hıyar

Türkçe

Yerde yatan hıyarlar

Köken

Osmanlı Türkçesi خیار‎, Farsça خیار‎.

Söyleniş

• IPA^(anahtar): /hɯ.ˈjaɾ/
• Heceleme: hı‧yar

Ad

hıyar (belirtme hâli hıyarı, çoğulu hıyarlar)

1. (kabakgiller, meyveler, sebzeler) kabakgillerden, uzun, iri meyveli, sürüngen, otsu bitkinin ürünü

   Rahmetli babam hıyarı soyduktan sonra kabukların içini dazlağına ve yüzüne iyi geldiğine inandığından sürerdi.

2. (mecaz) budala, kaba saba, görgüsüz insan

   Bu hıyar işi yine becerememiş, parayı da kaptırmış.

Çekimleme

hıyar adının çekimi

		tekil	çoğul
yalın		hıyar	hıyarlar
belirtme		hıyarı	hıyarları
yönelme		hıyara	hıyarlara
bulunma		hıyarda	hıyarlarda
ayrılma		hıyardan	hıyarlardan
tamlayan		hıyarın	hıyarların
iyelik
		tekil	çoğul
1. tekil	yalın	hıyarım	hıyarlarım
	belirtme	hıyarımı	hıyarlarımı
	yönelme	hıyarıma	hıyarlarıma
	bulunma	hıyarımda	hıyarlarımda
	ayrılma	hıyarımdan	hıyarlarımdan
	tamlayan	hıyarımın	hıyarlarımın
2. tekil	yalın	hıyarın	hıyarların
	belirtme	hıyarını	hıyarlarını
	yönelme	hıyarına	hıyarlarına
	bulunma	hıyarında	hıyarlarında
	ayrılma	hıyarından	hıyarlarından
	tamlayan	hıyarının	hıyarlarının
3. tekil	yalın	hıyarı	hıyarları
	belirtme	hıyarıyı	hıyarlarını
	yönelme	hıyarıya	hıyarlarına
	bulunma	hıyarıda	hıyarlarında
	ayrılma	hıyarıdan	hıyarlarından
	tamlayan	hıyarının	hıyarlarının
1. çoğul	yalın	hıyarımız	hıyarlarımız
	belirtme	hıyarımızı	hıyarlarımızı
	yönelme	hıyarımıza	hıyarlarımıza
	bulunma	hıyarımızda	hıyarlarımızda
	ayrılma	hıyarımızdan	hıyarlarımızdan
	tamlayan	hıyarımızın	hıyarlarımızın
2. çoğul	yalın	hıyarınız	hıyarlarınız
	belirtme	hıyarınızı	hıyarlarınızı
	yönelme	hıyarınıza	hıyarlarınıza
	bulunma	hıyarınızda	hıyarlarınızda
	ayrılma	hıyarınızdan	hıyarlarınızdan
	tamlayan	hıyarınızın	hıyarlarınızın
3. çoğul	yalın	hıyarı hıyarları
	belirtme	hıyarıyı hıyarlarını
	yönelme	hıyarıya hıyarlarına
	bulunma	hıyarıda hıyarlarında
	ayrılma	hıyarıdan hıyarlarından
	tamlayan	hıyarının hıyarlarının

Eş anlamlılar

• salatalık

Üst kavramlar

• kabakgiller

Alt kavramlar

• acı hıyar, kornişon

Atasözleri

• Dilenciye hıyar vermişler de eğri diye beğenmemiş

Deyimler

• her hıyarım var diyene tuz alıp koşmak

Türetilmiş kavramlar

• acı hıyar, denizhıyarı, eşek hıyarı, Hint hıyarı, it hıyarı

Çeviriler

hıyar

• Afrikaanca: komkommer (af)
• Almanca: Gurke (de) d

  Yahudi Almancası: userkke‎ (yi) (userkke)

