ocak

Ayrıca bakınız: Ocak

Türkçe

Haftanın sözcüğü – 2008, 3. hafta

Söyleniş

Ses Dosyası: ocak, Çoğul:

• Heceleme: o‧cak

Köken

Eski Türkçe oçak < od, ot + ak

Ad

ocak (belirtme hâli ocağı, çoğulu ocaklar)

[1] Ocak

[1] Ocak

[2] Ocak

[2] Ocak

ocak hakkında Türkçe Vikipedi'de ansiklopedik bilgi bulabilirsiniz.

1. (mutfak eşyaları) ateş yakmaya yarayan, pişirme, ısıtma, ısınma vb. amaçlarla kullanılan yer

   Üç balıkçı güneş batarken kumların üzerine iki taştan bir ocak yaptılar ve ateş yaktılar. - Halikarnas Balıkçısı

2. (yangın, mimarlık) şömine

   Ocağın önünde oturup acayip bir dikkatle odunların yanışına bakar. - Y. K. Karaosmanoğlu

3. (aletler) ısı vererek üzerine veya içine konulan maddeleri ısıtan, pişiren, kaynatan, eriten araç veya alet

   Anlaşılan çamaşırcı giderken ocağı tam söndürmemiş olacak. - H. Taner

4. (mimarlık, şirketler, ticaret) kahvelerde, kuruluşlarda çay, kahve vb.nin yapıldığı yer, kahve

   Konuşmalar iyice kızışmaya başladığı vakit kahve ocağının önünde görünür. - S. Birsel

5. yer üstünde veya yer altında cevher çıkarılan yer

   Mermer ocağı. Kömür ocağı.

6. bahçelerde ve bostanlarda her tür meyve ve sebze ekimine ayrılmış, çevresinden biraz yükseltilmiş toprak çukuru

   Mustafa, arkasına güçlü kuvvetli bir kadın takmış, üç evleğine çizgiler, ocaklar açıyordu. - S. F. Abasıyanık

7. aynı amaç ve düşünceyi paylaşanların kurdukları kuruluş veya toplandıkları, görev yaptıkları yer

   Başlangıçtan beri burası bir vatansever ocağı idi. - F. R. Atay

8. (aylar) yılın birinci ayı, kânunusani

   Ocak ayını sevmem, oldum olası. - B. Felek

9. (tarih) yeniçeri teşkilatını oluşturan odalardan her biri
10. ev, aile, soy

    Henüz temelleri atılmayan kendi ocağım kurulmadan yıkılmıştı. - A. Gündüz

11. bazı hastalıkları iyi ettiğine inanılan aile

Deyimler

'

aş ocağı, er ocağı, acem ocağı, acemi ocağı, aile ocağı, asker ocağı, baba ocağı, çay ocağı, demirci ocağı, deprem ocağı, elektrik ocağı, firenk ocağı, gaz ocağı, göz ocağı, kor ocağı, kömür ocağı, kör ocak, maden ocağı, ocağı sönmek, ocağı tütmek, ocak badağı, ocağı batmak, ocağına incir ağacı dikmek, ocağına düşmek, ocak kaşı

Atasözleri

• Od yok ocak yok
• Ya evlat bir, ya ocak kör

Benzer sözcükler

• od, oda, odak, odun, otağ

Çeviriler

mutfak eşyası

• Arapça: كَانُون الثَّانِي‎ (ar) (kānūn es̱-s̱ānī)
• Almanca: Herd (de) e
• Azerice: ocaq (az)
• Çekçe: trouba (cs) d, krb (cs) e, důl (cs) e, leden (cs) e, sporák (cs) e, vařič (cs) e
• Fince: liesi (fi), hella (fi)
• İngilizce: oven (en), furnace (en), fireplace (en), hearth (en), teahouse (en), mine (en)
• İsveççe: häll (sv)
• Kürtçe: rêbendan (ku), çileyê paşîn (ku), çile (ku)
• Latince: Ianuarius (la) e
• Lehçe: styczeń (pl)
• Letonca: janvāris (lv)
• Lingala: yanuari (ln)
• Litvanca: sausis (lt) e
• Macarca: január (hu)
• Malgaşça: janoary (mg)
• Malayca: bulan Januari (ms)
• Maltaca: Jannar (mt)
• Maorice: Haanuere (mi)
• Marathi dili: जानेवारी (mr) (jānevārī)
• Moğolca: нэгдүгээр сар (mn) (negdügeer sar)
• Norveççe: januar (no)
• Oksitanca: genièr (oc)
• Portekizce: janeiro (pt)
• Rapanui dili: tuaharo (rap), tu'u a haro (rap)
• Reto Romanca: schaner (rm)
• Rumence: ianuarie (ro), gerar (ro)
• Rusça: январь (ru) e (yanvarʹ) [janvár’]
• Tagalogca: enero (tl)
• Tatarca: uçaq (tt)
• Tayca: มกราคม (th) (má-gà-raa-kom) (mōhk gà raa khohm), เดือนมกราคม (th)
• Türkmence: oocak (tk)
• Ukraynaca: cічень (uk) (cičenʹ) [sičen’], січень (uk) (sičenʹ)
• Vietnamca: tháng (vi) giêng
• Yahudi İspanyolcası: kuzina (lad)
• Yunanca: τζάκι (el) n (tzáki), Ιανουάριος (el) e (Ianouários) (Ianouários)

