koltuk

koltuk hakkında Türkçe Vikipedi'de ansiklopedik bilgi bulabilirsiniz.

Türkçe

Ad

koltuk (belirtme hâli koltuğu, çoğulu koltuklar) koltuk -ğu

[1] (anatomi) omuz başının altında, kolun gövde ile birleştiği yer

Gazetelerini bir koltuğunun altına koydu, zayıf kollarıyla kutulara sarıldı. - H. E. Adıvar

[2] (mobilya) kol dayayacak yerleri olan geniş ve rahat sandalye

Ta yan beline kadar gömüldüğü koltuğunun içinden ileriye doğru uzandı. - Y. K. Karaosmanoğlu

Sandalyeden farklı bir yapıdadır.

[3] eski düğünlerde damatla gelinin eve girerken konuklar arasından kol kola geçmeleri töreni

Babamız, annemizi gelin geldiği ilk gün şu merdivenin alt başında karşılamış, koltuk yapılmıştı. - H. C. Yalçın

[4] yapıcılıkta yan destek

[5] (denizcilik) demirledikten sonra gemiyi iskeleye, rıhtıma veya başka bir gemiye bağlayan ip

[6] koltuklama veya koltuklanma

O koltuktan hoşlanmaz.

[7] kayırma, destek

Dayısının koltuğunda sırtı yere gelmez.

[8] yüksek mevki, makam

Koltuk kavgası.

[9] genelev

Burası Mesut Bey adında bir herifin koltuğudur. - H. R. Gürpınar

[10] mısır ve buğday fidesinin yanlarından çıkan filizler

[11] kenar, tenha yer

Köken

[1] Eski Türkçe Kol ve alt kelimelerinden oluşan belirtisiz isim tamlaması durumundaki birleşik kelimeye -k eklenerek (kol+altı-k > koltuk) meydana getirilmiş birleşik bir kelime olduğunu düşünüyoruz.

Türetilmiş kavramlar

[1] koltuk altı

Kaynakça

• Türk Dil Kurumu: "koltuk"

Türk lehçeleri

• Azerice: kreslo (az), qoltuq (az)
• Eski Türkçe: koltık (tr)

• Tatarca: qultıq (tt)
• Türkmence: kreslo (tk), kürsii (tk), goltuk (tk)

Çeviriler

• Fince: kainalo (fi), nojatuoli (fi)
• İngilizce: [1] armpit (en), [2] armchair (en)

• Lehçe: [1] pacha (pl), [2] fotel (pl)
• Macarca: [1] hónalj (hu), [2] karosszék (hu), fotel (hu)

Gagavuzca

Ad

[1] koltuk

Kaynakça

• Yrd. Doç. Dr. Cahit BAŞDAŞ - "TÜRKÇE ORGAN ADLARINDA KELİME SONU -k ÜNSÜZÜ VE ÇOKLUK"
• Etymological Dictionaries - Andras Rajki