sıfat

Ayrıca bakınız: sifat

Türkçe

Köken

Osmanlı Türkçesi صفت‎, Arapça صِفَة‎ (ṣife).

Söyleniş

• IPA^(anahtar): /sɯ.ˈfat/
• Heceleme: sı‧fat

Ad

sıfat (belirtme hâli sıfatı, çoğulu sıfatlar)

1. bir kişinin görev, ödev, toplumsal veya hukukî bakımdan yeri ve özelliği

   Baş vezir sıfatıyla hükûmet işlerini idare eder. — R. H. Karay

   Beyaz (ev), güzel (çocuk), beş (gün), bu (kitap) gibi kelimeler sıfattır.

2. (anatomi) dış görünüş, kılık, yüz

   Takındığı bu sıfatı boynundaki kravattan fazla mühimsediği yoktu. — F. R. Atay

3. (dil bilimi) bir ismi, kemiyet, vasıf, yer, sıra v.s. bakımından niteleyen, belirten kelime

   "Güzel bir kadın" cümlesinde güzel kelimesi sıfat, "Güzel geldi" cümlesinde isimdir.

Çekimleme

sıfat adının çekimi

		tekil	çoğul
yalın		sıfat	sıfatlar
belirtme		sıfatı	sıfatları
yönelme		sıfata	sıfatlara
bulunma		sıfatta	sıfatlarda
ayrılma		sıfattan	sıfatlardan
tamlayan		sıfatın	sıfatların
iyelik
		tekil	çoğul
1. tekil	yalın	sıfatım	sıfatlarım
	belirtme	sıfatımı	sıfatlarımı
	yönelme	sıfatıma	sıfatlarıma
	bulunma	sıfatımda	sıfatlarımda
	ayrılma	sıfatımdan	sıfatlarımdan
	tamlayan	sıfatımın	sıfatlarımın
2. tekil	yalın	sıfatın	sıfatların
	belirtme	sıfatını	sıfatlarını
	yönelme	sıfatına	sıfatlarına
	bulunma	sıfatında	sıfatlarında
	ayrılma	sıfatından	sıfatlarından
	tamlayan	sıfatının	sıfatlarının
3. tekil	yalın	sıfatı	sıfatları
	belirtme	sıfatını	sıfatlarını
	yönelme	sıfatına	sıfatlarına
	bulunma	sıfatında	sıfatlarında
	ayrılma	sıfatından	sıfatlarından
	tamlayan	sıfatının	sıfatlarının
1. çoğul	yalın	sıfatımız	sıfatlarımız
	belirtme	sıfatımızı	sıfatlarımızı
	yönelme	sıfatımıza	sıfatlarımıza
	bulunma	sıfatımızda	sıfatlarımızda
	ayrılma	sıfatımızdan	sıfatlarımızdan
	tamlayan	sıfatımızın	sıfatlarımızın
2. çoğul	yalın	sıfatınız	sıfatlarınız
	belirtme	sıfatınızı	sıfatlarınızı
	yönelme	sıfatınıza	sıfatlarınıza
	bulunma	sıfatınızda	sıfatlarınızda
	ayrılma	sıfatınızdan	sıfatlarınızdan
	tamlayan	sıfatınızın	sıfatlarınızın
3. çoğul	yalın	sıfatı sıfatları
	belirtme	sıfatını sıfatlarını
	yönelme	sıfatına sıfatlarına
	bulunma	sıfatında sıfatlarında
	ayrılma	sıfatından sıfatlarından
	tamlayan	sıfatının sıfatlarının

Açıklamalar

• Çağatay Türkçesinin ilk örneklerinde görülmektedir. Divan-ı Lugat-it Türk'te de vardır. Daha sonraları Türk diline sıfat yerine TDK tarafından ön ad veya önad ve sıfatlar da imal edilmiştir. Bu kelimeler de zaman zaman kullanılmaktadır. Önad ve ön ad gibi iki farklı kullanımı varsa da bugün ayrı yazılır. Ayrıca nitem diye bir öneri de zaman zaman kullanılabilmektedir. Ancak ilköğretimdeki Türk dili kitaplarında sıfat tercih edilmektedir. Son zamanlarda TDK'nin eğilimi de bu yöndedir.

