kuvvet

Türkçe

Köken

Osmanlı Türkçesi قوت‎ sözcüğünden devralındı, o da Arapça قُوَّة‎ (ḳuvve) kelimesinden gelir.

Söyleniş

• IPA^(anahtar): /kuv.ˈvet/
• Heceleme: kuv‧vet

Ad

Adamın kuvveti yerinde, çalışıyor. (2)

Polis, gösteriyi bastırmak için kuvvet kullanıyor (4)

Topa kuvvet uygulanıyor. (8)

kuvvet (belirtme hâli kuvveti, çoğulu kuvvetler)

1. Maddî güç, canlı bir organizmanın faâliyetini sağlayan güç:
   • Malazgirt’te bileğinin kuvvetiyle, dehâsının zoruyle bize bu aziz vatanın kapılarını açan Alpaslan (Ahmet H. Tanpınar).
2. Sağlıklı olmanın verdiği zindelik, sağlamlık
   • “Kuvveti yerinde olmak.”
   • “Kuvveti kalmamak.”
3. Manevi güç
   • Millî şuûrun uyandırdığı derûnî kuvvetler (Ahmet Hâşim).
4. Zor, şiddet, cebir
   • “Kuvvet kullanmak.”
5. Bir etki meydana getirebilen güç, nüfuz.
6. Dayanıklılık, tahammül, mukāvemet:
   • Bana bu kuvvet kendimden mi geliyordu, Nüzhet’ten mi? (Peyâmi Safâ).
7. (askeriye) Bir devletin kara, deniz ve havada savaşan silâhlı ve teşkîlâtlı güçleri, savaşan güç
   • Hâriçten Türk yurduna gözlerini dikmiş bekleyen kuvvetler gelip İstanbul sularında demir atacaklar (Hâlit Z. Uşaklıgil).
8. (fizik) Bir cismin konumunun, hareket özelliğinin veya şeklinin değişmesine sebep olan tesir, güç
   • Cem KALENDER, 2009 Klan, sayfa 157 , Kavis Kitap

     "Kuvvetli olunmalıydı, fizikteki kuvvet tanımı neydi? Hareket eden cismi durduran, durduran cismi hareket ettiren, dargınları barıştıran, yoksulları doyuran, çıplakları giydiren, beni çukura indiren..."

9. (matematik) üs
   • 2·2·2 = 2³ denkleminde 3 sayısı, 2'nin kuvvetini gösterir.

Çekimleme

kuvvet adının çekimi

		tekil	çoğul
yalın		kuvvet	kuvvetler
belirtme		kuvveti	kuvvetleri
yönelme		kuvvete	kuvvetlere
bulunma		kuvvette	kuvvetlerde
ayrılma		kuvvetten	kuvvetlerden
tamlayan		kuvvetin	kuvvetlerin
iyelik
		tekil	çoğul
1. tekil	yalın	kuvvetim	kuvvetlerim
	belirtme	kuvvetimi	kuvvetlerimi
	yönelme	kuvvetime	kuvvetlerime
	bulunma	kuvvetimde	kuvvetlerimde
	ayrılma	kuvvetimden	kuvvetlerimden
	tamlayan	kuvvetimin	kuvvetlerimin
2. tekil	yalın	kuvvetin	kuvvetlerin
	belirtme	kuvvetini	kuvvetlerini
	yönelme	kuvvetine	kuvvetlerine
	bulunma	kuvvetinde	kuvvetlerinde
	ayrılma	kuvvetinden	kuvvetlerinden
	tamlayan	kuvvetinin	kuvvetlerinin
3. tekil	yalın	kuvveti	kuvvetleri
	belirtme	kuvvetini	kuvvetlerini
	yönelme	kuvvetine	kuvvetlerine
	bulunma	kuvvetinde	kuvvetlerinde
	ayrılma	kuvvetinden	kuvvetlerinden
	tamlayan	kuvvetinin	kuvvetlerinin
1. çoğul	yalın	kuvvetimiz	kuvvetlerimiz
	belirtme	kuvvetimizi	kuvvetlerimizi
	yönelme	kuvvetimize	kuvvetlerimize
	bulunma	kuvvetimizde	kuvvetlerimizde
	ayrılma	kuvvetimizden	kuvvetlerimizden
	tamlayan	kuvvetimizin	kuvvetlerimizin
2. çoğul	yalın	kuvvetiniz	kuvvetleriniz
	belirtme	kuvvetinizi	kuvvetlerinizi
	yönelme	kuvvetinize	kuvvetlerinize
	bulunma	kuvvetinizde	kuvvetlerinizde
	ayrılma	kuvvetinizden	kuvvetlerinizden
	tamlayan	kuvvetinizin	kuvvetlerinizin
3. çoğul	yalın	kuvveti kuvvetleri
	belirtme	kuvvetini kuvvetlerini
	yönelme	kuvvetine kuvvetlerine
	bulunma	kuvvetinde kuvvetlerinde
	ayrılma	kuvvetinden kuvvetlerinden
	tamlayan	kuvvetinin kuvvetlerinin

