beklemek

Türkçe

Köken

Osmanlı Türkçesi بكلمك‎ sözcüğünden devralındı, بكله‌مك‎ (beklemek) sözcüğünden, Ana Şaz Türkçesi *bekle- sözcüğünden, *bek sözcüğünden. Morfolojik olarak: pek + -le.

Söyleniş

IPA^(anahtar): /bec.leˈmec/
Ses (dosya)
Heceleme: bek‧le‧mek

Eylem

beklemek (üçüncü tekil şahıs geniş zaman çekimi bekler)

acele etmemek, süre tanımak
Bu ikramın sebebini anlamak için telaşsız bekledi. - Nâzım Hikmet
aramak, istemek
Bu tecrübeli deniz kurdunun muhakkak bir beklediği var. - Feridun Fazıl Tülbentçi
bir iş oluncaya, biri gelinceye değin bir yerde kalmak, durmak
Ben de seni bekliyordum zaten. - Ahmet Ümit
bir şeyi, bir kimseyi gözetmek, korumak, muhafaza etmek
- Mehmet EROĞLU, 2020 Yarım Kalan Yürüyüş, sayfa 117 , İletişim Yayınları
  "Yoksa gece başında mı beklediniz, Doktor?"
karşılaşma ihtimali bulunmak
Oysa bizi bekleyen yaşam bu değildi. - Reha Mağden
oyalanmak
ummak
Nikâhtan bu kadar keramet bekleme! - Peyami Safa

