dede

Vikisözlük sitesinden

Şuraya atla: kullan, ara

Başka anlamlar veya farklı yazılışlar için bakınız: Dede

Türkçe[düzenle]

Durum	Tekil	Çoğul
Yalın	dede	dedeler
Belirtme (-i)	dedeyi	dedeleri
Yönelme (-e)	dedeye	dedelere
Bulunma (-de)	dedede	dedelerde
Çıkma (-den)	dededen	dedelerden
Tamlayan	dedenin	dedelerin

dede -si

Ad[düzenle]

Anlamlar

[1] (akrabalık) torunu olan erkek, büyükbaba, büyükpeder, annenin ya da babanın babası

Dedenin kabri yanında bir çukur kazılmış. - Y. Z. Ortaç

[2] büyükbabadan başlayarak geriye doğru atalardan her biri, yaşlı erkek

[3] mevlevi tarikatında çile doldurmuş olan dervişlere verilen unvan

[4] ata

[5] bazı dinsel inançlarda sözü dinlenen, bilge ve saygın kişi

Köken

[1] (Eski Türkçe)

Eş anlamlılar

[1] büyük baba

Atasözleri

Dede koruk yer, torununun dişi kamaşır

Hacı hacı olmaz gitmekle Mekke'ye, dede dede olmaz gitmekle tekkeye

Kaynaklar

Türk Dil Kurumu: "dede"

Türk Dilleri

Azerice: baba ^(az)

Kırım Tatarca: qartbaba ^(crh), qartbabay ^(crh)
Tatarca: baba ^(tt)
Türkmence: baba ^(tk)

Çeviriler

Afrikanca: [1] oupa ^(af)
Almanca: [1] Großvater ^(de) eril, Opa ^(de) eril
Aragonca: [1] agüelo ^(an), yayo ^(an)
Arapça: [1] جَدّ ^(ar), جد ^(ar)
Arnavutça: [1] gjysh ^(sq), babagjysh ^(sq)
Asturyasça: [1] güelu ^(ast)
Aymaraca: [1] jach'a tata ^(ay), marmi achachi ^(ay), chacha achachi ^(ay), achachi ^(ay)
Baskça: [1] aitona ^(eu), aitaita ^(eu), aitatxi ^(eu), aitajaun ^(eu)
Bretonca: [1] tad-kozh ^(br)
Bulgarca: [1] дядо ^(bg)
Calo dili: [1] tesquelo ^(rmq), batipuré ^(rmq), paparuñé ^(rmq), paruñó ^(rmq)
Çekçe: [1] děda ^(cs) eril
Çince: [1] 祖父 ^(zh), 爷爷 ^(zh) [yé ye], 外公 ^(zh) [wài gōng]
Danca: [1] bedstefader ^(da)
Endonezce: [1] kakek ^(id), eyang ^(id), datuk ^(id), engkong ^(id), angku ^(id)
Esperanto: [1] avo ^(eo)
Estonca: [1] vanaisa ^(et)
Farsça: [1] پدر بزرگ ^(fa)
Fince: [1] isoisä ^(fi), vaari ^(fi), pappa ^(fi), ukki ^(fi), isänisä ^(fi), äidinisä ^(fi)
Fransızca: [1] aïeul ^(fr), grand-père ^(fr) eril, grand-papa ^(fr), pépé ^(fr)
Galce: [1] taid ^(cy), tad-cu ^(cy)
Galiçyaca: [1] avó ^(gl)
Guarani dili: [1] taita ^(gn), taitaguasu ^(gn), tamói ^(gn)
Gucaratça: [1] દાદા ^(gu)
Hırvatça: [1] djed ^(hr), djeda ^(hr)
Hintçe: [1] बाबा ^(hi)
Hollandaca: [1] grootvader ^(nl), opa ^(nl)
İbranice: [1] סבא ^(he), סב ^(he)
İngilizce: [1] grandfather ^(en)
İrlandaca: [1] seanathair ^(ga)
İskoçça: [1] seanair ^(gd)
İspanyolca: [1] abuelo ^(es) eril, tata ^(es)
İsveççe: [1] farfar ^(sv), morfar ^(sv)

İtalyanca: [1] nonno ^(it) eril, avolo ^(it)
İzlandaca: [1] afi ^(is)
Japonca: [1] お爺さん ^(ja) (おじいさん ^(ja) [[ojīsan], 父方のお爺さん ^(ja), 母方のお爺さん ^(ja)
Katalanca: [1] avi ^(ca)
Keçuva dili: [1] jatun yaya ^(qu), tata-byeho ^(qu)
Korece: [1] 할아버지 ^(ko), 친할아버지 ^(ko), 외할아버지 ^(ko)
Korsikaca: [1] babbone ^(co), caccaru ^(co), missiavu ^(co)
Kürtçe: [1] bapîr ^(ku), باپيَر، ^(ku)
Latince: [1] avus ^(la), avos ^(la)
Lehçe: [1] dziadek ^(pl)
Letonca: [1] vectevs ^(lv)
Ligurya dili: [1] paire grande ^(lij)
Litvanca: [1] senelis ^(lt), diedukas ^(lt)
Maasai dili: [1] kuyaa ^(mas)
Macarca: [1] nagyapa ^(hu), nagypapa ^(hu)
Makedonca: [1] дедо ^(mk)
Malgaşça: [1] raibe ^(mg), dadabe ^(mg)
Marathi dili: [1] आजोबा ^(mr)
Norveççe: [1] bestefar ^(no), farfar ^(no), morfar ^(no)
Oksitanca: [1] papeta ^(oc)
Osetçe: [1] {{çeviri|os|
Pencapça: [1] ਬਾਬਾ ^(pa)
Portekizce: [1] avô ^(pt), vovô ^(pt)
Rapanui dili: [1] paparu'au ^(rap)
Rumence: [1] bunic ^(ro)
Rusça: [1] дед ^(ru), дедушка ^(ru)
Sanskritçe: [1] पितामहः ^(sa)
Savahili dili: [1] babu ^(sw), mzee ^(sw)
Sırpça: [1] деда ^(sr), äåêà ^(sr)
Sicilyaca: [1] nonnu ^(scn)
Slovence: [1] déd ^(sl), nóno ^(sl), stári ôèe ^(sl)
Somalice: [1] awoowe ^(so)
Tagalogca: [1] lolo ^(tl), ingkong ^(tl)
Ukraynaca: [1] дiдусь ^(uk), дiд ^(uk)
Venedikçe: [1] nono ^(vec)
Wolof dili: [1] maame ^(wo)
Yunanca:
- Modern Yunanca: [1] παππούς ^(el)
Zuluca: [1] ubabamkhulu ^(zu), uyihlomkhulula ^(zu)

Ünlem[düzenle]

Anlamlar

[1] yaşlı erkeklere söylenen bir seslenme sözü

"https://tr.wiktionary.org/w/index.php?title=dede&oldid=2246754" adresinden alındı.