uyku

Türkçe

Ad

uyku (belirtme hâli uykuyu, çoğulu uykular)

[1] (fizyoloji) dış uyaranlara karşı bilincin, bütünüyle veya bir bölümünün yittiği, tepki gücünün zayıfladığı ve her türlü etkinliğin büyük ölçüde azaldığı dinlenme durumu

Hiç kimse bir diğerinin yerine karnını doyuramaz, hiç kimse bir başkasının uykusunu uyuyamaz. - İ. Özel

[2] çevrede olup bitenin farkında olmama, gaflet, aymazlık

[3] doğada görülen sükûnet durumu

Kış süresince uykuda olan ağaçlar, baharla birlikte uyandı.

[4] gerçeği görememe, aymazlık

Eski Yazı

اویقو

Köken

[1] Eski Türkçe

Çeviriler

• Afrikanca: slaap (af)
• Almanca: Schlaf (de)
• Arapça: النوم‏‎ (ar)
• Arnavutça: gjumë (sq)
• Aymaraca: iki (ay)
• Baskça: lo (eu)
• Bretonca: kousk (br), hun (br)
• Bulgarca: сън (bg) (sǎn)
• Calo dili: sobindoy, sornindoy
• Çekçe: spánek (cs)
• Çince: 睡眠 (zh)
• Danca: sove (da)
• Endonezce: tidur (id)
• Esperanto: dormado (eo)
• Estonca: uni (et), magamine (et)
• Farsça: خواب‏‎ (fa)
• Fince: uni (fi)
• Fransızca: sommeil (fr)
• Galce: cwsg (cy), hun (cy)
• Galiçyaca: sono (gl)
• Guarani dili: kera (gn), jeke (gn)
• Gucaratça: નીંદ (gu) (nī̃d)
• Hintçe: नींद (hi) (nīnd), शयन (hi) (śayan)
• Hollandaca: slaap (nl)
• İbranice: שינה‏‎ (he)
• İngilizce: sleep (en)
• İrlandaca: codladh (ga)
• İspanyolca: sueño (es)
• İsveççe: sömnen (sv)

• İtalyanca: sonno (it)
• Katalanca: son (ca)
• Keçuva dili: musphay (qu)
• Korece: 잠 (ko) (jam)
• Kürtçe: xew (ku)
• Latince: somnus (la)
• Lehçe: sen (pl)
• Letonca: miegs (lv)
• Maasai dili: iny'jio (mas)
• Macarca: alvás (hu), álom (hu)
• Malgaşça: torimaso (mg)
• Marathi dili: निद्रा (mr) (nidrā)
• Norveççe: søvn (no)
• Pencapça: ਨੀਂਦਰ (pa) (nīndar)
• Portekizce: sono (pt)
• Rumence: somn (ro)
• Rusça: сон (ru) (son)
• Sanskritçe: निद्रा (sa) (nidrā), निद्राणं (sa) (nidrāṇaṃ)
• Savahili dili: usingizi (sw)
• Sicilyaca: sonnu (scn)
• Slovakça: spánok (sk)

Türk lehçeleri

• Azerice: yuxu (az)
• Eski Türkçe: yatıg (tr), yatık (tr)
• Gagavuzca: uyku (gag)
• Karaçay Balkarca: cuku (krc)

• Kırım Tatarca: yuqu (crh)
• Tatarca: yoqı (tt)
• Türkmence: uky (tk), uuky (tk)

Atasözleri

Kuşkulu uyku evin bekçisidir, Uyku ölümün kardeşidir, Uyku, uykunun mayasıdır, Uyuyan yılanın kuyruğuna basma, Uyku ölümün kardeşidir

Deyimler

gözü uyku tutmamak, tilki uykusu, uyku gözünden akmak, uyku tutmamak, uykusu açılmak, uykusu kaçmak, uykusunu almak, uykuya dalmak

Sözcük birliktelikleri

uyku apnesi, uyku sersemi, deliksiz uyku, uyku semesi, uyku seti, ebedî uyku

Kaynakça

• Türk Dil Kurumu: "uyku"

Gagavuzca

Ad

uyku

[1] uyku

Kaynakça

• Etymological Dictionaries - Andras Rajki