yılın ayı

• Afrikanca: Januarie (af)
• Almanca: Januar (de) e
• Aragonca: chinero (an)
• Arapça: يناير‎ (ar) e [yanāyir], يَنَايِر‎ (ar) (yenāyir)
• Arnavutça: janar (sq)
• Asturyasça: xineru (ast)
• Aymaraca: chimuka (ay)
• Azerice: yanvar (az)
• Baskça: urtarril (eu), izotzil (eu)
• Beyaz Rusça: студзень (be) (studzjenʹ)
• Bretonca: Genver (br)
• Bulgarca: януари (bg) e (januari) [januari]
• Calo dili: inerín
• Çince: 一月 (zh) [yīyuè]
• Danca: januar (da)
• Endonezce: Januari (id)
• Eski Türkçe: oçak‎ (otk) (oçak)
• Esperanto dili: januaro (eo)
• Estonca: jaanuar (et), näärikuu (et)
• Faroe dili: januar (fo)
• Farsça: ژانويه‎ (fa)
• Felemenkçe: januari (nl) e
• Fince: tammikuu (fi)
• Fransızca: janvier (fr) e
• Frizce: jannewaris (fy), foarmoanne (fy)
• Gagavuzca: ocak (gag), yanvar (gag)
• Galce: Ionawr (cy) d, Ionor (cy), mis Ionawr (cy)
• Galiçyaca: xaneiro (gl)
• Gucaratça: જાન્યુઆરી (gu) (jānyuārī)
• Hintçe: जनवरी (hi) (janavrī)
• İnterlingua dili: januario (ia)
• İbranice: ינואר‎ (he) [yánuar]
• İdo dili: januaro (io)
• İngilizce: January (en)
• İrlandaca: Eanáir (ga) d
• İspanyolca: enero (es) e
• İsveççe: januari (sv)
• İtalyanca: gennaio (it) e
• İzlandaca: janúar (is)
• Japonca: 一月 (ja), いちがつ (ja) [ichigatsú]
• Karaçay Balkarca: hıçınay (krc)
• Katalanca: gener (ca) e
• Keçuva dili: qhepajj raymi killa (qu)
• Korece: 일월 (ko) (irwol) [ilvôl], 정월 (ko) (jeong-wol) [côngvôl]
• Latince: Ianuarius (la)
• Lehçe: styczeń (pl) e
• Letonca: janvāris (lv) e
• Limburgca: jannewarie (li)
• Litvanca: sausis (lt)
• Livice: janvār (liv)
• Macarca: január (hu)
• Maltaca: jannar (mt)
• Norveççe: januar (no)
• Portekizce: janeiro (pt) e
• Rumence: ianuarie (ro)
• Rusça: январь (ru) (yanvarʹ) [jan·var]
• Samoaca: Ianuari (sm)
• Sanskritçe: पौषमाघं (sa) (pauṣamāghaṃ)
• Savahili dili: januari (sw)
• Sırp-Hırvatça: januar (sh), siječanj (sh) e
• Slovakça: január (sk) e
• Slovence: januar (sl)
• Somalice: janaayo (so)
• Tayca: มกราคม (th) (má-gà-raa-kom)
• Votça: janvari (vot)
• Vepsice: viluku (vep)

çalışılan yer

• Fince: kahvila (fi), kuppila (fi), baari (fi)

yangın

• Almanca: Feuerstelle (de) d
• Felemenkçe: haard (nl)
• Fince: tulisija (fi)
• Fransızca: cheminée (fr)
• İngilizce: fireplace (en), hearth (en)
• İsveççe: eldstad (sv), härd (sv) g
• Rusça: очаг (ru) (oçag)

Kaynakça

• Türk Dil Kurumuna göre "ocak" maddesi

Gagavuzca

Köken

Eski Türkçe

Ad

ocak

1. (aylar) ocak

Kaynakça

• Eyuboğlu, İsmet Zeki (1998). Türk Dilinin Etimoloji Sözlüğü. İstanbul: Sosyal Yayınlar. ISBN 975-738-472-2.

• Etymological Dictionaries - Andras Rajki