Çekimleme

beklemek eyleminin çekimi

olumlu çekimler
			tekil			çoğul
			ben	sen	o	biz	siz	onlar
bildirme (haber) kipleri	belirli geçmiş	basit	bekledim	bekledin	bekledi	bekledik	beklediniz	beklediler
		hikâye	beklediydim	beklediydin	beklediydi	beklediydik	beklediydiniz	beklediydiler
		rivayet	—	—	—	—	—	—
		şart	beklediysem	beklediysen	beklediyse	beklediysek	beklediyseniz	beklediyseler bekledilerse
	belirsiz geçmiş	basit	beklemişim	beklemişsin	beklemiş	beklemişiz	beklemişsiniz	beklemişler
		hikâye	beklemiştim	beklemiştin	beklemişti	beklemiştik	beklemiştiniz	beklemiştiler
		rivayet	beklemişmişim	beklemişmişsin	beklemişmiş	beklemişmişiz	beklemişmişsiniz	beklemişmişler
		şart	beklemişsem	beklemişsen	beklemişse	beklemişsek	beklemişseniz	beklemişseler beklemişlerse
	geniş	basit	beklerim	beklersin	bekler	bekleriz	beklersiniz	beklerler
		hikâye	beklerdim	beklerdin	beklerdi	beklerdik	beklerdiniz	beklerdiler
		rivayet	beklermişim	beklermişsin	beklermiş	beklermişiz	beklermişsiniz	beklermişler
		şart	beklersem	beklersen	beklerse	beklersek	beklerseniz	beklerseler beklerlerse
	şimdiki	basit	bekliyorum	bekliyorsun	bekliyor	bekliyoruz	bekliyorsunuz	bekliyorlar
		hikâye	bekliyordum	bekliyordun	bekliyordu	bekliyorduk	bekliyordunuz	bekliyordular
		rivayet	bekliyormuşum	bekliyormuşsun	bekliyormuş	bekliyormuşuz	bekliyormuşsunuz	bekliyormuşlar
		şart	bekliyorsam	bekliyorsan	bekliyorsa	bekliyorsak	bekliyorsanız	bekliyorsalar bekliyorlarsa
	gelecek	basit	bekleyeceğim	bekleyeceksin	bekleyecek	bekleyeceğiz	bekleyeceksiniz	bekleyecekler
		hikâye	bekleyecektim	bekleyecektin	bekleyecekti	bekleyecektik	bekleyecektiniz	bekleyecektiler
		rivayet	bekleyecekmişim	bekleyecekmişsin	bekleyecekmiş	bekleyecekmişiz	bekleyecekmişsiniz	bekleyecekmişler
		şart	bekleyeceksem	bekleyeceksen	bekleyecekse	bekleyeceksek	bekleyecekseniz	bekleyecekseler bekleyeceklerse
dilek (tasarlama) kipleri	istek	basit	bekleyeyim	bekleyesin	bekleye	bekleyelim	bekleyesiniz	bekleyeler
		hikâye	bekleyeydim	bekleyeydin	bekleyeydi	bekleyeydik	bekleyeydiniz	bekleyeydiler
		rivayet	bekleyeymişim	bekleyeymişsin	bekleyeymiş	bekleyeymişiz	bekleyeymişsiniz	bekleyeymişler
		şart	—	—	—	—	—	—
	şart	basit	beklesem	beklesen	beklese	beklesek	bekleseniz	bekleseler
		hikâye	bekleseydim	bekleseydin	bekleseydi	bekleseydik	bekleseydiniz	bekleseydiler
		rivayet	bekleseymişim	bekleseymişsin	bekleseymiş	bekleseymişiz	bekleseymişsiniz	bekleseymişler
		şart	—	—	—	—	—	—
	gereklilik	basit	beklemeliyim	beklemelisin	beklemeli	beklemeliyiz	beklemelisiniz	beklemeliler
		hikâye	beklemeliydim	beklemeliydin	beklemeliydi	beklemeliydik	beklemeliydiniz	beklemeliydiler
		rivayet	beklemeliymişim	beklemeliymişsin	beklemeliymiş	beklemeliymişiz	beklemeliymişsiniz	beklemeliymişler
		şart	beklemeliysem	beklemeliysen	beklemeliyse	beklemeliysek	beklemeliyseniz	beklemeliyseler beklemelilerse
	emir	basit	—	bekle	beklesin	—	bekleyin bekleyiniz	beklesinler
		hikâye	—	—	—	—	—	—
		rivayet	—	—	—	—	—	—
		şart	—	—	—	—	—	—
olumsuz çekimler
			tekil			çoğul
			ben	sen	o	biz	siz	onlar
bildirme (haber) kipleri	belirli geçmiş	basit	beklemedim	beklemedin	beklemedi	beklemedik	beklemediniz	beklemediler
		hikâye	beklemediydim	beklemediydin	beklemediydi	beklemediydik	beklemediydiniz	beklemediydiler
		rivayet	—	—	—	—	—	—
		şart	beklemediysem	beklemediysen	beklemediyse	beklemediysek	beklemediyseniz	beklemediyseler beklemedilerse
	belirsiz geçmiş	basit	beklememişim	beklememişsin	beklememiş	beklememişiz	beklememişsiniz	beklememişler
		hikâye	beklememiştim	beklememiştin	beklememişti	beklememiştik	beklememiştiniz	beklememiştiler
		rivayet	beklememişmişim	beklememişmişsin	beklememişmiş	beklememişmişiz	beklememişmişsiniz	beklememişmişler
		şart	beklememişsem	beklememişsen	beklememişse	beklememişsek	beklememişseniz	beklememişseler beklememişlerse
	geniş	basit	beklemem	beklemezsin	beklemez	beklemeyiz	beklemezsiniz	beklemezler
		hikâye	beklemezdim	beklemezdin	beklemezdi	beklemezdik	beklemezdiniz	beklemezdiler
		rivayet	beklemezmişim	beklemezmişsin	beklemezmiş	beklemezmişiz	beklemezmişsiniz	beklemezmişler
		şart	beklemezsem	beklemezsen	beklemezse	beklemezsek	beklemezseniz	beklemezseler beklemezlerse
	şimdiki	basit	beklemiyorum	beklemiyorsun	beklemiyor	beklemiyoruz	beklemiyorsunuz	beklemiyorlar
		hikâye	beklemiyordum	beklemiyordun	beklemiyordu	beklemiyorduk	beklemiyordunuz	beklemiyordular
		rivayet	beklemiyormuşum	beklemiyormuşsun	beklemiyormuş	beklemiyormuşuz	beklemiyormuşsunuz	beklemiyormuşlar
		şart	beklemiyorsam	beklemiyorsan	beklemiyorsa	beklemiyorsak	beklemiyorsanız	beklemiyorsalar beklemiyorlarsa
	gelecek	basit	beklemeyeceğim	beklemeyeceksin	beklemeyecek	beklemeyeceğiz	beklemeyeceksiniz	beklemeyecekler
		hikâye	beklemeyecektim	beklemeyecektin	beklemeyecekti	beklemeyecektik	beklemeyecektiniz	beklemeyecektiler
		rivayet	beklemeyecekmişim	beklemeyecekmişsin	beklemeyecekmiş	beklemeyecekmişiz	beklemeyecekmişsiniz	beklemeyecekmişler
		şart	beklemeyeceksem	beklemeyeceksen	beklemeyecekse	beklemeyeceksek	beklemeyecekseniz	beklemeyecekseler beklemeyeceklerse
dilek (tasarlama) kipleri	istek	basit	beklemeyeyim	beklemeyesin	beklemeye	beklemeyelim	beklemeyesiniz	beklemeyeler
		hikâye	beklemeyeydim	beklemeyeydin	beklemeyeydi	beklemeyeydik	beklemeyeydiniz	beklemeyeydiler
		rivayet	beklemeyeymişim	beklemeyeymişsin	beklemeyeymiş	beklemeyeymişiz	beklemeyeymişsiniz	beklemeyeymişler
		şart	—	—	—	—	—	—
	şart	basit	beklemesem	beklemesen	beklemese	beklemesek	beklemeseniz	beklemeseler
		hikâye	beklemeseydim	beklemeseydin	beklemeseydi	beklemeseydik	beklemeseydiniz	beklemeseydiler
		rivayet	beklemeseymişim	beklemeseymişsin	beklemeseymiş	beklemeseymişiz	beklemeseymişsiniz	beklemeseymişler
		şart	—	—	—	—	—	—
	gereklilik	basit	beklememeliyim	beklememelisin	beklememeli	beklememeliyiz	beklememelisiniz	beklememeliler
		hikâye	beklememeliydim	beklememeliydin	beklememeliydi	beklememeliydik	beklememeliydiniz	beklememeliydiler
		rivayet	beklememeliymişim	beklememeliymişsin	beklememeliymiş	beklememeliymişiz	beklememeliymişsiniz	beklememeliymişler
		şart	beklememeliysem	beklememeliysen	beklememeliyse	beklememeliysek	beklememeliyseniz	beklememeliyseler beklememelilerse
	emir	basit	—	bekleme	beklemesin	—	beklemeyin beklemeyiniz	beklemesinler
		hikâye	—	—	—	—	—	—
		rivayet	—	—	—	—	—	—
		şart	—	—	—	—	—	—

