ata

Ayrıca bakınız: ATA, Ata, Áta, atá, āta, åta, äta

Türkçe

Söyleniş

IPA^(anahtar): /a.ˈta/

Ad

ata (belirtme hâli atayı, çoğulu atalar) -sı

Vikipedi

ata hakkında Türkçe Vikipedi'de ansiklopedik bilgi bulabilirsiniz.

1. (aile) baba
2. kişinin geçmişte yaşamış olan büyükleri
3. (aile) dedelerden ve lardan her biri

   Ey kız gözüme huri görünürsün. Atan sevmez seni benden ziyade. - Karacaoğlan

4. canlının evrim sürecinde önceki basamaklarda bulunan canlılardan herhangi biri

   Bilim insanları, tavuğun atasının Tyranosaurus rex olduğuna dair önemli bulgular elde ettiler.

5. (mecaz) alet veya taşıtın eski modelleri veya icat edilmesine yol açan önceki icatlardan biri

Eş anlamlılar

• baba, cedd, peder

Kelime birliktelikleri

• Abdal Ata

Deyimler

ata arpa yiğide pilav

Türetilmiş kavramlar

• atacı, atalı, atasız, atavizm, atayla, ataysa, Atabey, atasözü, Atatürk, Atayurt, atiyye, kaynata

Çeviriler

aile ağacından üst ferdi

• Almanca: Ahne (de) e, Ahnin (de) d, Vorfahre (de) e
• Kürtçe: bavan (ku) e

babanın babası

• Almanca: Großvater (de) e, Opa (de) e
• Azerice: ata-baba (az), əcdad (az)
• Fince: esi-isä (fi), isoisä (fi)
• İsveççe: pappa (sv)

canlının evrim sürecinde önceki basamaklarından biri

• Almanca: Ahne (de) e, Ahnin (de) d

herhangi bir aletin öncesi

• Almanca: Vorfahre (de) e

kişinin Dünya'ya gelmesine sebep olan erkek

• Almanca: Vater (de) e
• Arapça: اَبٌ‎ (ar) e (abün)
• Azerice: ata (az)
• Bretonca: tad (br) e
• Bulgarca: баща (bg) d (bašta)
• Çekçe: otec (cs) e, táta (cs) e, tatínek (cs) e, taťka (cs) e, fotr (cs) e (küçültücü)
• Çince: 父 (zh), 爸爸 (zh), 父亲 (zh)
• Danca: far (da), fader (da)
• Endonezce: ayah (id), bapak (id), ayahanda (id)
• Esperanto dili: patro (eo)
• Estonca: isa (et)
• Farsça: پِدَر‎ (fa)
• Felemenkçe: vader (nl) e
• Fince: isä (fi)
• Fransızca: père (fr) e, ancêtre (fr) e
• Guarani dili: úva (gn)
• İbranice: אָב‎ (he) e
• İdo dili: patro (io)
• İngilizce: father (en)
• İzlandaca: faðir (is)
• İnterlingua: patre (ia)
• İrlandaca: athair (ga)
• İspanyolca: padre (es) e
• İsveççe: far (sv), fader (sv)
• İtalyanca: padre (it) e , babbo , tata
• Japonca: お父さん (ja), 父 (ja)
• Katalanca: pare (ca) e
• Kazakça: ата (kk) (ata)
• Kırgızca: ата (ky) (ata)
• Korece: 아버지 (ko) (abeoji)
• Kürtçe: bav (ku)
• Latince: pater (la) e
• Lehçe: ojciec (pl) e
• Macarca: apa (hu)
• Makedonca: татко (mk) (tatko)
• Özbekçe: ада (uz), ўа (uz), дада (uz)
• Portekizce: pai (pt) e
• Rumence: tată (ro) e
• Rusça: отец (ro) e, папа (ru) e (papa) (argo), батя (ru) e (batya) (argo)
• Sırp-Hırvatça:

  Kiril: отац (sh) e

  Latin: otac (sh) e

• Tayca: พ่อ (th) (pɔ̂ɔ)
• Tupi dili: uba t-, t-)
• Ukraynaca: батько (uk) (batʹko)
• Uygurca: ئاتا‎ (ug) (ata), دادا‎ (ug) (dada)
• Yunanca:

  Modern Yunanca: πατέρας (el) e (patéras)

Kaynakça

• Aytaç, Kemal (1992). Kuman Lehçesi Sözlüğü - Codex Cumanicus'un Türkçe Sözlük Dizini. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları. ISBN 975-17-1026-X.

• Etymological Dictionaries - Andras Rajki
• Türk Dil Kurumuna göre "ata" maddesi
• KÚNOS, Dr. Ignaz (1902). Şeyh Süleyman Efendi, Çağatayca-Osmanlıca Sözlük. Budapeşte: Section Orientale de la Société Ethnographique Hongroise.

Ad

ata

1. at (ad) sözcüğünün yönelme tekil çekimi

Eylem

ata

1. atamak (eylem) sözcüğünün dilek-emir kipi basit ikinci tekil şahıs olumlu çekimi

Karşıt anlamlılar

• atama

Arnavutça

Adıl

ata

1. onlar

Azerice

Ad

ata

1. (aile) ata, baba

Çağatayca

Ad

1. baba, ihtiyar, müsin, peder, muhterem, valid adam: seyid ata ve peder ata gibi

Eski Türkçe

Bu sözcüğün, biçim ve içerik olarak Vikisözlük standartlarına ulaşması için elden geçirilmesi gerekmektedir.

Madde düzenleme ve Vikisözlük standartları ile ilgili bilgi
Bu sözcükte ayrıca şu sorunlar da bulunmaktadır:

• Bu söz(cük), ait olduğu dilin kullandığı Eski Türkçe alfabesinde yazılmamıştır.

Düzenleme yapıldıktan sonra bu not silinmelidir.

Ad

1. (aile) ata, baba

Gagavuzca

Köken

Eski Türkçe ata

Ad

ata

1. (aile) ata, baba

Karaçay-Balkarca

Bu sözcüğün, biçim ve içerik olarak Vikisözlük standartlarına ulaşması için elden geçirilmesi gerekmektedir.

Madde düzenleme ve Vikisözlük standartları ile ilgili bilgi
Bu sözcükte ayrıca şu sorunlar da bulunmaktadır:

• Bu söz(cük), ait olduğu dilin kullandığı Karaçay-Balkarca alfabesinde yazılmamıştır.

Düzenleme yapıldıktan sonra bu not silinmelidir.

Ad

1. (aile) ata, baba

Kumanca

Ad

ata

1. (aile) ata, baba

Maorice

Ad

ata

1. gölge
2. # (zaman) sabah

Meriam dili

Ad

ata

1. (aile) büyükbaba ya da büyükanne

Tatarca

Ad

ata

1. (aile) ata, baba

Türkmence

Ad

ata

1. (aile) ata, baba
2. (aile) dede

Yorubaca

Ad

ata

1. (baharatlar, karabibergiller) karabiber