öküz

Öküz

Türkçe

öküz -zü

Anlamlar

[1] (sığır, evcil hayvan) erkeklik bezleri çıkarılarak veya burularak erkeklik görevi yapamayacak duruma getirilmiş erkek sığır, bakar

Öküzünün biri ölünce tarlasını süremedi. - Ö. Seyfettin

[2] (argo) kaba, dikkat etmeden davranan kişi

[3] (argo) cıvalı zar

Heceleme

ö · küz

Köken

[1] (Eski Türkçe) öküz, ögüz

Sözcük Birliktelikleri

[1] öküz arabası, öküz damı, Tibet öküzü

Türetilmiş Kavramlar

[1] öküzgözü, öküz balığı, öküzburnu, öküzdili, öküz soğuğu, cennet öküzü, haymana öküzü, öküz ırmağı

Deyimler

öküz altında buzağı aramak

öküz boyunduruğa bakar gibi bakmak

öküz gibi

öküz gibi bakmak

öküz öldü ortaklık bozuldu

öküz öldü, ortaklık bozuldu

öküze boyunduruğunu kuyruğundan vurmak, öküz altında buzağı aramak, öküz gibi bakmak, öküze boynuzu yük olmaz, öküze boynuzu ağır gelmez, öküz gibi, öküz öldü, ortaklık bozuldu, öküzün trene baktığı gibi bakmak

Atasözleri

İnek gibi süt vermeyen, öküz gibi kutan sürer

Öküz öküzün boynuzunda çamur görmezse korkmaz

Öküz öldü, ortaklık bozuldu

Öküz tekini bulmadan çifte yürümez

Serkeş öküz soluğu kasap dükkanında alır

Yalnız öküz, çifte koşulmaz

[1] Öküze boynuzu yük değil

[1] Öküz öldü, ortaklık bozuldu

[1] Öküze boynuzu yük olmaz

[1] Arık öküze bıçak çalınmaz

[1] Dere kenarından tarla, hocadan kız, gürcüden öküz alma

[1] Samanın varsa marta koy, yoksa koca öküzün derisini ârta koy

[1] Ev içinde bakılan buzağı öküz olmaz

İlgili Sözcükler

[1] kağnı, köp, zelve

Kaynaklar

• Türk Dil Kurumu: "öküz"

• Tekin, Talat (2004). Irk Bitig Eski Uygurca Fal Kitabı. Ankara: Öncü Kitap. ISBN 975-7447-11-0.

• Atalay, Besim (1945). Ettuhfet-üz-Zekiyye Fil-Lugat-it-Türkiye. İstanbul: Klişecilik ve Matbaacılık T.A.Ş..

• Aytaç, Kemal (1992). Kuman Lehçesi Sözlüğü - Codex Cumanicus'un Türkçe Sözlük Dizini. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları. ISBN 975-17-1026-X.

• Etymological Dictionaries - Andras Rajki
• KÚNOS, Dr. Ignaz (1902). Şeyh Süleyman Efendi, Çağatayca-Osmanlıca Sözlük. Budapeşte: Section Orientale de la Société Ethnographique Hongroise.

Kaynaklar

• Türk Dil Kurumu: "öküz"

Türk Dilleri

     

{{fullurl:Şablon:{{{3}}}|action=edit}}

Altayca: [[#Altayca|]] (alt) Azerice: öküz (az) Başkurtça: [[#Başkurtça|]] (ba) Çağatayca: [[#Çağatayca|]] (chg) Çuvaşça: [[#Çuvaşça|]] (cv) Gagavuzca: öküz (gag) Karaçay Balkarca: ögüz (krc) Karakalpakça: [[#Karakalpakça|]] (kaa) Kazakça: [[#Kazakça|]] (kk) Kırım Tatarca: ögüz (crh) Kırgızca: [[#Kırgızca|]] (ky) Kumanca: ögüz (qwm) Kumukça: [[#Kumukça|]] (kum) Özbekçe: ho'kiz (uz) Şorca: [[#Şorca|]] (cjs) Tatarca: ügez (tt) Türkmence: öküz (tk) Tuvaca: [[#Tuvaca|]] (tyv) Uygurca: [[#Uygurca|]] (ug) Yakutça: [[#Yakutça|]] (sah)

Çeviriler

     

{{fullurl:Şablon:{{{3}}}|action=edit}}

Afrikanca: [1] os (af) eril Almanca: [1] Ochse (de) eril Arapça: [1] ثور (ar) Arnavutça: [1] ka (sq) Aymaraca: [1] waka (ay) Bretonca: [1] ejen (br) Çekçe: [1] vůl (cs) Danca: [1] okse (da) Esperanto: [1] bovo (eo), malspritulo (eo) Estonca: [1] härg (et) Fince: [1] härkä (fi) Fransızca: [1] bœuf (fr) eril, boeuf (fr) eril Friuli dili: [1] bo (fur) Galce: [1] ych (cy) Galiçyaca: [1] boi (gl) Guarani dili: [1] guéi (gn) Gucaratça: [1] બળદ (gu) Hintçe: [1] बैल (hi) Hollandaca: [1] os (nl) eril İngilizce: [1] ox (en) İrlandaca: [1] damh (ga) İspanyolca: [1] buey (es) eril İsveççe: [1] oxe (sv) İtalyanca: [1] bue (it) eril Katalanca: [1] bou (ca), boví (ca) Latince: [1] bos (la) Lehçe: [1] wół (pl) Macarca: [1] ökör (hu) Malgaşça: [1] omby (mg) Manksça: [1] dow (gv) Marathi dili: [1] वैल (mr) Pencapça: [1] ਬੈਲ (pa) Portekizce: [1] boi (pt) Rapanui dili: [1] 'uei (rap) Rusça: [1] вол (ru) Sanskritçe: [1] गो (sa) Sicilyaca: [1] boi (scn) Slovakça: [1] vôl (sk) Tayca: [1] วัวตัวผู้ (th) Udmurtça: [1] вол (udm) Ukraynaca: [1] вiл (uk) Venedikçe: [1] bò (vec) Yahudi İspanyolcası: [1] buey (lad) Yunanca: [1] βόδι (el)

Azerice

Anlamlar

[1] (sığır, evcil hayvan) öküz

Çağatayca

Anlamlar

[1] nasihat

[2] sal-i türkanin ikincisi

Eski Türkçe

Anlamlar

[1] (sığır, evcil hayvan) öküz

[2] ırmak

[3] dere

Örnekler

[1] "Bir karı öküzüg bilin biçe kumursga yimiş. Kamşayu umatın turur tir. Ança bilingler, yabak ol." - Irk Bitig

Gagavuzca

Anlamlar

[1] (sığır, evcil hayvan) öküz

Köken

[1] (Eski Türkçe) öküz

Türkmence

Anlamlar

[1] (sığır, evcil hayvan) öküz