Deyimler

bilmek

dört gözle beklemek, nöbet beklemek, yolunu beklemek

Türetilmiş kavramlar

beklenmek, bekletmek, bekleyebilmek, bekleyedurmak, bekleyivermek

Çeviriler

bilmek

Almanca: erwarten (de) (birini), warten (de) (bir yerde)
Azerice: gözləmək (az)
İngilizce: await (en) (birini), wait (en) (bir yerde)
Karaçay-Balkarca: sakla (krc)
Tatarca: kötü (tt)
Eski Türkçe: beklemek‎ (otk) (beklemek)

Osmanlı Türkçesi: بکلمک‎ (ota)
Türkmence: garaşmak (tk)

Çeviriler

çeviriler

Fince: odottaa (fi), odotella (fi), olettaa (fi)
Rusça: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
Tabasaran dili: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.

Kaynakça

Nişanyan Sözlük'te: bekle- maddesi
Türk Dil Kurumuna göre "beklemek" maddesi

Eski Türkçe

Bu sözcüğün, biçim ve içerik olarak Vikisözlük standartlarına ulaşması için elden geçirilmesi gerekmektedir.

Madde düzenleme ve Vikisözlük standartları ile ilgili bilgi
Bu sözcükte ayrıca şu sorunlar da bulunmaktadır:

Bu söz(cük), ait olduğu dilin kullandığı Eski Türkçe alfabesinde yazılmamıştır.

Düzenleme yapıldıktan sonra bu not silinmelidir.

Eylem

Türkmence

Eylem

beklemek

kapamak, örtmek
kuvvetlendirmek, güçlendirmek, sağlamlaştırmak.