güzel

Ayrıca bakınız: Güzel

Türkçe

Köken

Osmanlı Türkçesi گوزل‎ sözcüğünden devralındı.

Söyleniş

• IPA^(anahtar): [ɟy.ˈzɛl]
• Heceleme: gü‧zel

Ad

güzel (belirtme hâli güzeli, çoğulu güzeller)

1. hoşa giden kadın veya kız

   Güzeller deniz kenarına geldikleri zaman âşıklar da kale burçlarına ve bedenlerine dolarlar. — Âsaf Hâlet Çelebi

2. güzellik kraliçesi

Çekimleme

güzel adının çekimi

		tekil	çoğul
yalın		güzel	güzeller
belirtme		güzeli	güzelleri
yönelme		güzele	güzellere
bulunma		güzelde	güzellerde
ayrılma		güzelden	güzellerden
tamlayan		güzelin	güzellerin
iyelik
		tekil	çoğul
1. tekil	yalın	güzelim	güzellerim
	belirtme	güzelimi	güzellerimi
	yönelme	güzelime	güzellerime
	bulunma	güzelimde	güzellerimde
	ayrılma	güzelimden	güzellerimden
	tamlayan	güzelimin	güzellerimin
2. tekil	yalın	güzelin	güzellerin
	belirtme	güzelini	güzellerini
	yönelme	güzeline	güzellerine
	bulunma	güzelinde	güzellerinde
	ayrılma	güzelinden	güzellerinden
	tamlayan	güzelinin	güzellerinin
3. tekil	yalın	güzeli	güzelleri
	belirtme	güzelini	güzellerini
	yönelme	güzeline	güzellerine
	bulunma	güzelinde	güzellerinde
	ayrılma	güzelinden	güzellerinden
	tamlayan	güzelinin	güzellerinin
1. çoğul	yalın	güzelimiz	güzellerimiz
	belirtme	güzelimizi	güzellerimizi
	yönelme	güzelimize	güzellerimize
	bulunma	güzelimizde	güzellerimizde
	ayrılma	güzelimizden	güzellerimizden
	tamlayan	güzelimizin	güzellerimizin
2. çoğul	yalın	güzeliniz	güzelleriniz
	belirtme	güzelinizi	güzellerinizi
	yönelme	güzelinize	güzellerinize
	bulunma	güzelinizde	güzellerinizde
	ayrılma	güzelinizden	güzellerinizden
	tamlayan	güzelinizin	güzellerinizin
3. çoğul	yalın	güzeli	güzelleri
	belirtme	güzelini	güzellerini
	yönelme	güzeline	güzellerine
	bulunma	güzelinde	güzellerinde
	ayrılma	güzelinden	güzellerinden
	tamlayan	güzelinin	güzellerinin

Zıt anlamlılar

• çirkin

Deyimler

güzel kokulu, güzeller güzeli

Türetilmiş kavramlar

• güzelce, güzelcik, güzelle, güzelleşme, güzelli, güzellik, güzelse, güzelsiz

Çeviriler

hoşa giden kadın veya kız

• Almanca: Schönheit (de) d
• Arapça: جَمِيل‎ (ar) e (cemīl), جَمِيلَة‎ (ar) d (cemīle)
• Ermenice: գեղեցկուհի (hy) (gełecʿkuhi)
• Fince: kaunotar (fi)
• Fransızca: beauté (fr) d
• İdo dili: bela (io)
• İngilizce: beauty (en)
• İsveççe: skönhet (sv) g
• Norveççe: skjønnhet (no) n
• Rusça: красота (ru) d (krasota)

  Eski Türkçe: körtle‎ (otk) (körtle)

  Osmanlı Türkçesi: كزل‎ (ota)

güzellik kraliçesi

• Almanca: Schönheitskönigin (de) d
• Fince: kauneuskuningatar (fi)
• İngilizce: beauty queen (en)
• İsveççe: skönhetsdrottning (sv) g
• Norveççe: skjønnhetsdronning (no) e
• Rusça: красавица (ru) d (krasavitsa)

