yapı

Türkçe

Söyleniş

• IPA^(anahtar): /ja.ˈpɯ/
• Heceleme: ya‧pı

Ad

yapı (belirtme hâli yapıyı, çoğulu yapılar), sahiplik şekli yapı -sı

1. bütünün bir araya getirilişinde uyulan sistem
2. canlı bir varlığın beden veya ruh özelliklerinin tamamı
3. meydana getirme, oluşturma, ortaya konulma, yapma
4. (felsefe) unsurlarıyla somut bağımlılığı olan bütün
5. (fizik, kimya) öğecik ile özdeciklerin, eksicik ya da öğeciklerden oluşma şekli
6. (mimarlık) barınmak veya başka amaçlarla kullanılmak için yapılmış her türlü mimarlık eseri
7. (mühendislik) yapılmakta olan konut, yol, köprü v.s. inşaatı
8. (sosyoloji) parçaları ve unsurları arasında kanuna uygunluk, durağan bağlar ve karşılıklı ilişkiler bulunan sistem veya bütün

Çekimleme

yapı adının çekimi

		tekil	çoğul
yalın		yapı	yapılar
belirtme		yapıyı	yapıları
yönelme		yapıya	yapılara
bulunma		yapıda	yapılarda
ayrılma		yapıdan	yapılardan
tamlayan		yapının	yapıların
iyelik
		tekil	çoğul
1. tekil	yalın	yapım	yapılarım
	belirtme	yapımı	yapılarımı
	yönelme	yapıma	yapılarıma
	bulunma	yapımda	yapılarımda
	ayrılma	yapımdan	yapılarımdan
	tamlayan	yapımın	yapılarımın
2. tekil	yalın	yapın	yapıların
	belirtme	yapını	yapılarını
	yönelme	yapına	yapılarına
	bulunma	yapında	yapılarında
	ayrılma	yapından	yapılarından
	tamlayan	yapının	yapılarının
3. tekil	yalın	yapısı	yapıları
	belirtme	yapısını	yapılarını
	yönelme	yapısına	yapılarına
	bulunma	yapısında	yapılarında
	ayrılma	yapısından	yapılarından
	tamlayan	yapısının	yapılarının
1. çoğul	yalın	yapımız	yapılarımız
	belirtme	yapımızı	yapılarımızı
	yönelme	yapımıza	yapılarımıza
	bulunma	yapımızda	yapılarımızda
	ayrılma	yapımızdan	yapılarımızdan
	tamlayan	yapımızın	yapılarımızın
2. çoğul	yalın	yapınız	yapılarınız
	belirtme	yapınızı	yapılarınızı
	yönelme	yapınıza	yapılarınıza
	bulunma	yapınızda	yapılarınızda
	ayrılma	yapınızdan	yapılarınızdan
	tamlayan	yapınızın	yapılarınızın
3. çoğul	yalın	yapısı yapıları
	belirtme	yapısını yapılarını
	yönelme	yapısına yapılarına
	bulunma	yapısında yapılarında
	ayrılma	yapısından yapılarından
	tamlayan	yapısının yapılarının

Eş anlamlılar

• (bir araya getirilmiş sistem; mimarlık; sosyoloji): strüktür
• (canlının beden veya ruh özellimleri): bina
• (mimarlık): bünye

Alt kavramlar

yapı

• Allah yapısı,
• altyapı,
• ana yapı,
• düzlek yapı,
• eş yapı,
• fizik yapısı,
• iç yapısı,
• kaba yapı,
• kul yapısı,
• öz yapı,
• soy yapısı,
• sosyal yapı,
• toplum yapısı,
• toplumsal yapı,
• üstyapı,
• vücut yapısı

Atasözleri

• (mimarlık): Yapı taşı, yapıdan kalmaz

Türetilmiş kavramlar

• yapı bilgisi,
• yapı bilimi,
• yapı elemanı,
• yapı kooperatifi,
• yapı malzemesi,
• yapı taşı,
• yapı yeri,
• yapıc,
• yapıcı,
• yapılı,
• yapısız,
• yapıyken,
• yapıyla,
• yapıysa

Çeviriler

bina

• Almanca: Gebäude (de) n, Bauwerk (de) n, Struktur (de) d
• Azerice: bina (az), tikili (az), struktur (az)
• Bulgarca: здание (bg) n (zdanie), структура (bg) (struktura)
• Estonca: ehitis (et), struktuur (et)
• Felemenkçe: gebouw (nl) n, structuur (nl) d
• Fince: rakennus (fi), rakennelma (fi), rakenne (fi)
• Fransızca: structure (fr)
• İngilizce: building (en), structure (en), architecture (en)
• İspanyolca: estructura (es) d
• İsveççe: byggnad (sv) g
• Kürtçe: pêkhate (ku)
• Özbekçe: bino (uz), imorat (uz), inshoot (uz), struktura (uz), tarkib (uz), tuzilish (uz)
• Portekizce: edifício (pt) e, prédio (pt) e
• Rusça: здание (ru) n (zdaniye)

Kaynakça

• Türk Dil Kurumuna göre "yapı" maddesi

Ek okumalar

• Vikipedi'de yapı

Çağatayca

Söyleniş

• Heceleme: ya‧pı

Ad

1. binâ, dağ eteği, geçit, imaret, yapuk