Sözcük birliktelikleri

• genel kuvvet, iç kuvvet
• (askeriye): deniz kuvvetleri, hava kuvvetleri, jandarma kuvvetleri, kara kuvvetleri, özel kuvvetler
• (fizik): adezyon kuvveti, aktif kuvvet, asillik kuvveti, çekim kuvveti, merkezkaç kuvvet, motorlu kuvvet, elektromanyetik kuvvet
• (hukuk): cebrî kuvvet, icra kuvveti, kaba kuvvet, kolluk kuvveti, teşri kuvveti (teşrii kuvvet), yasama kuvveti

Deyimler

deniz kuvveti kuvvet ayrılığı, kuvvet denemesi, kuvvet fonksiyonu, kuvvet ilacı, kuvvet komutanı, kuvvet kümesi, kuvvet sahibi, kuvvet tekeli, kuvvet kullanmak, sinirleri kuvvetli, tabana kuvvet kaçmak

Çeviriler

cebir, şiddet, zor

• Almanca: Gewalt (de) d, Kraft (de) d
• İngilizce: force (en), violence (en)
• Türkçe:

  Eski Türkçe: küç‎ (otk) (küç)

  Osmanlı Türkçesi: قوت‎ (ota)

dayanıklı olma hâli

• Almanca: Fähigkeit (de) d, Kraft (de) d
• İngilizce: ability (en), strength (en)
• Türkçe:

  Eski Türkçe: küç‎ (otk) (küç)

  Osmanlı Türkçesi: قوت‎ (ota)

durgunluğu/hareketi değiştiren etken, direnci kıran veya direnç doğuran özellik

• Almanca: Energie (de) d, Kraft (de) d, Rüstigkeit (de) d, Stärke (de) d
• İngilizce: energy (en), power (en), robustness (en), strength (en)
• Türkçe:

  Eski Türkçe: küç‎ (otk) (küç)

  Osmanlı Türkçesi: قوت‎ (ota)

askeriye: büyük askerî birlik

• Almanca: Streitkraft (de) d
• İngilizce: armed force (en), armed forces (en) ç
• Türkçe:

  Eski Türkçe: küç‎ (otk) (küç)

  Osmanlı Türkçesi: قوت‎ (ota)

hukuk: güç

• Almanca: Gewalt (de) d, Kraft (de) d
• İngilizce: force (en), power (en)
• Türkçe:

  Eski Türkçe: küç‎ (otk) (küç)

  Osmanlı Türkçesi: قوت‎ (ota)

fizik: güç, fizikî vektörel kemiyet

• Almanca: Kraft (de) d

  İsviçre Almancası: Kraft (de) d

• Arapça: قُوَّة‎ (ar) d (ḳuvve)
• Arnavutça: forcë (sq), fuqi (sq)
• Azerice: qüvvət (az), taqət (az)
• Bulgarca: сила (bg) (sila)
• Danca: kraft (da)
• Fince: voima (fi)
• Fransızca: force (fr)
• İngilizce: force (en)
• İspanyolca: fuerza (es) d
• İsveççe: kraft (sv)
• İtalyanca: forza (it) d
• Kürtçe: hêz (ku)
• Norveççe: kraft (no)
• Romanşça: forza (rm) d
• Türkçe:

  Eski Türkçe: küç‎ (otk) (küç)

  Osmanlı Türkçesi: قوت‎ (ota)

matematik: üs

• Almanca: Potenz (de) d
• İngilizce: power (en)
• Türkçe:

  Eski Türkçe: küç‎ (otk) (küç)

  Osmanlı Türkçesi: قوت‎ (ota)

Kaynakça

• Türk Dil Kurumuna göre "kuvvet" maddesi
• Türk Dil Kurumuna göre "kuvvet" maddesi

Ek okumalar

• Vikipedi'de kuvvet