gitmek

Türkçe

Köken

Osmanlı Türkçesi كتمك‎ (gitmek) sözcüğünden devralındı, Ana Türkçe *kē(y)t- sözcüğünden.

Söyleniş

IPA^(anahtar): [ɡɪt.ˈmɛc]
Heceleme: git‧mek

Eylem

gitmek (üçüncü tekil şahıs geniş zaman çekimi gider)

bir yere doğru yönelmek, gidedurmak, uzanmak
belli bir amaçla bir yere devam etmek veya bir işle uğraşmak
- Her gün çalışmaya gidiyor.
bir yerden veya bir işten ayrılmak
başvurmak, müracaat etmek
- Mahkemeye gitmek
bir şey zarar görmüş olmak
- Duvarın boyası gitmiş.
bir yere ulaşmak için yer değiştirmek
câri olmak, yürümek, yürürlükte bulunmak
çıkmak, ulaşmak
- Bu yol nereye gider?
dayanmak
- Bu elbise iki yıl gider.
devam etmek, sürmek
- Ama böyle giderse Allah hemen sonunu hayırlara tebdil etsin. — Memduh Şevket Esendal
elden çıkmak, yok olmak
- Gemiler ve saray hepsi gitti. — Falih Rıfkı Atay
geçmek
gönderilmek, götürülmek
- Haber daha yeni gitti.
harcanmak, tüketilmek
- Eline geçen paranın çoğu da İstanbul'da çoluğa çocuğa gidiyor. — Memduh Şevket Esendal
herhangi bir durumda olmak
- Yolculuk iyi gidiyor. Bakalım bu iş nasıl gidecek?
kaybolmak
makinenin çalışması,işlemesi
- Bu saat iyi gidiyor.
nihayete ermek, sona ermek
- Yaz gitti, kış geldi.
satılmak
- Altın kaçtan gidiyor? — Sait Fâik Abasıyanık
yakışmak, yaraşmak
- Bu renk ona gitmedi.
yapmak
- Para ayarlamasına gitmek.
yeter olmak, yetişmek, yetmek
- İki ton kömür üç ay gider.
yol almak, yürümek
- Bu at iyi gider.
(ölüm, argo) ölmek
- Ayfer Tunç, 2018 Âşıklar Delidir ya da Yazı Tura, sayfa 70 , Can Yayınları
  "Kalpten gitmiş, uyurken, sabah yatağında ölü bulmuşlar."
(mecaz) bir duruma, bir sonuca ulaşmak, varmak; yuvarlanmak
- Bu işin sonu nereye gider?
(yardımcı fiil) değerlendirmek, karşılamak, saymak
- Bu iş hoşuma gitti diyemem, tuhafıma gitti.

