hâl

Ayrıca bakınız: hal, Hal, HAL

Türkçe

Köken

Osmanlı Türkçesi حال‏ (hâl), Arapça حَال‏ (ḥāl)

Söyleniş

• IPA: ˈhaɫ
• Heceleme: hâl

Ad

hâl (belirtme hâli hâli, çoğulu hâller)

1. bir şeyin içinde bulunduğu şartların veya taşıdığı niteliklerin bütünü, durum, vaziyet

   Herkes hâline göre bir hediye verdi. - H. R. Gürpınar

2. tutum, tavır

   Bambaşka bir hâliniz vardır sizin. Merhametli bir insan olduğunuz bellidir. - O. Rifat

3. (dil bilgisi) şimdiki zaman, içinde yaşanılan zaman

   Hâl dediğimiz şey yarından sonra mazi olacaktır. - Y. K. Beyatlı

4. güç, kuvvet, takat

   Şimdi gezmeye çıkacak hâlim yok.

5. kötü durum, sıkıntı, dert

   Zavallının başına ne hâller geldi.

6. (dil bilgisi) durum
7. (artık kullanılmayan sözcükler) içinde yaşanılan anda sahip olunan koşullar

Çekimleme

hâl adının çekimi

	tekil	çoğul
yalın	hâl	hâller
belirtme	hâli	hâlleri
yönelme	hâle	hâllere
bulunma	hâlde	hâllerde
ayrılma	hâlden	hâllerden
tamlayan	hâlin	hâllerin
iyelik
	tekil	çoğul
1. tekil (benim)	hâlim	hâllerim
2. tekil (senin)	hâlin	hâllerin
3. tekil (onun)	hâli	hâlleri
1. çoğul (bizim)	hâlimiz	hâllerimiz
2. çoğul (sizin)	hâliniz	hâlleriniz
3. çoğul (onların)	hâli hâlleri

Çeviriler

• Azerice: güc (az)
• Boşnakça: situacija (bs)
• Fince: tila (fi), asenne (fi), kestopreesens (fi), sija (fi)
• Fransızca: situation (fr) d
• İngilizce: state (en), position (en), situation (en)

• Kırgızca: al (ky), al-abal (ky), darman (ky)
• Kürtçe: hal (ku)

Alt kavramlar

fevkalade hâl, hâlihazır, hüsnühâl, insan hâli, insanlık hâli, iyi hâl, keyif hâli, nez hâli, olağanüstü hâl, seferî hâl,

dil bilgisi

belirtme hâli, bulunma hâli, çıkma hâli, isim hâli, ismin hâli, tamlayan hâli, vasıta hâli, yalın hâl, yönelme hâli, yükleme hâli

Sözcük birliktelikleri

aksi hâlde, fena hâlde, hâl almak, hâl değişimi, hâl dili, hâl hâlin yoldaşıdır, hâl hatır sormak, hâl tercümesi, hâl ulacı, hâlden anlamak, hâle yola koymak, hâli duman olmak, hâli harap olmak, hâli kalmamak, hâli tavrı yerinde olmak, hâli üzere, hâli vakti yerinde olmak, hâlini almak, hâline bakmak, hâline gelmek, hâline köpekler bile güler, her hâlükârda, kendi hâlinde, koro hâlinde, o hâlde, orta hâlli, şu hâlde

Türetilmiş kavramlar

arzuhâl, behemehâl, hâlsiz, hasbihâl, herhâlde, ilmihâl, lisanıhâl, tercümeihâl

Kaynakça

• Türk Dil Kurumu: "hâl"