Eş anlamlılar

• (dil bilimi): ön ad

Alt kavramlar

• (dil bilimi): fiilden sıfat, üleştirme sıfatı

Deyimler

• (anatomi): sıfatına tükürmek

Türetilmiş kavramlar

sıfat

• sıfat isim (dil bilimi),
• sıfat tamlaması (dil bilimi),
• sıfatça,
• sıfatçı,
• sıfatçık,
• sıfatken,
• sıfatla,
• sıfatlı,
• sıfatsa,
• sıfatsız

Çeviriler

sıfat

• Afrikanca: byvoeglike naamwoord (af), adjektief (af)
• Almanca: Adjektiv (de) n, Eigenschaftswort (de) n, Beiwort (de) n
• Aragonca: alchetibo (an)
• Arapça: صِفَةٌ‎ (ar) d (ṣifetün), نَعَت‎ (ar) e (naʿat)
• Arnavutça: mbiemër (sq)
• Asturyasça: axetivu (ast)
• Azerice: sifət (az)
• Baskça: adjektibo (eu)
• Bretonca: anv-gwan (br)
• Bulgarca: прилагателно име (bg) (prilagatelno ime)
• Çekçe: přídavné jméno (cs), adjektivum (cs)
• Danca: tillægsord (da), adjektiv (da)
• Endonezce: kata sifat (id)
• Ermenice: Ածական անուն (hy) (Acakan anun), անուն (hy) (anun)
• Esperanto: adjektivo (eo)
• Estonca: adjektiiv (et)
• Felemenkçe: adjectief (nl)
• Fince: adjektiivi (fi), laatusana (fi), etunimi (fi)
• Fransızca: adjectif (fr)
• Frizce:

  Batı Frizce: eigenskipswurd (fy)

• Galce: ansoddair (cy)
• Galiçyaca: adxectivo (gl)
• Hintçe: विशेषण (hi) (viśeṣaṇ)
• İbranice: שם תואר‎ (he)
• İngilizce: adjective (en)
• İrlandaca: aidiacht (ga)
• İspanyolca: adjetivo (es)
• İsveççe: adjektiv (sv) n
• İtalyanca: aggettivo (it)
• Japonca: 形容詞 (ja)
• Korece: 형용사 (ko) (hyeong-yongsa)
• Korsikaca: aghjettivu (co)
• Kürtçe: hevalnav (ku), rengdêr (ku), sîfet (ku)
• Latince: praenomen (la)
• Lehçe: przymiotnik (pl)
• Letonca: īpašības vārds (lv)
• Macarca: melléknév (hu)
• Norveççe: adjektiv (no)
• Özbekçe: sifat (uz)
• Portekizce: adjectivo (pt)
• Rumence: adjectiv (ro)
• Rusça: прилагательное (ru) n (prilagatelʹnoye)
• Sango dili: pasūndā (sg)
• Sırp-Hırvatça:

  Kiril: придев (sh)

  Latin: prilog (sh)

• Sicilyaca: aggittivu (scn)
• Slovakça: adjektívum (sk), prídavné meno (sk)
• Tatarca: сыйфат (tt) (sıyfat)
• Türkçe:

  Osmanlı Türkçesi: صفت‎ (ota)

• Türkmence: сыпат (tk), sypat (tk)
• Volapük: ladyek (vo)
• Yunanca:

  Modern Yunanca: επίθετο (el) (epítheto)

Kaynakça

• Türk Dil Kurumuna göre "sıfat" maddesi

Ek okumalar

• Vikipedi'de sıfat