bayram

Ayrıca bakınız: Bayram, festival

Haftanın sözcüğü – 2006, 43. hafta

Türkçe

Söyleniş

Ses Örneği: bayram, Çoğul: bayramlar

IPA: IPA^(anahtar): bɑjrɑm, Çoğul: IPA^(anahtar): bɑjrɑmlɑɣ

Heceleme: bay·ram, Çoğul: bay·ram·lar

Köken

Eski Türkçe bayımak/baymak (varlıklı, mutlu, üstün ve etkili olmak anlamında) < bay (varlıklı, üstün, etkili)

Ad

bayram (belirtme hâli bayramı, çoğulu bayramlar) -mı

Vikipedi

bayram hakkında Türkçe Vikipedi'de ansiklopedik bilgi bulabilirsiniz.

1. milli ya da dini açıdan önemli olduğu için kutlanan günler

   Ramazan bayramınız mübarek olsun.

   Cumhuriyet bayramı yurdumuzda ve dış temsilciliklerimizde törenlerle kutlandı.

2. özel olarak kutlanan gün:

   Üzüm bayramlarının eğlencelerinde bulunmak istiyorum. - Halide Edip Adıvar

3. (mecaz) sevinç, neşe

   Sandalda, gemide bir sevinç, bir bayram, el çırpmalar, gülüşler, yaşalar. - Necati Cumalı

4. büyük eğlence

   Bu yıl kayısı bayramı sönük geçti.

Çekimleme

bayram adının çekimi

		tekil	çoğul
yalın		bayram	bayramlar
belirtme		bayramı	bayramları
yönelme		bayrama	bayramlara
bulunma		bayramda	bayramlarda
ayrılma		bayramdan	bayramlardan
tamlayan		bayramın	bayramların
iyelik
		tekil	çoğul
1. tekil	yalın	bayramım	bayramlarım
	belirtme	bayramımı	bayramlarımı
	yönelme	bayramıma	bayramlarıma
	bulunma	bayramımda	bayramlarımda
	ayrılma	bayramımdan	bayramlarımdan
	tamlayan	bayramımın	bayramlarımın
2. tekil	yalın	bayramın	bayramların
	belirtme	bayramını	bayramlarını
	yönelme	bayramına	bayramlarına
	bulunma	bayramında	bayramlarında
	ayrılma	bayramından	bayramlarından
	tamlayan	bayramının	bayramlarının
3. tekil	yalın	bayramı	bayramları
	belirtme	bayramıyı	bayramlarını
	yönelme	bayramıya	bayramlarına
	bulunma	bayramıda	bayramlarında
	ayrılma	bayramıdan	bayramlarından
	tamlayan	bayramının	bayramlarının
1. çoğul	yalın	bayramımız	bayramlarımız
	belirtme	bayramımızı	bayramlarımızı
	yönelme	bayramımıza	bayramlarımıza
	bulunma	bayramımızda	bayramlarımızda
	ayrılma	bayramımızdan	bayramlarımızdan
	tamlayan	bayramımızın	bayramlarımızın
2. çoğul	yalın	bayramınız	bayramlarınız
	belirtme	bayramınızı	bayramlarınızı
	yönelme	bayramınıza	bayramlarınıza
	bulunma	bayramınızda	bayramlarınızda
	ayrılma	bayramınızdan	bayramlarınızdan
	tamlayan	bayramınızın	bayramlarınızın
3. çoğul	yalın	bayramı bayramları
	belirtme	bayramıyı bayramlarını
	yönelme	bayramıya bayramlarına
	bulunma	bayramıda bayramlarında
	ayrılma	bayramıdan bayramlarından
	tamlayan	bayramının bayramlarının

Karşıt anlamlılar

• matem

Üst kavramlar

• anma
• eğlence

Yan kavramlar

• şölen
• tören
• düğün
• eğlence

Alt kavramlar

• arefe, Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Sport Bayramı, Cumhuriyet Bayramı, Hamursuz Bayramı, Kurban Bayramı, Noel Bayramı, Ramazan Bayramı, Şeker Bayramı, Zafer Bayramı
• bahar bayramı, kabotaj bayramı, Nevruz (Yenigün) Bayramı Bayramı, okuma bayramı

Deyimler

deliye her gün bayram, bayramlık ağzını bozmak, bayram haftasını mangal tahtası anlamak, bayram yapmak, bayram etmek, ulusal bayram

Sözcük birliktelikleri

• bayram alayı, bayram ayı, bayram çocuğu, bayram gazetesi, bayram günü, bayram havası, bayram hediyesi, bayram namazı, bayram şekeri, bayram tebriği, bayram topu, bayramüstü, bayramüzeri, bayram yeri, bayram ziyareti, bayramda seyranda, bayramdan bayrama, bayramın mübarek olsun

Türetilmiş kavramlar

• bayramlaşmak, bayramlık, bayramçalık, bayram beyi, bayram böceği

Benzer sözcükler

• beyrak

Çeviriler

sosyal etkinlik

• Almanca: Fest (de) n
• Azerice: bayram (az)
• Başkurtça: байрам (ba) (bayram)
• Çekçe: svátek (cs) e
• Fince: juhla (fi)
• İngilizce: festival (en)
• İspanyolca: fiesta (es) d
• İtalyanca: festa (it) d
• Latince: festum (la) d
• Portekizce: festa (pt) d
• Tatarca: bäyräm (tt)

Atasözleri

• Arife günü aşa ne, bayram günü tıraşa ne?
• Arife günü yalan söyleyenin bayram günü yüzü kara çıkar
• At ölür, itlere bayram olur
• Ayı görmeden bayram etme
• Bayram etiyle it tavlanmaz
• Deliye her gün bayram
• Düğün değil bayram değil eniştem beni niye öptü
• Bayram değil, seyran değil, eniştem beni niye öptü.
• Arife günü yalan söyleyenin bayram günü yüzü kara çıkar.
• Arife günü oruç yiyenin bayram günü yüzü kara olur.
• Bayramda borç ödeyene ramazan kısa gelir.
• Dilenciye borçlu olma, ya düğünde ister ya bayramda.
• Meyhaneceinin yüzünü bayram topu güldürür.
• Ramazanda yalan söyleyenin bayramda yüzü kara çıkar.
• Ramazanda oruç yiyenin bayramda yüzü kara olsun.
• At ölür, itlere bayram olur.
• Ay gördünse bayram et.
• Ayı görmeden bayram etme.
• Deliye her gün bayram.
• El ile gelen düğün, bayram.

Azerice

Ad

bayram

1. bayram

Gagavuzca

Ad

bayram

1. bayram

Kaynakça

• Etymological Dictionaries - Andras Rajki