Tartışma:milliyetsel

@Sabri76 Wîkîferheng'de bu kelimenin silinmesini talep etmişsiniz (talebinizi iptal ettim), buradan da silmişsiniz ama internete baktığımda kelimenin çok yaygın bir şekilde kullanıldığı görülüyor. Neye göre kelimenin dilinizde olmadığını iddia ediyorsunuz? --Balyozxane (mesaj) 19.11, 25 Ağustos 2020 (UTC)

@Balyozxane Öncelikle kriterlerimiz mevcut. Sezgisel ve ulusal olur. Hatta hukuksal da olur hukukî de olur. Ancak Türkçe'de her ismin sonuna "-sel" eki getirilmez. Milliyete dair ya da milliyete ait milliyetsel denmez, millî denir. Yanlış kullanımı da olsa olsa şunun gibi kötü çeviri ürünüdür. Hürriyetsel de denmez, yerine kullanılan bir sözcük yok. [http://turkdili.gen.tr/yap-m-ekleri.html bu sitede 10 numaralı başlığı okuyun ve dikkat edin genelde Türkçe kökenli sözcüklerde "-sal, -sel" ekleriyle yeni sözcükler oluşturuluyor. Sosyoloji gibi yabancı kökenli sözcüklerde Sosyolojiye ait demek için "-î" ya da "-sel, -sal" kullanılmayıp "-k" takısı kullanılıyor yani "Sosyolojik" oluyor. Var olmayan uydurma ek eklenmiş bu sözcüğün oradan da silinmesine aracı olursanız sevinirim.--Sαвяí¢αи76^ileti 19.42, 25 Ağustos 2020 (UTC)

@Sabri76 Kriterlerinizde 3 farklı kitap diyor. Dergi kabul etmiyor musunuz? İnternette kolaylıkla bu kelimenin kullanıldığı üç farklı dergi bulabilirsiniz. Uğraşılırsa daha fazlası da bulunabilir. Neyse size iyi çalışmalar. --Balyozxane (mesaj) 19.56, 25 Ağustos 2020 (UTC)

@Balyozxane dergi olur ancak her dergi ya da her kitap olmaz. Kayda değerlik önemli. Örneğin akademik bir dergi olurken bir kişinin rastgele para verip bastırdığı bir kitap olmaz. @HastaLaVi2 hocam sen de bakabilir misin? Şurada da yaygın örnekler hariç her sözcüğe "-sel, -sal" yapım ekleri getirilmemeli denmiş. Burada örnekler arasında "görüntüsel" var. Mesela bu sözcükte de sorun yok gibi ama milliyetsel ile "hürriyetsel" arasındaki fark birilerinin millî yazmak yerine bu şekilde yazmış olması mı?--Sαвяí¢αи76^ileti 20.06, 25 Ağustos 2020 (UTC)

Türk Dil Kurumu'naa ait bu kaynağı da buldum.--Sαвяí¢αи76^ileti 20.23, 25 Ağustos 2020 (UTC)

@Sabri76 “Galat-ı meşhur, lügat-i fasihten evladır” :) --Balyozxane (mesaj) 20.53, 25 Ağustos 2020 (UTC)

• Merhabalar, @Sabri76, Balyozxane. Öncelikle VS:KEK politikasının ilk maddesini hatırlatayım sizlere. Açıkça yaygın kullanımlar. Şimdi, Sabri76'nın gösterdiği kaynaklar ve TDK'nın yayınladığı açıklamalar ortada. Türkçe'de bu "sel/sal" ekleri sorunsalı mevcut ve "milliyetsel" kullanımı TDK'ye göre yanlış. Fakat, basit bir google araması bile yapıldığında bu sözcüğün onlarca haber sitesinde, köşe yazılarında kullanıldığını görüyoruz, yanlış olsa bile. Vikisözlük'te sırf bir sözcük "yanlış" bir şekilde dile yerleşmiş olduğundan kaynaklı olarak maddeleri silmememiz taraftarıyım. Zira Kategori:Yanlış kullanımlar kategorimiz niye var o halde? Bu durumda buradaki tüm maddeleri silmemiz gerekir. Bu kullanım her ne kadar yanlış olsa da, yaygınca kullanılmış, bir şekilde oturmuş. Evet, ben de bu sözcüğün kullanımının yanlış olduğu düşüncesindeyim. Ama Vikisözlük'te bunu barındırmayarak bu sözcüğün varlığını ortadan kaldırmıyoruz. Maddeyi bence açıp, gerekli açıklamayı TDK'nin sayfasını da kaynak göstererek yapıp, barındırmalıyız. ~ Z (m) 21.37, 25 Ağustos 2020 (UTC)

