𐰸

Eski Türkçe

Köken 1

Bir okun görünüşünden türetilmiştir. Ana Türkçe *ok ile karşılaştırınız.

Harf

𐰸 (q̊¹)

1. Eski Türkçe yazı sisteminde kalın ünlülü sözcüklerde /uq/, /oq/, /qu/, /qo/ sesleri için kullanılan bir damga.

Söyleniş

• IPA^(anahtar): /oq/
• Heceleme: oq

Köken 2

Ana Türkçe *ok sözcüğünden devralındı. Çuvaşça ухӑ (uhă), Türkçe ok, Özbekçe oʻq, Başkurtça уҡ (uq) ve Yakutça ох (ox) sözcükleri ile eş asıllıdır.

Ad

𐰸 (oq)

1. (silahlar, okçuluk) ok
   • MS 8. yy., Kül Tigin Yazıtı, D36:

     𐰋𐰃𐰼:𐰼𐰏:𐰸𐰣:𐰆𐰺𐱃𐰃:𐰚𐰃:𐰼𐰏:𐰆𐰑:𐱁𐰺𐰆:𐰽𐰨𐰓𐰃

     bir:erig:oqun:urtï:eki:erig:ud:ašru:sančdï

     Bir eri okla vurdu, iki eri uyluklarından mızrakladı.

Köken 3

Ana Türkçe *ōk sözcüğünden devralındı. Çuvaşça йӑх (jăh) sözcüğü ile eş asıllıdır.

Ad

𐰸 (oq)

1. (antropoloji) kabile, boy, oymak
   • MS 8. yy., Tonyukuk Yazıtı, ID2:

     𐰆𐰣:𐰸:𐰴𐰍𐰣𐰃:𐰖𐰍𐰢𐰔:𐰼𐱅𐰃

     on:oq:qaɣanï:yaɣïmïz:erti

     On-Ok'un kağanı düşmanımız idi.

Türetilmiş kavramlar

• 𐰆𐰍𐰞‎ (oɣul, “çocuk”) (?)
• 𐰆𐰍𐱁‎ (oɣuš, “aşiret”)
• 𐰆𐰍𐰔‎ (oɣuz, “kabile”)

Kaynakça

• Clauson, Gerard (1972). An Etymological Dictionary of pre-thirteenth-century Turkish (İngilizce), sayfa 76, Oxford: Clarendon Press. ISBN 9634812686.

• Tekin, Talât (1968). A Grammar of Orkhon Turkic (İngilizce), sayfalar 358, Bloomington: Indiana University. ISBN 9789757981190.

• Tekin, Talat (2010). Orhon Yazıtları, 4. basım, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. ISBN 975-16-0065-0.