triumvirlik
Triumvirlik, Roma Cumhuriyeti’nin ilanının ilk yıllarından itibaren devletin yönetim ve idare mekanizmalarının bir parçası olarak oluşturulmuş, gerekliliği mevcut devlet idaresi tarafından öngörüldükten sonra farklı yetki ve salahiyetlerle donatılmış, üç memurun bu birimlere atanmasıyla oluşturulmuş teşkilatlanmalardı. Günümüz devlet bakanlıklarına benzeyen bu idari birimler, devlet adına sikke basma ile görevlendirilmiş darphaneden sorumlu olanlar ile, tanrılar adına düzenlenecek şölen ve adak merasimlerinin düzenlenmesinden veya devletin mali işlerinden sorumlu olanlar gibi bir çok alanda devletin emir kuvveti altında görev yapan idari mekanizmalar olarak karşımıza çıkmaktadır. Bunlar doğrudan hükümet kontrolünde görev yapan teşkilatlanmalardı. Resmi memurların üçlü gruplar halinde atanmasıyla oluşturulmuş bu birimler bazen bir organın yönetimini üstlenen bazen de kendisinden daha yüksek bir kurumun danışma mercii veya görevlere yardımcı olma vazifesini üstlenmişti. roma tarihinde i.ö.63 yılında Gaius Julius Caesar, Marcus Licinius Crassus ve Gnaeus Pompeius (Magnus) tarafından oluşturulan 1.Triumvirlik ile, İ.Ö.43 yılında Octavianus(Augustus),Marcus Antonius ve M.Aemilius Lepidus tarafından Her ne kadar isimleri triumvirlik olarak belirtsek de kuruluş amacı,yönetim biçimi ve özellikleri bakımından Roma tarihinde devlete bağlı olarak görev yapan olağan triumvirliklerden farklıdır.
Yetki ve sorumlulukları mevcut devlet idaresi tarafından belirlenmiş ve devletin kontrolünde görev yapan olağan devlet memuriyetliği olan triumvirliklere karşın her iki triumvirlik de, devlet kontrolünde olmayan ve kararlarının iktidar ve güç sahibi üç kişi tarafından alınan bağımsız bir yapı olmakla beraber, kuruluş amaçları da mevcut hükümet idaresine hizmet etmekten ziyade mevcut hükümet idaresinin yıkılması, değiştirilmesi veya idarenin ele geçirilmesi üzerine kurulmuş bir siyasi koalisyon niteliğindedir. İktidar ve farklı güçlere sahibi üç kişinin aralarında aldıkları kararların uygulanmasına yönelik varılan bir antlaşmanın sonucu kurulan birer koalisyon oluşumları idi. Bu özelliklerin yanı sıra her iki oluşumun aralarında da farklılıklar, bazı değişik uygulamalar bulunmaktaydı. J.Caesar öncülüğünde oluşturulmuş 1. triumvirlik mevcut düzene karşı yapılan bir ihtilal niteliğini taşırken ,Octavianus öncülüğünde kurulan 2. triumvirlik ise kurulduktan sonra halk desteğini almış hukuki bir zemine oturtulmuş bir antlaşmanın ürünüydü. Antlaşmalar genellikle koalisyon üyelerinin mevkilerinin yükseltilmesi askeri güç ve toprak elde etme ile çıkarlarının korunmasını sağlayan maddelerden ibaretti. Kişisel hırsların etkisinde kalan bu koalisyonlardan julius caesarın öncülüğünde kurulan 1.Triumvirlik trajik olaylarla son bulurken 2.Triumvirliğin kurulmasında öncü olan octavianus dayısı caesarın birinci triumvirlik oluşumunda düştüğü hatalardan ders almış roma devletinin hassasiyetlerini de dikkate alarak kendisini ülkenin tek hakimi konumuna getirecek ve yüzyıllar sürecek bir yeni düzenin roma imparatorluk (principatus) döneminin başlangıcını belirlemiştir.
oluşturulan 2. Triumvirlik farklı ir karakterdedir.