can

Ayrıca bakınız: CAN, Can, Çan, çan

Türkçe

Köken

Osmanlı Türkçesi جان‎, Farsça جان‎.

Söyleniş

• IPA^(anahtar): /ˈd͡ʒan/
• Heceleme: can

Ad

can (belirtme hâli canı, çoğulu canlar)

1. dirilik, güç

   Her şeyde bu mevsime mahsus bir can, bir dirilik kendini gösteriyordu. — M. Ş. Esendal

2. gönül

   Çirkin bana kurban, ben de güzele. Can sever güzeli, maldan ziyade. — Karacaoğlan

3. insan ve hayvanlarda yaşamayı sağlayan ve ölümle vücuttan ayrılan madde dışı varlık
4. insanın kendi varlığı, özü

   Sağa sola kaçıştık da, canımızı dar kurtardık. — N. Hikmet

5. (din, tarikat) Bektaşilik ve Mevlevîlikte tarikat kardeşi

   Şeyh çıkınca oradaki canlar da sırasıyla yürüyüp kapıya gelince dönüp baş kestikten sonra dışarı çıkarlar. — A. H. Çelebi

6. (felsefe) birey, ferd; kişi, şahıs

   Benimle beraber dört canız. — F. R. Atay

7. (fizyoloji) hayat, yaşam

   Bir kedi yavrusunu kurtarmak için ipe sarılıp kuyuya iner, canımı tehlikeye koyardım. — R. N. Güntekin

Çekimleme

can adının çekimi

		tekil	çoğul
yalın		can	canlar
belirtme		canı	canları
yönelme		cana	canlara
bulunma		canda	canlarda
ayrılma		candan	canlardan
tamlayan		canın	canların
iyelik
		tekil	çoğul
1. tekil	yalın	canım	canlarım
	belirtme	canımı	canlarımı
	yönelme	canıma	canlarıma
	bulunma	canımda	canlarımda
	ayrılma	canımdan	canlarımdan
	tamlayan	canımın	canlarımın
2. tekil	yalın	canın	canların
	belirtme	canını	canlarını
	yönelme	canına	canlarına
	bulunma	canında	canlarında
	ayrılma	canından	canlarından
	tamlayan	canının	canlarının
3. tekil	yalın	canı	canları
	belirtme	canını	canlarını
	yönelme	canına	canlarına
	bulunma	canında	canlarında
	ayrılma	canından	canlarından
	tamlayan	canının	canlarının
1. çoğul	yalın	canımız	canlarımız
	belirtme	canımızı	canlarımızı
	yönelme	canımıza	canlarımıza
	bulunma	canımızda	canlarımızda
	ayrılma	canımızdan	canlarımızdan
	tamlayan	canımızın	canlarımızın
2. çoğul	yalın	canınız	canlarınız
	belirtme	canınızı	canlarınızı
	yönelme	canınıza	canlarınıza
	bulunma	canınızda	canlarınızda
	ayrılma	canınızdan	canlarınızdan
	tamlayan	canınızın	canlarınızın
3. çoğul	yalın	canı canları
	belirtme	canını canlarını
	yönelme	canına canlarına
	bulunma	canında canlarında
	ayrılma	canından canlarından
	tamlayan	canının canlarının

Atasözleri

hayat

• Adam adama yük değil, can gövdeye mülk değil
• Can boğazdan gelir
• Can bostanda bitmez
• Can candan şirindir
• Can canın yoldaşıdır
• Can ciğerden tatlı
• Can cümleden aziz
• Can cümleden azizdir
• Can çıkmayınca huy çıkmaz
• Canı acıyan eşek, atı geçer
• Canı kaymak isteyen,mandayı yanında taşır

Deyimler

hayat

• Azrail'e bir can borcu olmak,
• can acısı,
• can alıcı nokta,
• can atmak,
• can borcu,
• can borcunu ödemek,
• can ciğer,
• can ciğer kuzu sarması,
• can çabası,
• can damarı,
• can düşmanı,
• can güvenliği,
• can kulağı ile dinlemek,
• can kuşu,
• can noktası,
• can pazarı,
• can sağlığı,
• can sıkıcı,
• can sıkıntısı,
• can simidi,
• can vermek,
• can yeleği,
• canla başla çalışmak,
• daha iyisi can sağlığı,
• seninki can da benimki patlıcan mı?

