vurmak

Ayrıca bakınız: vurulmak

Türkçe

Eylem

vurmak (üçüncü tekil şahıs geniş zaman çekimi vurur)

1. Elini veya elinde tuttuğu bir şeyi bir yere veya bir kimseye hızla çarpmak; çakmak, geçirmek, inmek
   • Masaya vurmak. Birinin başına vurmak.
2. Ses çıkarmak için bir şeyi başka bir şey üzerine hızlıca çarpmak
   • "Kapılarını vurmadan, kartını göstermeden, kademeye aldırmadan odalara giriyor." - Refik Halit Karay
3. Etkisi bir yere kadar ulaşmak
   • Su dışarı vurdu.
4. Duyulmak, hissedilmek
5. Üzerinde görünmek, üzerine düşmek, yansımak, aksetmek
   • "Yıkık damından içeriye parça parça güneş vurur." - Refik Halit Karay
6. Olumsuz yönde etkilemek
   • Kriz kitap dünyasını da vurdu.
7. Hızla değmek, çarpmak:
   • Arabalar aniden birbirine vurdu. Ayağını güm güm yere vurarak...
8. Bir yere bir şey sürmek:
   • Duvara boya, tahtaya cila vurmak istedi.
9. Takmak, koymak, bağlamak:
   • Faruk EREM, 1996 Bir Ceza Avukatının Anıları, sayfa 55 , Çark Kitabevi Yayınları

     "Vardiya çavuşuna güvenlik direklerini neden çapraz vurduğunu sordu."

10. Bağlamak, ilişkilendirmek:
    • "Bohçacı ve yazmacı kadınların tuhaflığına vurarak etrafını alırlar." - Refik Halit Karay
11. Olduğundan başka biçimde görünmek:
    • Deliliğe vurmak.
12. Batıcı veya kesici cisimleri saplamak, kakmak:
    • Bıçak vurmak.
13. Uygulamak, basmak, koymak:
    • Damga vurmak.
14. Ses çıkarmak, ses vermek, çalmak.
15. Amaçladığı şeye rast getirmek.
16. (silahlar) Silahla yaralamak, öldürmek:
    • Bir gün kızı kurtarmışlar, ayıyı vurmuşlar." - Halide Edip Adıvar
17. Dokunmak, hasta etmek:
    • Bizim evin bacası çekmiyor. Bütün kış, maaile kömür vuruyor bizi bu yüzden." - Nâzım Hikmet
18. Soğuk, dolu vb. ürünlere zarar vermek:
    • Dolu, bu yıl ekinlerin çoğunu vurmuş." - Fikret Otyam
19. Kalp atmak, çarpmak:
    • Kalbi öylesine kopacakmış gibi vuruyordu.
20. Piyango vb. çıkmak, isabet etmek.
21. Desteklemek, dayamak:
    • Akşam olunca kapının desteğini vurduk.
22. Koymak, yerleştirmek:
    • Hamalın biri sırtına koca bir ayna vurmuş götürüyordu." - Haldun Taner
23. Bir şeyi başka bir şey üzerine koymak.
24. Tavla oyununda pulu kırmak.
25. Manevi olarak yaralamak.
26. (argo) İçki içmek.
27. (argo) Kadeh tokuşturmak.
28. (argo) Herhangi bir biçimde haksız yoldan para almak, soymak:
    • Birinin on milyon lirasını vurmak.
29. (matematik)Çarpma işlemini yapmak:
    • İkiyi dörde vurursak sekiz eder.

Deyimler

ağzına gem vurmak baltayı taşa vurmak başını taştan taşa vurmak bir taşla iki kuş vurmak çapraz vurmak damga vurmak damgasını vurmak

Türetilmiş kavramlar

• vurgu, vurgun, vuruk, vuruş, vuruşmak

Çeviriler

çeviriler

• Abazaca: aсpa (abq) (aspa)
• Almanca: schlagen (de)
• Azerice: vurmaq (az)
• Eski Türkçe: emiklemek‎ (otk) (emiklemek), dük urmak‎ (otk) (dük urmak), burunlamak‎ (otk) (burunlamak), bögürlemek‎ (otk) (bögürlemek), boyunlamak‎ (otk) (boyunlamak)
• Felemenkçe: raken (nl)
• Fince: iskeä (fi), lyödä (fi)
• Fransızca: frapper (fr)
• İngilizce: beat (en), hit (en)
• İsveççe: slå (sv)
• Karaçay Balkarca: ur (krc), sok (krc)
• Kürtçe: hingaftin (ku), lê dan (ku), lê xistin (ku), kutan (ku), gemişandin (ku)
• Lehçe: uderzyć (pl)

Kaynakça

• Türk Dil Kurumuna göre "vurmak" maddesi

Atasözleri

• Vurmak da yiğitlik, kaçmak da