kaynak

Haftanın sözcüğü – 2007, 22. hafta

Türkçe

Köken

Eski Türkçe kayna‎ (kayna, “kaynamak”)

Söyleniş

• IPA^(anahtar): /kaj.ˈnac/
• Heceleme: kay‧nak

Ad

kaynak (belirtme hâli kaynağı, çoğulu kaynaklar)

1. araştırma ve incelemede yararlanılan belge

   Tapu kayıtları onun XVI. yüzyılda yaşadığını gösteren başlıca kaynaklardandır.

2. bir haberin alındığı yer
3. bir şeyden bol miktarda bulunan yer
4. bir şeyin ilk çıkış, başlangıç yeri

   İnanılır kaynaklardan alınan haberlere göre …

5. bir yazılı eseri hazırlarken kullanılan veya alıntılar yapılan dergi, kitap, makale gibi yayınlar
6. gelir, kazanç, sağlık v.s.'nin sağlayıcı öge

   Yabancı bir idare, iktisat, ticaret, memleketin bütün kazanç kaynaklarına musallat olur. — F. R. Atay

7. iki metal veya yapay parçayı ısıl yolla birleştirme yöntemi, kaynaştırıp yapıştırma işi
8. iki parçanın ısı aracılığıyla birleştiği yer ve bu birleştirme işlemi
9. (coğrafya, hidroloji) yeraltı suyunun yeryüzüne çıktığı yer

   Sonra yavaşça kaynağa doğru eğildi. — Y. K. Karaosmanoğlu

10. (dil bilimi) herhangi bir bilim dalında yazılmış olan yazı veya eserlerin bütünü
11. (fizik) herhangi bir enerjinin oluşup çevreye yayıldığı yer

    Isı ve ışık kaynağımız Güneş'tir.

12. (halk ağzı) kuyruğa girmiş insanların arasına fark ettirmeden veya hile ile girme
13. (mecaz) sırayı beklemeden başkalarının hakkını alarak mevcut sıranın ön taraflarına girme işi

Çekimleme

kaynak adının çekimi

		tekil	çoğul
yalın		kaynak	kaynaklar
belirtme		kaynağı	kaynakları
yönelme		kaynağa	kaynaklara
bulunma		kaynakta	kaynaklarda
ayrılma		kaynaktan	kaynaklardan
tamlayan		kaynağın	kaynakların
iyelik
		tekil	çoğul
1. tekil	yalın	kaynağım	kaynaklarım
	belirtme	kaynağımı	kaynaklarımı
	yönelme	kaynağıma	kaynaklarıma
	bulunma	kaynağımda	kaynaklarımda
	ayrılma	kaynağımdan	kaynaklarımdan
	tamlayan	kaynağımın	kaynaklarımın
2. tekil	yalın	kaynağın	kaynakların
	belirtme	kaynağını	kaynaklarını
	yönelme	kaynağına	kaynaklarına
	bulunma	kaynağında	kaynaklarında
	ayrılma	kaynağından	kaynaklarından
	tamlayan	kaynağının	kaynaklarının
3. tekil	yalın	kaynağı	kaynakları
	belirtme	kaynağını	kaynaklarını
	yönelme	kaynağına	kaynaklarına
	bulunma	kaynağında	kaynaklarında
	ayrılma	kaynağından	kaynaklarından
	tamlayan	kaynağının	kaynaklarının
1. çoğul	yalın	kaynağımız	kaynaklarımız
	belirtme	kaynağımızı	kaynaklarımızı
	yönelme	kaynağımıza	kaynaklarımıza
	bulunma	kaynağımızda	kaynaklarımızda
	ayrılma	kaynağımızdan	kaynaklarımızdan
	tamlayan	kaynağımızın	kaynaklarımızın
2. çoğul	yalın	kaynağınız	kaynaklarınız
	belirtme	kaynağınızı	kaynaklarınızı
	yönelme	kaynağınıza	kaynaklarınıza
	bulunma	kaynağınızda	kaynaklarınızda
	ayrılma	kaynağınızdan	kaynaklarınızdan
	tamlayan	kaynağınızın	kaynaklarınızın
3. çoğul	yalın	kaynağı kaynakları
	belirtme	kaynağını kaynaklarını
	yönelme	kaynağına kaynaklarına
	bulunma	kaynağında kaynaklarında
	ayrılma	kaynağından kaynaklarından
	tamlayan	kaynağının kaynaklarının

