çıkma

Türkçe

Söyleniş

• (fiil): IPA^(anahtar): /ˈt͡ʃɯc.ˈma/
• (isim): IPA^(anahtar): /t͡ʃɯc.ˈma/
• Heceleme: çık‧ma

Köken 1

Osmanlı Türkçesi چيكما‎

Ad

çıkma (belirtme hâli çıkmayı, çoğulu çıkmalar), sahiplik şekli çıkma -sı

1. bir yazı sahifesinin kenarına metinle ilgili olarak yazılan ek
2. çıkmak işi

   Bu evden çıkmam, mağlubiyeti kabul ederek mücadeleden kaçmam demekti. — K. Bilbaşar

3. desteklemek amacıyla verilen para
4. hamamdan çıkarken kullanılan havlu ve kurulanma takımı
5. (mimarlık) yapının üst katlarından dışarıya doğru uzanmış kısım

   Balkonlar, kapalı açık çıkmalar, o zaman yasak edilmiş, hâlâ yasak, hâlâ yapılmıyor. — A. Boysan

6. (Osmanlılar) Edirne, Galata ve İbrahimpaşa saraylarındaki acemi oğlanların derecelerine göre kapıkulu süvari bölükleriyle sarayın dış hizmetlerine ya da devlet hizmetlerine; saray hizmetlerinde bulunan kimselerin de dış hizmete atanmalar

Çekimleme

çıkma adının çekimi

		tekil	çoğul
yalın		çıkma	çıkmalar
belirtme		çıkmayı	çıkmaları
yönelme		çıkmaya	çıkmalara
bulunma		çıkmada	çıkmalarda
ayrılma		çıkmadan	çıkmalardan
tamlayan		çıkmanın	çıkmaların
iyelik
		tekil	çoğul
1. tekil	yalın	çıkmam	çıkmalarım
	belirtme	çıkmamı	çıkmalarımı
	yönelme	çıkmama	çıkmalarıma
	bulunma	çıkmamda	çıkmalarımda
	ayrılma	çıkmamdan	çıkmalarımdan
	tamlayan	çıkmamın	çıkmalarımın
2. tekil	yalın	çıkman	çıkmaların
	belirtme	çıkmanı	çıkmalarını
	yönelme	çıkmana	çıkmalarına
	bulunma	çıkmanda	çıkmalarında
	ayrılma	çıkmandan	çıkmalarından
	tamlayan	çıkmanın	çıkmalarının
3. tekil	yalın	çıkması	çıkmaları
	belirtme	çıkmasını	çıkmalarını
	yönelme	çıkmasına	çıkmalarına
	bulunma	çıkmasında	çıkmalarında
	ayrılma	çıkmasından	çıkmalarından
	tamlayan	çıkmasının	çıkmalarının
1. çoğul	yalın	çıkmamız	çıkmalarımız
	belirtme	çıkmamızı	çıkmalarımızı
	yönelme	çıkmamıza	çıkmalarımıza
	bulunma	çıkmamızda	çıkmalarımızda
	ayrılma	çıkmamızdan	çıkmalarımızdan
	tamlayan	çıkmamızın	çıkmalarımızın
2. çoğul	yalın	çıkmanız	çıkmalarınız
	belirtme	çıkmanızı	çıkmalarınızı
	yönelme	çıkmanıza	çıkmalarınıza
	bulunma	çıkmanızda	çıkmalarınızda
	ayrılma	çıkmanızdan	çıkmalarınızdan
	tamlayan	çıkmanızın	çıkmalarınızın
3. çoğul	yalın	çıkması çıkmaları
	belirtme	çıkmasını çıkmalarını
	yönelme	çıkmasına çıkmalarına
	bulunma	çıkmasında çıkmalarında
	ayrılma	çıkmasından çıkmalarından
	tamlayan	çıkmasının çıkmalarının

Eş anlamlılar

• (bir yazı sahifesinin kenarına metinle ilgili ek): çıkıntı, derkenar
• (hamamdan çıkarken kullanılan havlu ve kurulanma takımı): çıkacak
• (mimarlık): balkon

Zıt anlamlılar

• çıkmama, girme

Alt kavramlar

çıkmama

• başına çıkma,
• dalıp çıkma,
• dediğinden çıkma,
• düzlüğe çıkma,
• göbeği çıkma,
• ortaya çıkma,
• tatile çıkma

Türetilmiş kavramlar

• çıkabilme, çıkılma, çıktırma, çıkıverme
• çıkmacı, çıkmak, çıkmalı, çıkmasız, çıkmayken, çıkmayla, çıkmaysa

Çeviriler

çıkma

• Almanca: Herausgehen (de) n, Hinausgehen (de) n, (kısaca): Rausgehen (de) n
• Fince: lähteminen (fi), parveke (fi)
• İngilizce: exiting (en), going out (en), leaving (en)
• Türkçe:

  Osmanlı Türkçesi: چيكما‎ (ota)

Ön ad

çıkma (karşılaştırma daha çıkma, üstünlük en çıkma)

1. çıkmış

   Saraydan çıkma İstanbul eşyalarını görünce bunların hakikatine inanmak lazım geldiğini anlamış. — A. Ş. Hisar

2. eski, kullanılmış
   • Ayfer Tunç, 2014 Dünya Ağrısı, sayfa 194 , Can Yayınları

     "Çıkma petek uyarsa uygun bir şey yaparım diyor, taksit de yaparım diyor."

Çeviriler

çıkma

• Türkçe:

  Osmanlı Türkçesi: چيكما‎ (ota)

Kaynakça

• Türk Dil Kurumuna göre "çıkma" maddesi

Eylem

çıkma

1. çıkmak (eylem) sözcüğünün dilek-emir kipi basit ikinci tekil şahıs olumsuz çekimi

Zıt anlamlılar

• çık

Anagramlar

• Kaçım, kaçım