Çekimleme

gitmek eyleminin çekimi

olumlu çekimler
			tekil			çoğul
			ben	sen	o	biz	siz	onlar
bildirme (haber) kipleri	belirli geçmiş	basit	gittim	gittin	gitti	gittik	gittiniz	gittiler
		hikâye	gittiydim	gittiydin	gittiydi	gittiydik	gittiydiniz	gittiydiler
		rivayet	—	—	—	—	—	—
		şart	gittiysem	gittiysen	gittiyse	gittiysek	gittiyseniz	gittiyseler gittilerse
	belirsiz geçmiş	basit	gitmişim	gitmişsin	gitmiş	gitmişiz	gitmişsiniz	gitmişler
		hikâye	gitmiştim	gitmiştin	gitmişti	gitmiştik	gitmiştiniz	gitmiştiler
		rivayet	gitmişmişim	gitmişmişsin	gitmişmiş	gitmişmişiz	gitmişmişsiniz	gitmişmişler
		şart	gitmişsem	gitmişsen	gitmişse	gitmişsek	gitmişseniz	gitmişseler gitmişlerse
	geniş	basit	giderim	gidersin	gider	gideriz	gidersiniz	giderler
		hikâye	giderdim	giderdin	giderdi	giderdik	giderdiniz	giderdiler
		rivayet	gidermişim	gidermişsin	gidermiş	gidermişiz	gidermişsiniz	gidermişler
		şart	gidersem	gidersen	giderse	gidersek	giderseniz	giderseler giderlerse
	şimdiki	basit	gidiyorum	gidiyorsun	gidiyor	gidiyoruz	gidiyorsunuz	gidiyorlar
		hikâye	gidiyordum	gidiyordun	gidiyordu	gidiyorduk	gidiyordunuz	gidiyordular
		rivayet	gidiyormuşum	gidiyormuşsun	gidiyormuş	gidiyormuşuz	gidiyormuşsunuz	gidiyormuşlar
		şart	gidiyorsam	gidiyorsan	gidiyorsa	gidiyorsak	gidiyorsanız	gidiyorsalar gidiyorlarsa
	gelecek	basit	gideceğim	gideceksin	gidecek	gideceğiz	gideceksiniz	gidecekler
		hikâye	gidecektim	gidecektin	gidecekti	gidecektik	gidecektiniz	gidecektiler
		rivayet	gidecekmişim	gidecekmişsin	gidecekmiş	gidecekmişiz	gidecekmişsiniz	gidecekmişler
		şart	gideceksem	gideceksen	gidecekse	gideceksek	gidecekseniz	gidecekseler gideceklerse
dilek (tasarlama) kipleri	istek	basit	gideyim	gidesin	gide	gidelim	gidesiniz	gideler
		hikâye	gideydim	gideydin	gideydi	gideydik	gideydiniz	gideydiler
		rivayet	gideymişim	gideymişsin	gideymiş	gideymişiz	gideymişsiniz	gideymişler
		şart	—	—	—	—	—	—
	şart	basit	gitsem	gitsen	gitse	gitsek	gitseniz	gitseler
		hikâye	gitseydim	gitseydin	gitseydi	gitseydik	gitseydiniz	gitseydiler
		rivayet	gitseymişim	gitseymişsin	gitseymiş	gitseymişiz	gitseymişsiniz	gitseymişler
		şart	—	—	—	—	—	—
	gereklilik	basit	gitmeliyim	gitmelisin	gitmeli	gitmeliyiz	gitmelisiniz	gitmeliler
		hikâye	gitmeliydim	gitmeliydin	gitmeliydi	gitmeliydik	gitmeliydiniz	gitmeliydiler
		rivayet	gitmeliymişim	gitmeliymişsin	gitmeliymiş	gitmeliymişiz	gitmeliymişsiniz	gitmeliymişler
		şart	gitmeliysem	gitmeliysen	gitmeliyse	gitmeliysek	gitmeliyseniz	gitmeliyseler gitmelilerse
	emir	basit	—	git	gitsin	—	gidin gidiniz	gitsinler
		hikâye	—	—	—	—	—	—
		rivayet	—	—	—	—	—	—
		şart	—	—	—	—	—	—
olumsuz çekimler
			tekil			çoğul
			ben	sen	o	biz	siz	onlar
bildirme (haber) kipleri	belirli geçmiş	basit	gitmedim	gitmedin	gitmedi	gitmedik	gitmediniz	gitmediler
		hikâye	gitmediydim	gitmediydin	gitmediydi	gitmediydik	gitmediydiniz	gitmediydiler
		rivayet	—	—	—	—	—	—
		şart	gitmediysem	gitmediysen	gitmediyse	gitmediysek	gitmediyseniz	gitmediyseler gitmedilerse
	belirsiz geçmiş	basit	gitmemişim	gitmemişsin	gitmemiş	gitmemişiz	gitmemişsiniz	gitmemişler
		hikâye	gitmemiştim	gitmemiştin	gitmemişti	gitmemiştik	gitmemiştiniz	gitmemiştiler
		rivayet	gitmemişmişim	gitmemişmişsin	gitmemişmiş	gitmemişmişiz	gitmemişmişsiniz	gitmemişmişler
		şart	gitmemişsem	gitmemişsen	gitmemişse	gitmemişsek	gitmemişseniz	gitmemişseler gitmemişlerse
	geniş	basit	gitmem	gitmezsin	gitmez	gitmeyiz	gitmezsiniz	gitmezler
		hikâye	gitmezdim	gitmezdin	gitmezdi	gitmezdik	gitmezdiniz	gitmezdiler
		rivayet	gitmezmişim	gitmezmişsin	gitmezmiş	gitmezmişiz	gitmezmişsiniz	gitmezmişler
		şart	gitmezsem	gitmezsen	gitmezse	gitmezsek	gitmezseniz	gitmezseler gitmezlerse
	şimdiki	basit	gitmiyorum	gitmiyorsun	gitmiyor	gitmiyoruz	gitmiyorsunuz	gitmiyorlar
		hikâye	gitmiyordum	gitmiyordun	gitmiyordu	gitmiyorduk	gitmiyordunuz	gitmiyordular
		rivayet	gitmiyormuşum	gitmiyormuşsun	gitmiyormuş	gitmiyormuşuz	gitmiyormuşsunuz	gitmiyormuşlar
		şart	gitmiyorsam	gitmiyorsan	gitmiyorsa	gitmiyorsak	gitmiyorsanız	gitmiyorsalar gitmiyorlarsa
	gelecek	basit	gitmeyeceğim	gitmeyeceksin	gitmeyecek	gitmeyeceğiz	gitmeyeceksiniz	gitmeyecekler
		hikâye	gitmeyecektim	gitmeyecektin	gitmeyecekti	gitmeyecektik	gitmeyecektiniz	gitmeyecektiler
		rivayet	gitmeyecekmişim	gitmeyecekmişsin	gitmeyecekmiş	gitmeyecekmişiz	gitmeyecekmişsiniz	gitmeyecekmişler
		şart	gitmeyeceksem	gitmeyeceksen	gitmeyecekse	gitmeyeceksek	gitmeyecekseniz	gitmeyecekseler gitmeyeceklerse
dilek (tasarlama) kipleri	istek	basit	gitmeyeyim	gitmeyesin	gitmeye	gitmeyelim	gitmeyesiniz	gitmeyeler
		hikâye	gitmeyeydim	gitmeyeydin	gitmeyeydi	gitmeyeydik	gitmeyeydiniz	gitmeyeydiler
		rivayet	gitmeyeymişim	gitmeyeymişsin	gitmeyeymiş	gitmeyeymişiz	gitmeyeymişsiniz	gitmeyeymişler
		şart	—	—	—	—	—	—
	şart	basit	gitmesem	gitmesen	gitmese	gitmesek	gitmeseniz	gitmeseler
		hikâye	gitmeseydim	gitmeseydin	gitmeseydi	gitmeseydik	gitmeseydiniz	gitmeseydiler
		rivayet	gitmeseymişim	gitmeseymişsin	gitmeseymiş	gitmeseymişiz	gitmeseymişsiniz	gitmeseymişler
		şart	—	—	—	—	—	—
	gereklilik	basit	gitmemeliyim	gitmemelisin	gitmemeli	gitmemeliyiz	gitmemelisiniz	gitmemeliler
		hikâye	gitmemeliydim	gitmemeliydin	gitmemeliydi	gitmemeliydik	gitmemeliydiniz	gitmemeliydiler
		rivayet	gitmemeliymişim	gitmemeliymişsin	gitmemeliymiş	gitmemeliymişiz	gitmemeliymişsiniz	gitmemeliymişler
		şart	gitmemeliysem	gitmemeliysen	gitmemeliyse	gitmemeliysek	gitmemeliyseniz	gitmemeliyseler gitmemelilerse
	emir	basit	—	gitme	gitmesin	—	gitmeyin gitmeyiniz	gitmesinler
		hikâye	—	—	—	—	—	—
		rivayet	—	—	—	—	—	—
		şart	—	—	—	—	—	—

