gün

Ayrıca bakınız: gun, Gün

Türkçe

Köken

Eski Türkçe kün‏

Söyleniş

• IPA: /ˈgyn/
• Heceleme: gün

Ad

gün (belirtme hâli günü, çoğulu günler)

1. (zaman) Güneş'in Dünya çevresinde bir tur atması neticesinde geçen zaman
2. Güneş ışığı
3. gündüz

   Bütün gün yanında kalırdım. - A. Ağaoğlu

4. yer yuvarlağının kendi ekseni etrafında kez dönmesiyle geçen 24 saatlik süre

   Kız kardeşi üç yıl, bir gün olsun canı sıkılmadan yaşadı Tatvan'da. - N. Cumalı

5. içinde bulunulan zaman

   Aylıkları, günün ihtiyaçları karşısında devede kulak gibi kalıyordu. - R. N. Güntekin

6. zaman, sıra

   Ama şu son günlerde büyük bir ilerleme olmuştu kadında. - A. Kulin

7. çağ, devir
8. iyi yaşanmış zaman

   Zavallı, gün görmedi.

9. bayram niteliğinde özel gün

   Bugün Fransızların günü imiş.

10. belirli günlerde ev hanımlarının misafir ağırlamak için yaptıkları toplantı

    Yarın Ayşe Hanım'ın günü.

11. tarih
12. (gök bilimi) Güneş

Çekimleme

gün adının çekimi

	tekil	çoğul
yalın	gün	günler
belirtme	günü	günleri
yönelme	güne	günlere
bulunma	günde	günlerde
ayrılma	günden	günlerden
tamlayan	günün	günlerin
iyelik
	tekil	çoğul
1. tekil (benim)	günüm	günlerim
2. tekil (senin)	günün	günlerin
3. tekil (onun)	günü	günleri
1. çoğul (bizim)	günümüz	günlerimiz
2. çoğul (sizin)	gününüz	günleriniz
3. çoğul (onların)	günü günleri

Çeviriler

bir zaman dilimi

• Afrikanca: dag (af)
• Almanca: Tag (de) e
  • Yahudi Almancası: tag‏‎ (yi) (təg)
• Arapça: يوم‏‎ (ar) e
• Aşağı Almanca: Dag (nds)
• Aymaraca: uru (ay)
• Azerice: gün (az)
• Bretonca: deiz (br) e, deizioù (br) e
• Bulgarca: ден (bg) e (den) [den]
• Çekçe: den (cs) e
• Çince: 天 (zh) [tiān], 日 (zh) [rì]
• Danca: dag (da)
• Darice: روز‏‎ (prs) [ruz]
• Endonezce: hari (id)
• Ermenice: օր (hy) (ōr)
• Esperanto: tago (eo)
• Estonca: päev (et)
• Farsça: روز‏‎ (fa) (ruz)
• Fince: päivä (fi)
• Fransızca: jour (fr) e
• Frizce: dei (fy)
• Gagavuzca: gün (gag)
• Galce: dydd (cy)
• Galiçyaca: día (gl)
• Hausaca: rana (ha)
• Hırvatça: dan (hr) e
• Hollandaca: dag (nl) e, etmaal (nl) n
• İbranice: יום‏‎ (he) e (yom)
• İdo: dio (io)
• İngilizce: day (en)
• İnterlingua: die (ia)
• İrlandaca: lá (ga)
• İspanyolca: día (es) e
  • Yahudi İspanyolcası: diya (lad)

• İsveççe: dag (sv)
• İsviçre Almancası: Tag (de) e
• İtalyanca: giorno (it)
• İzlandaca: dagur (is)
• Japonca: 日 (ja), ひ (ja) [hi], にち (ja) [nichí], 曜日 (ja), ようび (ja) [yōbi], 昼 (ja), ひる (ja) [hirú], 昼間 (ja), ひるま (ja) [hirumá], 日中 (ja), にっちゅう (ja) [nítchū]
• Karakalpakça: kün (kaa)
• Katalanca: dia (ca) e, jorn (ca) e
• Kazakça: күн (kk) (kün)
• Kırım Tatarcası: kün (crh)
• Kırgızca: kün (ky)
• Kürtçe: roj (ku)
• Lao dili: ມື້ (lo) (mư̄)
• Latince: dies (la)
• Lehçe: dzień (pl) e; doba (pl) d
• Letonca: diena (lv)
• Litvanca: diena (lt)
• Livice: pǟva (liv)
• Lüksemburgca: Dag (lb)
• Macarca: nap (hu)
• Manksça: laa (gv)
• Norveççe: dag (no)
• Özbekçe: күн (uz)
• Portekizce: dia (pt) e
• Rusça: день (ru) e (den)
• Sırpça: дан (sr) e (dan)
• Slovakça: deň (sk) e
• Slovence: dan (sl) e
• Tayca: วัน (th) (wan)
• Tatarca: kön (tt), täwlek (tt)
• Türkmence: гүн (tk), gün (tk)
• Ukraynaca: день (uk) e (den)
• Uygurca: كۈن‏‎ (ug) (kün)*Vepsice: päiv (vep)
• Yunanca:
  • Modern Yunanca: μέρα (el) (méra)

Güneş ışığı

• Fince: päivänvalo (fi)

• İngilizce: daylight (en)

gündüz

• Fince: päiväsaika (fi)

• İngilizce: daytime (en)

24 saatlik süre

• Estonca: ööpäev (et)
• Fince: vuorokausi (fi)

• Fransızca: vingt-quatre heures (fr) d
• İsveççe: dygn (sv)

Üst kavramlar

• (zaman): hafta

Alt kavramlar

• (zaman): Kıyamet Günü, Sevgililer günü
• (zaman): gece, gündüz

Atasözleri

Ak akçe kara gün içindir, Ak gün ağartır, kara gün karartır, Bir adama kırk gün ne dersen o olur, Bir günlük ölüye üç gün yiyecek gerek, Buyurmadan tutan evlat, gün doğmadan kalkan avrat, deh demeden yürüyen at, Deliye her gün bayram, Dünya ölümlü, gün akşamlı, Gün gelir devran döner, Keser döner gün gelir devran döner, Keser döner, sap döner, gün gelir hesap döner

Deyimler

felekten bir gün çalmak, gün gibi aşikâr, gün görmek, gün görmüş, gün ola harman ola, günü gününe, gününü doldurmak, gününü gün etmek, hesap günü, iyi gün dostu, kara gün dostu, o gün bugün

Sözcük birliktekikleri

• gün be gün

Türetilmiş kavramlar

• günken
• günle
• günlük
• günse

Kaynakça

• Türk Dil Kurumu: "gün"

Azerice

Ad

gün

1. (zaman) gün

Gagavuzca

Köken

Eski Türkçe kün‏

Ad

gün

1. (zaman) gün

Kaynakça

• Etymological Dictionaries - Andras Rajki

Türkmence

Köken

Eski Türkçe kün‏

Ad

gün

1. (zaman) gün

Kaynakça

• KÚNOS, Dr. Ignaz (1902). Şeyh Süleyman Efendi, Çağatayca-Osmanlıca Sözlük. Budapeşte: Section Orientale de la Société Ethnographique Hongroise.