ağır

Ayrıca bakınız: agir

Türkçe

Köken

Osmanlı Türkçesi آغر‎ sözcüğünden devralındı

Ad

ağır (belirtme hâli ağırı, çoğulu ağırlar) -rı

1. (spor) ağır siklet

   Yıllarca ağırda güreşti.

Deyimler

ağır ağır ilerlemek, ağır ağır konuşmak, ağır aksak, ağır araç, ağır basmak, ağır başlı, ağır ceza, ağır etkileşim, ağır ezgi, ağır hapis cezası, ağır hidrojen, ağır iş, ağır işitmek, ağır kayıp, ağır kusur, ağır küre, ağır metal, ağır para cezası, ağır sanayi, ağır siklet, ağır söylemek, ağır söz, ağır su, ağır uyku, ağır vasıta, ağır yağ, ağır yaralanmak, yükte hafif, pahada ağır

Çeviriler

çeviriler

• Almanca: Schwergewicht (de) n
• Endonezce: kelas berat (id)
• Estonca: raskekaal (et)
• Felemenkçe: zwaargewicht (nl) n
• Fince: raskassarja (fi)
• Fransızca: poids lourd (fr) e
• İngilizce: heavyweight (en)
• İsveççe: tungvikt (sv)
• Norveççe: tungvekt (no)
• Rusça: тяжеловес (ru) e (tyajeloves)

Belirteç

ağır

1. yavaş bir biçimde

   Cüneyt Bey sözlerini tartıyormuş gibi ağır söylüyordu. - E. İ. Benice

Çeviriler

çeviriler

• Fince: raskaasti (fi), hitaasti (fi)
• Kırım Tatarca: ağır (crh), avır (crh), avur (crh)
• Tatarca: awır (tt)
• Türkmence: ağyr (tk)
• Uygurca: eƣir (ug)
• Yunanca]]: βαρύς (el) (varýs)

Ön ad

ağır (karşılaştırma daha ağır, üstünlük en ağır)

1. tartıda çok çeken, hafif karşıtı

   Kurşun, ağır bir madendir. Taş yerinde ağırdır.

2. çapı, boyutu büyük

   Ağır top.

3. yavaş

   Adam ağır adımlarla gelip masanın başına geçiyor. - E. M. Karakurt

4. yoğun

   Evin sofasına girer girmez kendisini ağır bir duman karşıladı. - A. Sayar

5. fiziksel sebeplerden dolayı güç işiten
6. değeri çok olan, gösterişli

   Ağır kıyafeti ile muhite uymayan Canan'ın yanında, ne kadar rahat ve sadeydi. - M. C. Kuntay

7. çetin, güç

   Denizcilik tarihinin en ağır sorumluluklarından birini üzerine alıyordu. - F. F. Tülbentçi

8. ciddi
9. sıkıntı veren, bunaltan
10. dokunaklı, insanın gücüne giden, kırıcı

    Kızmıştım, Keziban'a söylenecek şöyle ağır bir söz arıyordum. - N. Ataç

11. (mecaz) ağırbaşlı, ciddi

    Bu, on dokuz yaşında ufak tefek bir kızdı fakat otuz yaşındaki bir insandan daha ağırdı. - H. E. Adıvar

12. keskin, boğucu

    Bu koku, en hafif rüzgârla burnu kuvvetli bir adama uzaktan kendini hissettirecek kadar ağırdır. - F. R. Atay

13. kısık, alçak

    Ağaya pek duyurmak istemeyen ağır bir sesle kulağıma eğildi. - O. C. Kaygılı

14. davranışları yavaş olan
15. sindirimi güç

    Ağır bir yemek.

16. (müzik) yavaş vuruşlu tempo, adagio, lento

Çeviriler

çeviriler

• Almanca: schwer (de)
• Azerice: təmkinli (az)
• Estonca: raske (et)
• Fince: painava (fi), raskas (fi), vakava (fi)
• Fransızca: lourd (fr)
• İngilizce: heavy (en)
• İspanyolca: pesado (es)
• İtalyanca: pesante (it)
• Kırım Tatarca: ağır (crh)
• Macarca: nehéz (hu)
• Özbekçe: ogʻir (uz)
• Rusça: тяжёлый (ru) (tyajólıy)
• Sırp-Hırvatça: teški (sh)
• Tatarca: агыр (tt) (ağır), авыр (tt) (awır)
• Türkmence: saýhally (tk)
• Yunanca: βαρύς (el) (varýs)

Kaynakça

• Türk Dil Kurumuna göre "ağır" maddesi

Atasözleri

• Ağır git ki yol alasın
• Ağır ol batman gel
• Ağır otur ki bey desinler
• Ağır taş batman döver
• Ağır yongayı yel kaldırmaz
• Baş ağır gerek, kulak sağır
• Yeğniyi yel alır, ağır yerinde kalır

Azerice

Ön ad

ağır

[1] oturaklı

Çağatayca

Ön ad

1. sakil, gurun, semin

Kırım Tatarca

Ön ad

ağır

1. ağır

Kaynakça

• KÚNOS, Dr. Ignaz (1902). Şeyh Süleyman Efendi, Çağatayca-Osmanlıca Sözlük. Budapeşte: Section Orientale de la Société Ethnographique Hongroise.