ordu

Ayrıca bakınız: Ordu

Türkçe

Haftanın sözcüğü – 2007, 26. hafta

Köken

Osmanlı Türkçesi اوردو‎.

Söyleniş

• IPA^(anahtar): /oɾ.ˈdu/
• Heceleme: or‧du

Ad

ordu (belirtme hâli orduyu, çoğulu ordular), sahiplik şekli ordu -su

1. Çok sayıda insan

   eş anlamlıları: kalabalık, kitle, sürü

   Marx'a göre yedek işçi ordusu, kapitalizmin temel özelliklerinden biridir.

   VikiSözlük, özveriyle çalışan gönüllüler ordusu sayesinde vardır.

2. (askeriye) Bir devletin silahlı kuvvetleri

   eş anlamlısı: askeriye

   Prusya, ordusu olan bir devlet değil; devleti olan bir ordudur. — Mirabeau

3. (askeriye) En büyük askerî birlik

   Ordular! İlk hedefiniz Akdeniz'dir. İleri! — M. K. Atatürk

4. (askeriye) Her türlü silahlı kara birliği

   eş anlamlıları: cephe, örgüt, parti, teşkilat

   eş anlamlıları: sivil, sivil toplum

   Kosova Kurtuluş Ordusu, Kosova'nın Sırbistan'dan ayrılması için savaşan etnik Arnavut gerilla hareketidir.

Çekimleme

ordu adının çekimi

		tekil	çoğul
yalın		ordu	ordular
belirtme		orduyu	orduları
yönelme		orduya	ordulara
bulunma		orduda	ordularda
ayrılma		ordudan	ordulardan
tamlayan		ordunun	orduların
iyelik
		tekil	çoğul
1. tekil	yalın	ordum	ordularım
	belirtme	ordumu	ordularımı
	yönelme	orduma	ordularıma
	bulunma	ordumda	ordularımda
	ayrılma	ordumdan	ordularımdan
	tamlayan	ordumun	ordularımın
2. tekil	yalın	ordun	orduların
	belirtme	ordunu	ordularını
	yönelme	orduna	ordularına
	bulunma	ordunda	ordularında
	ayrılma	ordundan	ordularından
	tamlayan	ordunun	ordularının
3. tekil	yalın	ordusu	orduları
	belirtme	ordusunu	ordularını
	yönelme	ordusuna	ordularına
	bulunma	ordusunda	ordularında
	ayrılma	ordusundan	ordularından
	tamlayan	ordusunun	ordularının
1. çoğul	yalın	ordumuz	ordularımız
	belirtme	ordumuzu	ordularımızı
	yönelme	ordumuza	ordularımıza
	bulunma	ordumuzda	ordularımızda
	ayrılma	ordumuzdan	ordularımızdan
	tamlayan	ordumuzun	ordularımızın
2. çoğul	yalın	ordunuz	ordularınız
	belirtme	ordunuzu	ordularınızı
	yönelme	ordunuza	ordularınıza
	bulunma	ordunuzda	ordularınızda
	ayrılma	ordunuzdan	ordularınızdan
	tamlayan	ordunuzun	ordularınızın
3. çoğul	yalın	ordusu orduları
	belirtme	ordusunu ordularını
	yönelme	ordusuna ordularına
	bulunma	ordusunda ordularında
	ayrılma	ordusundan ordularından
	tamlayan	ordusunun ordularının

Kısaltmalar

• (askerî birlik): Or.

Üst kavramlar

• (devletin silahlı kuvvetleri): devlet, memleket, ülke; savunma, silahlanma

Yan kavramlar

• (devletin silahlı kuvvetleri): darbe, emniyet teşkilatı, jandarma, kolluk kuvvetleri, polis

Alt kavramlar

• (askerî birlik): Hareket Ordusu, Hür Suriye Ordusu, kurtuluş ordusu
• (askerî birlik): kolordu, tümen, tugay, alay, tabur, bölük, asker, silah
• (silahlı kara birliği): düzenli ordu, düzensiz ordu

Atasözleri

• (çok sayıda insan): Bir korkak bir orduyu bozar.

