neden

Türkçe

Söyleniş

• IPA^(anahtar): /ne.ˈden/
• Heceleme: ne‧den

Ad

neden (belirtme hâli nedeni, çoğulu nedenler)

1. bir olayı ve durumu gerektiren, doğuran başka olay veya durum

   İzmir'in işgali faciası, özel nedenlerden onu ayrıca ilgilendiriyor. — A. İlhan

2. (felsefe) varlığı veya olayı etkileyen, oluşturan, doğuran şey

Çekimleme

neden adının çekimi

		tekil	çoğul
yalın		neden	nedenler
belirtme		nedeni	nedenleri
yönelme		nedene	nedenlere
bulunma		nedende	nedenlerde
ayrılma		nedenden	nedenlerden
tamlayan		nedenin	nedenlerin
iyelik
		tekil	çoğul
1. tekil	yalın	nedenim	nedenlerim
	belirtme	nedenimi	nedenlerimi
	yönelme	nedenime	nedenlerime
	bulunma	nedenimde	nedenlerimde
	ayrılma	nedenimden	nedenlerimden
	tamlayan	nedenimin	nedenlerimin
2. tekil	yalın	nedenin	nedenlerin
	belirtme	nedenini	nedenlerini
	yönelme	nedenine	nedenlerine
	bulunma	nedeninde	nedenlerinde
	ayrılma	nedeninden	nedenlerinden
	tamlayan	nedeninin	nedenlerinin
3. tekil	yalın	nedeni	nedenleri
	belirtme	nedenini	nedenlerini
	yönelme	nedenine	nedenlerine
	bulunma	nedeninde	nedenlerinde
	ayrılma	nedeninden	nedenlerinden
	tamlayan	nedeninin	nedenlerinin
1. çoğul	yalın	nedenimiz	nedenlerimiz
	belirtme	nedenimizi	nedenlerimizi
	yönelme	nedenimize	nedenlerimize
	bulunma	nedenimizde	nedenlerimizde
	ayrılma	nedenimizden	nedenlerimizden
	tamlayan	nedenimizin	nedenlerimizin
2. çoğul	yalın	nedeniniz	nedenleriniz
	belirtme	nedeninizi	nedenlerinizi
	yönelme	nedeninize	nedenlerinize
	bulunma	nedeninizde	nedenlerinizde
	ayrılma	nedeninizden	nedenlerinizden
	tamlayan	nedeninizin	nedenlerinizin
3. çoğul	yalın	nedeni nedenleri
	belirtme	nedenini nedenlerini
	yönelme	nedenine nedenlerine
	bulunma	nedeninde nedenlerinde
	ayrılma	nedeninden nedenlerinden
	tamlayan	nedeninin nedenlerinin

Eş anlamlılar

• sebep
• (felsefe): illet

Çeviriler

neden

• Azerice: nə üçün (az), niyə (az)
• Fince: syy (fi)
• İngilizce: reason (en), cause (en)

  Eski Türkçe: neçük‎ (otk) (neçük)

Belirteç

neden

1. bir olayı doğuran başka bir olayı sormak için kullanılan söz

   Biz Şarklılar neden ille her şeyi büyütüp efsaneleştiririz? — H. Taner

Eş anlamlılar

• niçin, niye

Atasözleri

neden

• Arsız neden arlanır, çul da giyer sallanır
• Kurda neden boynun kalın? demişler, işimi kendim görürüm de ondan demiş
• Öksüz neden güler? Yanılır da güler

Çeviriler

neden

• Almanca: warum (de)
• Bulgarca: защо (bg) (zašto)
• Çekçe: proč (cs)
• Danca: hvorfor (da)
• Estonca: miks (et), mispärast (et), milleks (et)
• Felemenkçe: waarom (nl)), waardoor (nl)
• Fince: miksi (fi), minkä takia (fi), minkä tähden (fi), minkä vuoksi (fi)
• Fransızca: pourquoi (fr)
• Frizce: wêrom (fy)
• İngilizce: why (en), wherefore (en)
• İspanyolca: por qué (es)
• İsveççe: varför (sv)
• İtalyanca: perché (it)
• Lehçe: dlaczego (pl), czemu (pl)
• Macarca: miért (hu)
• Norveççe: hvorfor (no)
• Portekizce: porque (pt), porquê (pt), por que (pt)
• Rumence: soske (ro)
• Rusça: почему (ru) (poçemu), зачем (ru) (zaçem)

  Latin: zašto (sh)

• Slovakça: prečo (sk)
• Slovence: zakaj (sl)
• Tayca: ทำไม (th)
• Vepsice: mikš (vep)

Kaynakça

• Türk Dil Kurumuna göre "neden" maddesi

Türkmence

Ad

neden

1. birden, birdenbire

Kaynakça

• Atacanov, Ata (1922). Türkmendolu Yir Sözlüğü.