Belirteç

güzel

1. hoşa giden, beğenilen, iyi, doğru bir şekilde

   Arabayı koştururken boyunlarındaki ziller güzel şıngırdıyordu atların. — Reşat Enis

2. adamakıllı, şiddetli

   Karıkoca bu kuzu yüzünden güzel bir kavga ettiler. — Ömer Seyfettin

Türetilmiş kavramlar

• güzelce

Çeviriler

hoşa giden

• Almanca: schön (de)
• Fince: kauniisti (fi)
• İngilizce: beatifully (en), nicely (en)
• İsveççe: skönt (sv)
• Norveççe: skjøn (no)

  Eski Türkçe: körtle‎ (otk) (körtle)

  Osmanlı Türkçesi: كزل‎ (ota)

Ön ad

güzel (karşılaştırma daha güzel, üstünlük en güzel)

1. göze ve kulağa hoş gelen, hayranlık uyandıran

   Güzel kız. Güzel çiçek.

   Yalının en güzel odası bizimdi.

2. iyi, hoş

   Güzel şey canım, milletvekili olmak! — Çetin Altan

3. beklenene uygun düşen ve başarı düşüncesi uyandıran

   Güzel bir fırsat.

4. ahlakî üstünlük ve soyluluk düşüncesi uyandıran

   Güzel duygular. Çok güzel hareketler bunlar!

5. görgü kurallarına uygun olan
6. sakin, hoş (hava)

   Güzel bir gece.

7. aldatıcı, kandırıcı, okşayıcı

   Güzel vaatler.

8. doğru, pek iyi

   Güzel güzel amma!

Zıt anlamlılar

• (göze ve kulağa hoş gelen): çirkin

Çeviriler

göze ve kulağa hoş gelen

• Almanca: schön (de)
• Arapça: حَسَن‎ (ar) (ḥasen)
• Azerice: dilbər (az), göyçək (az), gözəl (az), qəşəng qız (az)
• Eski Türkçe: körtle‎ (otk) (körtle)
• Estonca: ilus (et), kaunis (et)
• Felemenkçe: mooi (nl)
• Fince: kaunis (fi)
• Fransızca: beau (fr)
• İngilizce: beautiful (en)
• İspanyolca: bello (es)
• İsveççe: fager (sv), skön (sv), vacker (sv)
• İtalyanca: bello (it)
• İzlandaca: fallegur (is)
• Karaçay-Balkarca: aruv (krc)
• Kürtçe: delal (ku)
• Lehçe: piękny (pl)
• Macarca: szép (hu), gyönyörű (hu)
• Osmanlı Türkçesi: كزل‎ (ota)
• Özbekçe: ajoyib (uz), goʻzal (uz), gulgun (uz), xushroʻy (uz)
• Portekizce: belo (pt)
• Rusça: красивый (ru) (krasivıy), прекрасный (ru) (prekrasnıy)*Tatarca: çibär (tt), güzäl (tt), matur (tt), yämle (tt)
• Türkmence: gözel (tk)
• Ukraynaca: красивий (uk) (krasıvıy)
• Uygurca: گۈزەل‎ (ug) (güzel)
• Yunanca: όμορφος (el) (ómorfos)

hoş

• Almanca: hübsch (de)
• Eski Türkçe: körtle‎ (otk) (körtle)
• Fince: nätti (fi), soma (fi)
• Fransızca: beau (fr)
• İngilizce: nice (en)
• İsveççe: vacker (sv), snygg (sv)
• Osmanlı Türkçesi: كزل‎ (ota)

Kaynakça

• Türk Dil Kurumuna göre "güzel" maddesi

Atasözleri

• Anan güzel idi, hani yeri, baban zengin idi, hani evi
• Güzel bürünür, çirkin görünür
• Güzel kanda kavga anda
• Kusursuz güzel olmaz
• Rağbet güzel ile zenginedir
• Yüzü güzel olanın huyu güzel olur