kan

Ayrıca bakınız: kán

Haftanın sözcüğü – 2007, 51. hafta

Türkçe

Köken

Eski Türkçe

Ad

kan (belirtme hâli kanı, çoğulu kanlar) -nı

[1] Kan

1. (Lütfen bir dil kodu girin.) atardamar ve toplardamarların içinde dolaşarak hücrelerde özümleme, yadımlama görevlerini sağlayan plazma ve yuvarlardan oluşmuş kırmızı renkli sıvı, hun

   Cebinden çıkardığı mendille ellerine bulaşan kanları silerek haykırdı. - Ö. Seyfettin

2. (mecâzî): (Lütfen bir dil kodu girin.) soy

   O da benim kanımdan.

3. (Lütfen bir dil kodu girin.) giresun yöresinde yetiştirilen bir fındık çeşidi

Çeviriler

• Afrikanca: bloed (af) n
• Almanca: Blut (de) n
• Arapça: دَم‏‎ (ar) e (dem)
• Azerice: qan (az)
• Çekçe: krev (cs)
• Danca: blod (da)
• Darice:
• Ersya dili: верь (myv) (verʹ)
• Estonca: veri (et)
• Farsça: خون‏‎ (fa)
• Fince: veri (fi), hurme (fi), suku (fi)
• Fransızca: sang (fr) e
• Hawaii dili: koko (haw)
• Hausaca: jini (ha)
• Hollandaca: bloed (nl) n
• İngilizce: blood (en)
• İspanyolca: sangre (es)
• İsveççe: blod (sv)
• İtalyanca: [Girdi?]tpos
• Karakalpakça: qan (kaa)

• Katalanca: sang (ca) e
• Kazakça: қан (kk) (qan)
• Kırım Tatarca: qan (crh)
• Kırgızca: қан (ky) (қan)
• Kürtçe: xûn (ku), xwîn (ku)
• Macarca: vér (hu)
• Mari dili: вӱр (mhr) (vür)
• Norveççe: blod (no)
• Özbekçe: қон (uz)
• Rusça: [Girdi?]tpos
• Sarduca: sagnu (sc), sangu (sc)
• Tatarca: кан (tt) (qan), qan (tt)
• Türkmence: gaan (tk), gan (tk)
• Udmurtça: вир (udm) (vir)
• Urduca: خون‏‎ (ur)
• Uygurca: قان‏‎ (ug) (ḳan)
• Yahudi İspanyolcası: sangre (lad)
• Yunanca:
  • Modern Yunanca: αίμα (el) (aíma)

Atasözleri

Akacak kan damarda durmaz, Altın leğenin kan kusana ne faydası var?, Az mal kan yutturur, çoğu birbirini güttürür, Beyler buyruğu yoksula kan ağlatır, Çıkacak kan damarda durmaz, Her damardan kan alınmaz, Kan, kanla yunmaz, Kan kus, kızılcık şerbeti içtim de

Deyimler

• (mecâzî): ak kan, kirli kan, saf kan, temiz kan

Deyimler

ak kan yangısı, aralarında kan olmak, kan ağlamak, kan akçesi, kan akıtmak, kan akmak, kan aktarımı, kan alacak damarı bilmek, kan almak, kan bağı, kan bankası, kan basıncı, kan beynine çıkmak, kan bilimi, kan boğmak, kan çanağı gibi, kan çekmek, kan çıbanı, kan çıkmak, kan davası, kan davası, kan dere gibi akmak, kan dökmek, kan doku, kan dolaşımı, kan gelmek, kan gitmek, kan gövdeyi götürmek, kan grubu, kan gütmek, kan istemek, kan kanseri, kan kardeşi, kan kaybetmek, kan kırmızı, kan kusturmak, kan kusup kızılcık şerbeti içtim demek, kan nakli, kan olmak, kan otu, kan oturmak, kan pahası, kan parası, kan plazması, kan portakalı, kan revan içinde kalmak, kan şekeri, kan taşı, kan ter içinde kalmak, kan tere batmak, kan tutmak, kan vermek, kan yürümek kan zehirlenmesi, kana boyamak, kana bulamak, kana kan, kana susamak, kanı ayaklı, kanı başına çıkmak, kanı başına sıçramak, kanı başına toplanmak, kanı bozuk, kanı donmak, kanı içine akmak, kanı ısınmak, kanı kaynamak, kanı kurumak, kanı sıcak, kanı sulanmak, kanı temizlenmek, kanına dokunmak, kanına ekmek doğramak, kanına girmek, kanına susamak, kanını emmek, kanını içine akıtmak, kanını kaynatmak, kanını kurutmak, kanını yerde koymak, kanıyla ödemek, kardeş kanı, ak kan, kirli kan, saf kan, temiz kan, yüzünden kan damlamak

Kelime birliktelikleri

• kan-beyin bariyeri

Türetilmiş kavramlar

• kanayaklı, kankırmızı, kardeşkanı, tavşankanı,

Ek okumalar

• Vikipedi'de kan

Kaynakça

• Türk Dil Kurumu: "kan"

Çağatayca

Ad

1. çok, vafir, ziyade

Gagavuzca

Ad

kan

[1] (anatomi) kan, hun

Köken

Eski Türkçe qan

Kaynakça

• Etymological Dictionaries - Andras Rajki
• Erdi, Seçkin (2005). Divanü Lügati't - Türk. İstanbul: Kabalcı Yayınevi. ISBN 975-997-013-9.

Kaynakça

• KÚNOS, Dr. Ignaz (1902). Şeyh Süleyman Efendi, Çağatayca-Osmanlıca Sözlük. Budapeşte: Section Orientale de la Société Ethnographique Hongroise.

Şorca

Bu sözcüğün, biçim ve içerik olarak Vikisözlük standartlarına ulaşması için elden geçirilmesi gerekmektedir.

Madde düzenleme ve Vikisözlük standartları ile ilgili bilgi
Bu sözcükte ayrıca şu sorunlar da bulunmaktadır:

• Bu söz(cük), ait olduğu dilin kullandığı Şorca alfabesinde yazılmamıştır.

Düzenleme yapıldıktan sonra bu not silinmelidir.

Ad

1. han