yay

Ayrıca bakınız: Yay

Türkçe

Köken

Osmanlı Türkçesi یای‎ sözcüğünden devralındı

Ad

yay (belirtme hâli yayı, çoğulu yaylar)

[1] Mançu'n yay yılda 1760

[2] Yay

1. (silahlar, okçuluk) ok atmaya yarayan, iki ucu arasına kiriş gerilmiş, eğri ağaç veya metal çubuk

   Sadağını ve yayını kepenek altında dikkatlice tutuyordu. - N. Atsız

2. (mühendislik) farklı amaçlarla çeşitli biçimlerde yapılan esnek parça

   Araba yayı; Kilidin yayı; Kanepenin yayı.

3. zemberek
4. hallacın pamuk veya yünü atmak için tokmak yardımıyla kullandığı araç

   Karınları hallaç yayından kopup fırlamış gibi beyaz. - R. H. Karay

5. (geometri) bir çember üzerindeki iki nokta ile bu nokta arasındaki çember parçası
6. (geometri) bir eğriden alınan parça
7. (müzik) keman, viyolonsel vb. çalgılarda sürterek titreşim yoluyla ses çıkarmaya yarayan parça

Çekimleme

yay adının çekimi

		tekil	çoğul
yalın		yay	yaylar
belirtme		yayı	yayları
yönelme		yaya	yaylara
bulunma		yayda	yaylarda
ayrılma		yaydan	yaylardan
tamlayan		yayın	yayların
iyelik
		tekil	çoğul
1. tekil	yalın	yayım	yaylarım
	belirtme	yayımı	yaylarımı
	yönelme	yayıma	yaylarıma
	bulunma	yayımda	yaylarımda
	ayrılma	yayımdan	yaylarımdan
	tamlayan	yayımın	yaylarımın
2. tekil	yalın	yayın	yayların
	belirtme	yayını	yaylarını
	yönelme	yayına	yaylarına
	bulunma	yayında	yaylarında
	ayrılma	yayından	yaylarından
	tamlayan	yayının	yaylarının
3. tekil	yalın	yayı	yayları
	belirtme	yayını	yaylarını
	yönelme	yayına	yaylarına
	bulunma	yayıda	yaylarında
	ayrılma	yayıdan	yaylarından
	tamlayan	yayının	yaylarının
1. çoğul	yalın	yayımız	yaylarımız
	belirtme	yayımızı	yaylarımızı
	yönelme	yayımıza	yaylarımıza
	bulunma	yayımızda	yaylarımızda
	ayrılma	yayımızdan	yaylarımızdan
	tamlayan	yayımızın	yaylarımızın
2. çoğul	yalın	yayınız	yaylarınız
	belirtme	yayınızı	yaylarınızı
	yönelme	yayınıza	yaylarınıza
	bulunma	yayınızda	yaylarınızda
	ayrılma	yayınızdan	yaylarınızdan
	tamlayan	yayınızın	yaylarınızın
3. çoğul	yalın	yayı yayları
	belirtme	yayını yaylarını
	yönelme	yayına yaylarına
	bulunma	yayıda yaylarında
	ayrılma	yayıdan yaylarından
	tamlayan	yayının yaylarının

Deyimler

• helisel yay
• yayın alanı

Çeviriler

ok atmaya yarayan alet

• Almanca: Bogen (de) e
• Arapça: قوس‎ (ar)
• Arnavutça: hark (sq)
• Azerice: kaman (az), yay (az)
• Bulgarca: лък (bg) (lǎk)
• Çekçe: luk (cs)
• Danca: bue (da)
• Endonezce: busur (id)
• Eski İngilizce: boga (ang)
• Esperanto dili: arko (eo)
• Felemenkçe: boog (nl)
• Fince: jousi (fi), kellonjousi (fi), kaari (fi)
• Fransızca: arc (fr)
• Frizce: bûging (fy), bôge (fy)
• Gagavuzca: yay (gag)
• İngilizce: bow (en)
• İspanyolca: arco (es) e
• İsveççe: fjäder (sv)
• İtalyanca: arco (it)
• İzlandaca: bogi (is)
• Karaçay Balkarca: sadak caya (krc)
• Kürtçe: kevan (ku)
• Lao dili: ຄັນທະນູ (lo) (khan tha nū)
• Latince: arcus (la) e
• Lehçe: luk (pl) e
• Macarca: íj (hu)
• Malayca: busur (ms)
• Norveççe: bue (no), boge (no)
• Osmanlı Türkçesi: قوس‎ (ota)
• Portekizce: arco (pt) e
• Rumence: arc (ro) n
• Rusça: лук (ru) e (luk) [luk]
• Sırp-Hırvatça: luk (sh)
• Tatarca: җәя (tt) (cäya)
• Yunanca: τόξο (el) (tóxo)

Kaynakça

• Türk Dil Kurumuna göre "yay" maddesi

Azerice

Ad

yay

1. (meteoroloji, mevsimler) yaz
2. (silahlar, okçuluk, mühendislik) yay

Gagavuzca

Köken

Eski Türkçe jan

Ad

yay

1. (silahlar, okçuluk) yay

Kaynakça

• Etymological Dictionaries - Andras Rajki

Kumanca

Köken

Eski Türkçe jan

Ad

yay

1. (meteoroloji, mevsimler) yaz

Kaynakça

• KÚNOS, Dr. Ignaz (1902). Şeyh Süleyman Efendi, Çağatayca-Osmanlıca Sözlük. Budapeşte: Section Orientale de la Société Ethnographique Hongroise.