çok parasını yemişler.

[11] harcanmak, kullanılmak, sarf edilmek

Yapımına başlanan bu yapı günde 5 ton çimento yiyor.

[12] sürekli üzmek, tedirgin etmek

Bu dert beni yiyor.

[13] gücünü kırmak, perişan etmek, mahvetmek

{14] kandırmak

Bizi yemek, sana mı kaldı.

Söyleniş

IPA: /jeˈmec/

Heceleme

Heceleme: ye·mek

Türk lehçeleri

• Eski Türkçe: aşamak (tr), çap çap yemek (tr), menilemek (tr)

• Kırım Tatarca: aşamaq (crh)
• Tatarca: aşaw (tt)
• Türkmence: iýmek (tk), иймек (tk)

Çeviriler

• Afrikanca: eet (af)
• Almanca: essen (de)

• Rusça: кушать (ru) (kušatʹ)

Atasözleri

Emek olmadan yemek olmaz

En kolay iş yemek, çiğnemeden yutulmaz

Peynir ekmek, hazır yemek

Tok iken yemek yiyen, mezarını dişiyle kazar

Maksadı üzüm yemek değil, bağcıyı dövmek