can

Ayrıca bakınız: Can, Çan, çan

Türkçe

Ad

can (belirtme hâli canı, çoğulu canlar)

[1] insan ve hayvanlarda yaşamayı sağlayan ve ölümle vücuttan ayrılan madde dışı varlık

[2] yaşama, hayat

Bir kedi yavrusunu kurtarmak için ipe sarılıp kuyuya iner, canımı tehlikeye koyardım. - R. N. Güntekin

[3] güç, dirilik

Her şeyde bu mevsime mahsus bir can, bir dirilik kendini gösteriyordu. - M. Ş. Esendal

[4] kişi, birey

Benimle beraber dört canız. - F. R. Atay

[5] insanın kendi varlığı, özü

Sağa sola kaçıştık da, canımızı dar kurtardık. - N. Hikmet

[6] gönül

Çirkin bana kurban, ben de güzele. Can sever güzeli, maldan ziyade. - Karacaoğlan

[7] Bektaşilik ve Mevlevilikte tarikat kardeşi

Şeyh çıkınca oradaki canlar da sırasıyla yürüyüp kapıya gelince dönüp baş kestikten sonra dışarı çıkarlar. - A. H. Çelebi

Söyleniş

IPA: ˈd͡ʒan

Heceleme

Heceleme: can

Köken

Farsça جان‏‎ (fa) cân

Atasözleri

Adam adama yük değil, can gövdeye mülk değil

Can boğazdan gelir

Can bostanda bitmez

Can candan şirindir

Can canın yoldaşıdır

Can ciğerden tatlı

Can cümleden aziz

Can boğazdan gelir

Can cümleden azizdir

Can çıkmayınca huy çıkmaz

Canı acıyan eşek,atı geçer

Canı kaymak isteyen,mandayı yanında taşır

Sözcük birliktelikleri

can pazarı

Deyimler

Azrail'e bir can borcu olmak

can atmak

can borcunu ödemek

can çabası

can ciğer

can güvenliği

can kulağı ile dinlemek

canla başla çalışmak

daha iyisi can sağlığı

seninki can da benimki patlıcan mı?

Kaynakça

• Türk Dil Kurumu: "can"

Türk lehçeleri

• Azerice: can (az)

• Tatarca: can (tt)
• Türkmence: caan (tk)

Çeviriler

• İngilizce: soul (en), life (en), being (en)

Ön ad

[1] çok içten, sevimli, sevilen, şirin

Alphonse Daudet ilk gençliğimin can yazarlarından biri idi. - T. Buğra

Azerice

Ad

[1] can

Gagavuzca

Ad

[1] can

Köken

[1] Farsça djan

Galiçyaca

Ad

[1] (köpekgiller) köpek

İngilizce

Yardımcı eylem

can (geçmiş zaman: could, olumsuz: can not,cannot veya can't)

[1] bir şeyi yapabilmek, yapmaya gücü, yeteneği veya imkanı olmak.

[2] bir şeyi yapmaya hakkı veya yetkisi, izni olmak.

[3] birisinden bir şey yapmasını isterken kullanılır. -ebilir misin.

Örnekler

[1] They can run fast.

[1] I could hear footsteps.

[2] You can use the phone.

[3] Can you open the window?

Eş anlamlılar

[3] may

Oksitanca

Ad

[1] (köpekgiller) köpek

Tatarca

Ad

[1] can