Eş anlamlılar

• (araştırma ve inceleme belgesi): referans
• (başlangıç yeri): menşe
• (coğrafya, hidroloji): bulak, eşme, göz, göze, kaynarca, memba, pınar, su kaynağı
• (dil bilimi): literatür
• (gelir, kazanç, sağlık): mehaz

Alt kavramlar

gelir, kazanç, sağlık kaynağı

• elektrik kaynağı,
• geçim kaynağı,
• gelir kaynağı,
• güç kaynağı,
• su kaynağı,
• yer altı kaynağı

kaynak

• açık kaynak,
• buzul kaynağı,
• doğal kaynak,
• ilham kaynağı,
• kapalı kaynak,
• öz kaynak,
• su kaynağı,
• tabii kaynak,
• yer altı kaynağı

Deyimler

kaynak

• kaynağını almak,
• kaynak dağılımı,
• kaynak kişi,
• kaynak şahıs,
• kaynak tahsisi,
• kaynak yapmak

Kelime birliktelikleri

• kaynak kodu, kaynak makinesi, kaynak suyu, kaynak yapmak

Türetilmiş kavramlar

• kaynakça, kaynakçı, kaynakçık, kaynakhane, kaynakken, kaynakla, kaynaklı, kaynaksa, kaynaksız

Benzer kelimeler

• kaymak

Çeviriler

kaynak

• Afrikanca: bron (af)
• Almanca: Quelle (de) d

  Yahudi Almancası: moker‎ (yi) (moker), kval‎ (yi) (kval), shoyresh‎ (yi) (shoyresh)

• Aragonca: fuen (an), orixen (an), naxenzia (an)
• Arapça: عين‎ (ar) e, مصدر‎ (ar) e, أصل‎ (ar) e
• Arnavutça: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Azerice: mənbə (az), mənşə (az), qaynama (az), qaynaq (az)
• Baskça: iturri (eu), sorburu (eu)
• Bengalce: সোঁত (bn) (soṁtô)
• Bretonca: andon (br), eien (br), sav-dour (br), soursenn (br), stivell (br), mammenn (br), eneienn (br)
• Çekçe: pramen (cs), zdroj (cs), zřídlo (cs), původ (cs), studnice (cs)
• Danca: kilde (da)
• Estonca: allikas (et)
• Farsça: اصل‎ (fa), فواره‎ (fa)
• Felemenkçe: wel (nl), bron (nl)
• Fince: lähde (fi), vesilähde (fi), tietolähde (fi)
• Fransızca: source (fr)
• Galce: ffynnon (cy), tarddell (cy), ffynhonnell (cy), llygad y ffynnon (cy), tarddiad (cy)
• Galiçyaca: fonte (gl)
• Gucaratça: સ્રોત (gu) (srot)
• Hintçe: स्रोत (hi) (srot)
• İngilizce: spring (en), source (en), fountain (en), origin (en)
• İspanyolca: manantial (es), vertiente (es), fuente (es), origen (es), nacimiento (es)
• İsveççe: vattenkälla (sv), källa (sv)
• İtalyanca: sorgente (it), fonte (it), origine (it)
• Katalanca: font (ca)
• Kürtçe: kanî (ku)
• Latince: fons (la)
• Lehçe: źródło (pl)
• Letonca: avots (lv)
• Macarca: forrás (hu)
• Marathi dili: उगम (mr) (ugam)
• Norveççe: kilde (no) e, vannkilde (no) e
• Oksitanca: font (oc), sorga (oc)
• Pencapça: ਸਰੋਤ (pa) (sarot)
• Portekizce: fonte (pt)
• Rumence: izvor (ro), sursă (ro), sorginte (ro), cauză (ro), origine (ro), fântână (ro)
• Rusça: источник: начало (ru) (istoçnik: naçalo)
• Sanskritçe: स्रोतम् (sa) (srotam)
• Sırp-Hırvatça:

  Kiril: извор (sh)

  Latin: izvor (sh)

• Slovakça: zdroj (sk)
• Türkçe:

  Eski Türkçe: ternük‎ (otk) (ternük)

• Ukraynaca: джерело (uk) (džerelo)
• Yunanca:

  Modern Yunanca: πηγή (el) (pigí)

Kaynakça

• Türk Dil Kurumuna göre "kaynak" maddesi

Ek okumalar

• Vikipedi'de kaynak

Çağatayca

Ad

1. kaynak, pınar

Kaynakça

• KÚNOS, Dr. Ignaz (1902). Şeyh Süleyman Efendi, Çağatayca-Osmanlıca Sözlük. Budapeşte: Section Orientale de la Société Ethnographique Hongroise.