Zıt anlamlılar

gelmek

Atasözleri

Deyimler

gitmek

Kelime birliktelikleri

(konum değiştirmek): gide gele, gide gide

Türetilmiş kavramlar

gidebilmek, gidedurmak, gideyazmak, gidilmek, gidivermek, gitgide, gittirmek

Çeviriler

gitmek

Almanca: gehen (de), fahren (de) (vasıtayla)
Arapça: ذَهَبَ‎ (ar) (ẕehebe)
Çince: 去 (zh) (qù)
Felemenkçe: gaan (nl)
Fince: siirtä (fi)
İngilizce: die (en)
Rusça: уходить (ru) (uhoditʹ)
Tatarca:
Kırım Tatarcası: ketmek (crh)
Türkçe:
Eski Türkçe: 𐰴𐰃𐱃‎ (otk) (qit¹)

Osmanlı Türkçesi: گیتمك‎ (ota)
Türkmence: gitmek (tk)

ölmek

Almanca: sterben (de)
Fince: siirtä (fi)
İngilizce: die (en)
Rusça: уходить (ru) (uhoditʹ)
Tatarca:
Kırım Tatarcası: ketmek (crh)
Türkçe:
Osmanlı Türkçesi: گیتمك‎ (ota)
Türkmence: gitmek (tk)

Kaynakça

Türk Dil Kurumuna göre "gitmek" maddesi

Türkmence

Söyleniş

Heceleme: git‧mek

Eylem

gitmek

gitmek
(fizyoloji) ölmek