• Arapça: خِيَار‎ (ar) e (ḫiyār)
• Arnavutça: kastravec (sq)
• Asturyasça: pepín (ast)
• Aymaraca: pipinu (ay)
• Âzerîce: xiyar (az)
• Baskça: pepino (eu), luzoker (eu)
• Beyaz Rusça: агурок (be) (ahurok)
• Bretonca: kokombrezenn (br)
• Bulgarca: краставица (bg) d (krastavitsa)
• Calo dili: popondó
• Çekçe: okurka (cs)
• Çince: 黄瓜 (zh)
• Danca: agurk (da)
• Endonezce: ketimun (id), mentimun (id)
• Esperanto: kukumo (eo)
• Estonca: kurk (et)
• Faroece: agurka (fo)
• Farsça: خیار‎ (fa)
• Felemenkçe: komkommer (nl) e
• Fince: kurkku (fi)
• Fransızca: concombre (fr) e
• Galce: cucumer (cy), ciwcymber (cy)
• Galiçyaca: cogombro (gl), celestial (gl)
• Gucaratça: કાકડી (gu) (kākḍī)
• Hintçe: खीरा (hi) (khīrā), ककडी (hi) (kakḍī)
• İbranice: מלפפון‎ (he) e
• İngilizce: cucumber (en)
• İrlandaca: cúcamar (ga)
• İspanyolca: pepino (es) e
• İsveççe: gurka (sv)
• İtalyanca: cetriolo (it) e
• Japonca: きゅうり (ja)
• Katalanca: cogombre (ca)
• Keçuva dili: kaywacha (qu)
• Kırgızca: badırañ (ky), kıyar (ky)
• Korece: 오이 (ko) (oi)
• Kürtçe: xiyar (ku) d
• Latince: cucumer (la), Cucumis sativus (la)
• Lehçe: ogórek (pl)
• Litvanca: agurkas (lt)
• Macarca: uborka (hu)
• Malayca: mentimun (ms)
• Maltaca: hjara (mt)
• Marathi dili: खीरा काकड़ी (mr) (khīrā kākṛī)
• Moğolca: өргөст хэмх (mn) (örgöst hemh), хэмх (mn) (hemh)
• Norveççe: agurk (no)
• Oksitanca: cocombre (oc)
• Özbekçe: bodring (uz)
• Portekizce: pepino (pt) e
• Rapanui dili: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Romanşça: cucumera (rm)
• Rumence: castravete (ro)
• Rusça: огурец (ru) (ogurets)
• Sanskritçe: कर्कटि (sa) (karkaṭi)
• Savahili dili: tango (sw)
• Sırp-Hırvatça:

  Kiril: краставац (sh)

  Latin: krastavac (sh)

• Slovakça: uhorka (sk) d
• Tatarca: qıyar (tt)
• Tayca: แตงกวา (th)
• Türkçe:

  Osmanlı Türkçesi: خیار‎ (ota)

• Ukraynaca: огірок (uk) (oğirok)
• Uygurca: tərh̡əmək (ug), h̡anggo (ug)
• Vepsice: kurk (vep)
• Yunanca:

  Modern Yunanca: αγγούρι (el) (angoúri)

Ön ad

hıyar (karşılaştırma daha hıyar, üstünlük en hıyar)

1. (argo) budala, kaba saba, görgüsüz

   Bu hıyar herif var ya, ona kaç defa dememe rağmen oraya gitmiş, döviz almak istemiş, eline dışında dolar olan bir tomar para verip sıvışmışlar.

Atasözleri

• Hıyar akçesiyle alınan eşeğin ölümü sudan olur

Türetilmiş kavramlar

• hıyarağa, hıyarağası, hıyaroğluhıyar, hıyarşembe

Çeviriler

hıyar

• Almanca: Gurke (de) d
• Fince: tahditon (fi), moukkamainen (fi)
• İngilizce: cucumber (en)
• Türkçe:

  Osmanlı Türkçesi: خیار‎ (ota)

Ünlem

hıyar

1. (argo) aptal mânâsında bir hitap

   Buraya araba park edilir mi, hıyar?!?

Çeviriler

hıyar

• Almanca: Idiot (de) e
• Türkçe:

  Osmanlı Türkçesi: خیار‎ (ota)

Kaynakça

• Türk Dil Kurumuna göre "hıyar" maddesi

Anagramlar

• hayır

Karaçay-Balkarca

Bu sözcüğün, biçim ve içerik olarak Vikisözlük standartlarına ulaşması için elden geçirilmesi gerekmektedir.

Madde düzenleme ve Vikisözlük standartları ile ilgili bilgi
Bu sözcükte ayrıca şu sorunlar da bulunmaktadır:

• Bu söz(cük), ait olduğu dilin kullandığı Karaçay-Balkarca alfabesinde yazılmamıştır.

Düzenleme yapıldıktan sonra bu not silinmelidir.

Ad

1. (kabakgiller, meyveler) kabak