Kelime birliktelikleri

• (askerî birlik): ordu harekâtı
• (devletin silahlı kuvvetleri): Altın Ordu Devleti
• (devletin silahlı kuvvetleri): ordu malı, ordu yardımlaşma

Türetilmiş kavramlar

ordu

• ordu emri,
• ordu evi,
• ordu merkezi,
• orduca,
• orducu,
• orducuk,
• ordulu,
• ordusuz,
• orduyken,
• orduyla,
• orduysa

Çeviriler

bir devletin silahlı kuvvetleri

• Afrikaanca: leër (af)
• Almanca: Armee (de) d, Militär (de) n
• Arapça: جَيْش‎ (ar) e (ceyş)
• Arnavutça: armatë (sq), ushtri (sq)
• Azerice: ordu (az), qoşun (az)
• Baskça: armada (eu)
• Bretonca: arme (br)
• Bulgarca: армия (bg) (armija)
• Çekçe: armáda (cs), vojsko (cs)
• Çerkesçe:

  Batı Çerkesçesi: дзэ (ady) (ʒă)

• Çince:

  an'anevî: 部隊 (zh)

  basitleştirilmiş: 部队 (zh)

• Danca: armada (da), hær (da)
• Esperanto: armeo (eo), amaso (eo)
• Estonca: armee (et), sõjavägi (et)
• Faroece: herur (fo)
• Farsça: ارتش‎ (fa), سپاه‎ (fa), لشگر‎ (fa)
• Felemenkçe: leger (nl)
• Fince: armeija (fi), sotaväki (fi); sotajoukko (fi)
• Fransızca: armée (fr)
• Galce: byddin (cy)
• Galiçyaca: exército (gl)
• Gucaratça: સ્થળ સેના (gu) (sthaḷ senā)
• Hintçe: थलसेना (hi) (thalsenā)
• İbranice: צבא‎ (he)
• İngilizce: army (en), military (en)
• İrlandaca: arm (ga)
• İspanyolca: Fuerzas Armadas (es)
• İsveççe: här (sv)
• İtalyanca: esercito (it), armata (it)
• Japonca: 軍隊 (ja)
• Kalmukça: әәрм (xal) (äärm), церг (xal) (tserg)
• Karaçay-Balkarca: аскер (krc)
• Katalanca: exèrcit (ca)
• Keçuva dili: eril
• Kürtçe: artêş (ku)
• Latince: arma (la), legio (la)
• Lehçe: armia (pl), wojsko (pl)
• Letonca: armija (lv)
• Litvanca: armija (lt)
• Macarca: hadsereg (hu)
• Malgaşça: rezimanta (mg)
• Marathi dili: स्थलसेना (mr) (sthalsenā)
• Norveççe: hær (no)
• Portekizce: exército (pt)
• Rumence: armată (ro)
• Rusça: армия (ru) (armiya)
• Sanskritçe: स्थलसैन्यं (sa) (sthalasainyaṃ)
• Sırp-Hırvatça:

  Latin: vojska (sh)

• Sicilyaca: esèrcitu (scn)
• Slovakça: armáda (sk)
• Svahili dili: jeshi (sw)
• Tatarca: ğäskär (tt)
• Türkçe:

  Osmanlı Türkçesi: اوردو‎ (ota)

• Türkmence: goşun (tk), leşğer (tk), oorda (tk)
• Ukraynaca: армiя (uk) (armiya)
• Xhosa dili: umkhosi (xh)
• Yunanca:

  Modern Yunanca: στρατός (el) (stratós)

• Zuluca: impi ya mashosha (zu)

en büyük askerî birlik

• Almanca: Armee (de) d, Heer (de) n
• İspanyolca: ejército (es), tropa (es)
• Türkçe:

  Osmanlı Türkçesi: اوردو‎ (ota)

Kaynaklar

• Türk Dil Kurumuna göre "ordu" maddesi

Ek okumalar

• Vikipedi'de ordu

Azerice

Ad

ordu

1. (askeriye) ordu

Baskça

Ad

ordu

1. (zaman) saat

Lazca

Ad

ordu

1. (askeriye) ordu

Eylem

ordu

1. büyümek
2. büyütmek
3. gelişmek