Türetilmiş kavramlar

• canken, canla, canlı, cansa, cansız, cansiperane

Çeviriler

hayat

• Almanca: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Arapça: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Arnavutça: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Azerice: can (az)
• Baskça: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Bulgarca: душа (bg) d (duša)
• Çekçe: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Danca: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Endonezce: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Estonca: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Farsça: جان‎ (fa)
• Felemenkçe: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Fince: henki (fi), sielu (fi), yksilö (fi), elämä (fi)
• Fransızca: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Gagavuzca: can (gag)
• İngilizce: soul (en), life (en), being (en), sweetheart (en)
• İspanyolca: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• İsveççe: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• İtalyanca: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• İzlandaca: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Katalanca: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Kazakça: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Kırgızca: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Kürtçe: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Lehçe: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Litvanca: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Macarca: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Norveççe: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Özbekçe: jon (uz)
• Portekizce: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Rumence: suflet (ro), viață (ro)
• Rusça: душа (ru) d (duşa)
• Tacikçe: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Tatarca: can (tt)

  Kırım Tatarcası: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.

• Türkçe:

  Osmanlı Türkçesi: جان‎ (ota)

• Türkmence: caan (tk)
• Yunanca:

  Modern Yunanca: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.

Ön ad

can (karşılaştırma daha can, üstünlük en can)

1. çok içten, sevimli, sevilen, şirin

   Alphonse Daudet ilk gençliğimin can yazarlarından biri idi. — T. Buğra

Çeviriler

can

• Almanca: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Arapça: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Arnavutça: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Azerice: əziz (az), məlahətli (az)
• Baskça: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Bulgarca: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Çekçe: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Danca: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Endonezce: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Estonca: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Felemenkçe: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Fince: viehkeä (fi), viehättävä (fi)
• Fransızca: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• İngilizce: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• İspanyolca: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• İsveççe: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• İtalyanca: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• İzlandaca: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Katalanca: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Kazakça: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Kırgızca: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Kürtçe: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Lehçe: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Litvanca: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Macarca: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Norveççe: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Özbekçe: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Portekizce: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Rumence: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Rusça: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Tacikçe: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Tatarca: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.

  Kırım Tatarcası: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.

• Türkçe:

  Osmanlı Türkçesi: جان‎ (ota)

• Türkmence: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Yunanca:

  Modern Yunanca: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.

Kaynakça

• Türk Dil Kurumuna göre "can" maddesi

Azerice

Köken

Farsça جان‎

Söyleniş

• Heceleme: can

Ad

can

1. can

Gagavuzca

Köken

Farsça جان‎

Söyleniş

• Heceleme: can

Ad

can

1. can

Galiçyaca

Söyleniş

• Heceleme: can

Ad

can

1. (köpekgiller) köpek, it

İngilizce

Söyleniş

• Heceleme: can

Yardımcı eylem

can (geçmiş zaman: could, olumsuz: can not, cannot veya can't)

1. bir şeyi yapabilmek, yapmaya gücü, yeteneği veya imkânı olmak

   They can run fast. — Hızlı koşabilirler.

   I could hear footsteps. — Ayak sesleri duyabiliyordum.

2. bir şeyi yapmaya hakkı veya yetkisi, izni olmak

   You can use the phone. — Telefonu kullanabilirsin(iz).

3. birisinden bir şey yapmasını isterken kullanılır: -bilir misin?

   Can you open the window? — Camı açabilir misin(iz)?

Oksitanca

Söyleniş

• Heceleme: can

Ad

can

1. (köpekgiller) köpek, it

Tatarca

Köken

Farsça جان‎

Söyleniş

• Heceleme: can

Ad

can

1. can