Merhaba, dilcilikte iki önemli paradigma vardır: Kuralcılık veya kural koyuculuk (prescriptivism) ve betimleyicilik (descriptivism). Filoloji, betikbilim ya da dilimiz özelinde Türkoloji çoğu zaman kuralcıdır. Dilbilim ise betimleyicidir. Buradaki önemli fark, kuralcı yaklaşımların dilin kullanımında kesin sınırlar çizmeye çabalaması, betimleyici yaklaşımların ise yalnızca olanı belgelemeye uğraşmasıdır. Her filolog kuralcı olmasa da TDK son derece kuralcı bir kurum. TDK sözlüklerinin tanımlarında olsun, dâhil edilme ölçütlerinde olsun sayısız kusur bulunabilir, ben birçoğunu ezberden sayabilecek duruma da geldim diyebilirim. Bir tanesinden daha yeni w:Kategori_tartışma:Şehitler'de söz ettim. Dilbilim açısından dilde yanlış ve doğru kullanım yoktur, kabul edilebilirlik vardır, dilbilgisellik vardır. Dolayısıyla milliyetsel gibi bir terim de çok sayıda anadil konuşucusu tarafından kullanılması ve anlaşılması dikkate alındığında açıkça Türkçenin parçasıdır. Ancak elbette projemizin dâhil edilme ölçütleri açık. Bu ölçütlere uymayan sözlükbirimlerin dışarıda bırakılması da son derece makul. Makul olmayan bir durum ortaya çıktığında da ölçütler yeniden masaya yatırılabilir ve güncellenebilir. Demem şudur ki TDK ve onun kopyala-yapıştırcı sürümü Dil Derneği'nin ciddi metodolojik sorunlarından kaynaklanan boşluğu burada akıllıca seçimler yaparak doldurma potansiyeline sahip olan çok az seçenekten biriyiz. Bunun için de elbette dâhil edilme ölçütleri doğrultusunda mümkün olduğunca betimleyici olmalı ve modern dilbilimde olmayan doğru ve yanlış gibi sınıflandırmalardan kaçınmalıyız.

Vito Genovese 22.03, 25 Ağustos 2020 (UTC)

@Vito Genovese, fikir belirttiğiniz için teşekkür etmek isterim öncelikle. Sizin yöneldiğiniz ve inmek istediğiniz asıl meselenin Kategori:Yanlış kullanımlar kategorisi ile ilgili olduğunu anlayabildim yorumunuzdan, doğru anladıysam eğer. Bu kategorinin aslında amacı yanlız sözcüğünün aslında yalnız diye yazıldığını göstermek. Kategorinin İngilizce Vikisözlükteki karşılığı da en:Category:Misspellings by language şeklinde. Yani aslında yazımı sıkça yanlış yapılan bir sözcük de burada barındırılmakta. Şimdi milliyetsel özeline inersek, bunu da aslında bir yazım hatası olarak nitelendiremez miyiz? Var olmayan bir ekin kullanımı sonucunda oluşmuş bir sözcük, fakat bunun doğru çekimlenmiş hali de Türkçe dilinde mevcut. Doğru söylemlerle anlatabildim mi bilemiyorum. ~ Z (m) 22.28, 25 Ağustos 2020 (UTC)

Yok aslında o kategoriyle ilgili değil genel bir rehber olması gerektiğini düşündüğüm için zikretme gereği duymuştum. Elbette yazım yanlışı denen şeyler, malapropism olarak anılan asgari yerine askeri kullanımları gibi durumlar var. Benim üzerimde durmaya çalıştığım nokta, daha ziyade önemli sayıda anadil konuşucusunun sezgisel olarak kabul edilebilir bulduğu kullanımların dilin tartışmasız parçası olduğu hususu. Ben Türkçenin bir anadil konuşucusu olarak -sAl biçimbirimini zihinsel sözlükçemde barındırıyor, aktif bir biçimde kullanıyor ve kullanıldığında kastı anlıyorum. Örneğin "Vikisözlüksel konularda Sabri'ye güvenirim" gibi bir kullanım benim için kusursuz. Dolayısıyla bu biçimbirim benim anadilimin bir parçası. Yalnızca benim dilimin parçası olsaydı bir bireydil (idiolect) olacaktı, ancak ciddi sayıda konuşucu için de aynı durum söz konusu olduğu için bu ek dilin bir parçasıdır. Dile nasıl girdiğinin bu noktada çok önemi yok. Örneğin parola ve şifre. Web sitelerine girdiğimiz kod bir paroladır, mesajları okunamaz kılan şey ise şifredir. Ancak şifre sözcüğü Türkçede anlam kaymasına uğradı ve parolanın yerine kullanılır oldu. Bu durumda hayır bu yanlıştır deme lüksümüz yok sözlükçülükte. Neyse onu olduğu gibi yazmalıyız. Ha, ben TranslateWiki üzerinde MediaWiki yazılımı çevirisi yaparken resmiyeti izlemek ve kuralcı olmak durumundayım ve tüm password sözcüklerini parola olarak çevirir, şifre sözcüğünü gördüğüm yerde değiştiririm. Ancak çevirmenlik başka bir şey sözlükçülük başka bir şey.

Vito Genovese 22.39, 25 Ağustos 2020 (UTC)