نظام

Arapça

Köken

ن ظ م‎ (n-ẓ-m)

Söyleniş

• IPA^(anahtar): /ni.ðˤaːm/

• Ses

  (dosya)

Ad

نِظَام (niẓām) e (çoğul نُظُم‎ (nuẓum) veya أَنْظِمَة‎ (ʾenẓime))

1. düzenlilik, nizam
2. emir
3. kaide, kural
4. metot, usul, yöntem
5. (politika) rejim: (muhtemelen نِظَام الْحُكْم‎ (niẓām el-ḥukm, “kaideler sistemi”) kelimesinin kısasıdır.)

Çekimleme

نِظَام (niẓām) ad çekimi

tekil	basit tekil munsarıf
	belirsiz	belirli	kurgu
ölçüsüz	نِظَام niẓām	النِّظَام‎ en-niẓām	نِظَام niẓām
yalın	نِظَامٌ niẓāmün	النِّظَامُ‎ en-niẓāmü	نِظَامُ niẓāmü
belirtme	نِظَامًا‎ niẓāmen	النِّظَامَ‎ en-niẓāme	نِظَامَ niẓāme
tamlayan	نِظَامٍ niẓāmin	النِّظَامِ‎ en-niẓāmi	نِظَامِ niẓāmi
ikil	belirsiz	belirli	kurgu
ölçüsüz	نِظَامَيْن‎ niẓāmeyn	النِّظَامَيْن‎ en-niẓāmeyn	نِظَامَيْ‎ niẓāmey
yalın	نِظَامَانِ‎ niẓāmāni	النِّظَامَانِ‎ en-niẓāmāni	نِظَامَا‎ niẓāmā
belirtme	نِظَامَيْنِ‎ niẓāmeyni	النِّظَامَيْنِ‎ en-niẓāmeyni	نِظَامَيْ‎ niẓāmey
tamlayan	نِظَامَيْنِ‎ niẓāmeyni	النِّظَامَيْنِ‎ en-niẓāmeyni	نِظَامَيْ‎ niẓāmey
çoğul	basit cem'-i mükesser munsarıf‎; ـَة (-a)'da cem'-i mükesser munsarıf
	belirsiz	belirli	kurgu
ölçüsüz	نُظُم‎‎; أَنْظِمَة‎ nuẓum‎; ʾenẓime	النُّظُم‎‎; الْأَنْظِمَة‎ en-nuẓum‎; el-ʾenẓime	نُظُم‎‎; أَنْظِمَة‎ nuẓum‎; ʾenẓime
yalın	نُظُمٌ‎‎; أَنْظِمَةٌ‎ nuẓumün‎; ʾenẓimetün	النُّظُمُ‎‎; الْأَنْظِمَةُ‎ en-nuẓumü‎; el-ʾenẓimetü	نُظُمُ‎‎; أَنْظِمَةُ‎ nuẓumü‎; ʾenẓimetü
belirtme	نُظُمًا‎‎; أَنْظِمَةً‎ nuẓumen‎; ʾenẓimeten	النُّظُمَ‎‎; الْأَنْظِمَةَ‎ en-nuẓume‎; el-ʾenẓimete	نُظُمَ‎‎; أَنْظِمَةَ‎ nuẓume‎; ʾenẓimete
tamlayan	نُظُمٍ‎‎; أَنْظِمَةٍ‎ nuẓumin‎; ʾenẓimetin	النُّظُمِ‎‎; الْأَنْظِمَةِ‎ en-nuẓumi‎; el-ʾenẓimeti	نُظُمِ‎‎; أَنْظِمَةِ‎ nuẓumi‎; ʾenẓimeti

Alt kavramlar

• نِظَام صَوْتِيّ‎ (niẓām ṣavtiyy) ،نِظَام شَمْسِي‎ (niẓām şemsī)

Türetilmiş kavramlar

• نِظَامِيَّة‎ (niẓāmiyye) ،نِظَامِيّ‎ (niẓāmiyy)

Türevleri

• Avarca: низам (nizam)
• Farsça: نظام‎
  • Divehi dili: ނިޒާމު‎ (nizāmu)
  • Hintçe: निज़ाम (nizām)
  • Urduca: نِظام‎
• Kazakça: низам (nizam)
• Kırgızca: мыйзам (mıyzam)
• Kumukça: низам
• Kürtçe:
  • Kuzey Kürtçe: nîzam
• Osmanlı Türkçesi: نظام‎
  • Türkçe: nizam
• Svahili dili: nidhamu

Kaynaklar

• Hans Wehr (1976), “نظام”, A Dictionary of Modern Written Arabic, J. Milton Cowan, editör, 4. baskı, Ithaca, NY, A.B.D.: Spoken Language Services, ISBN 0-87950-001-8

Osmanlıca Türkçesi

Köken

Arapça نِظَام‎ (niẓām).

Söyleniş

• IPA^(anahtar): /niˈzaːm/

Ad

نظام (nizâm)

1. nizam

Çekimleme

نظام‎ (nizâm) adının çekimi

	tekil	çoğul
yalın	نظام‎ nizâm	نظاملر‎ nizâmlar
belirtme	نظامی‎ nizâmı	نظاملری‎ nizâmları
yönelme	نظامه‎ nizâma	نظاملره‎ nizâmlara
bulunma	نظامده‎ nizâmda	نظاملرده‎ nizâmlarda
ayrılma	نظامدن‎ nizâmdan	نظاملردن‎ nizâmlardan
tamlayan	نظامڭ‎ nizâmın	نظاملرڭ‎ nizâmların
iyelik
	tekil	çoğul
1. tekil (benim)	نظامم‎ nizâmım	نظاملرم‎ nizâmlarım
2. tekil (senin)	نظامڭ‎ nizâmın	نظاملرڭ‎ nizâmların
3. tekil (onun)	نظامی‎ nizâmı	نظاملری‎ nizâmları
1. çoğul (bizim)	نظاممز‎ nizâmımız	نظاملرمز‎ nizâmlarımız
2. çoğul (sizin)	نظامڭز‎ nizâmınız	نظاملرڭز‎ nizâmlarınız
3. çoğul (onların)	نظامی‎ nizâmı نظاملری‎ nizâmları