ضل

Ayrıca bakınız: صل

Arapça

Köken

ض ل ل‎ (ḍ-l-l).

Söyleniş

• IPA^(anahtar): /dˤal.la/

Eylem

ضَلَّ (ḍalle) I, geniş zaman يَضِلُّ‎‎ (yaḍillü)

1. kaybetmek, yanılmak, yoldan çıkmak

   zıt anlamlısı: اِهْتَدَى‎ (ihtedā)

   ضَلَّ عَنِ الطَّرِيقِ. / ضَلَّ الطَّرِيقَ. — Yoldan saptı.

   • M.S. 609–632, Kur'an, 1:7
     صِرٰطَ ٱلَّذِينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ غَيْرِ ٱلْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ وَلَا ٱلضَّالِّينَ – Kendilerine nimet verdiğin kimselerin yoluna, gazaba uğrayanların ve sapmışlarınkine değil.
   • M.S. 609–632, Kur'an, 16:125
     إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنْ ضَلَّ عَنْ سَبِيلِهِ وَهُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِينَ – Rabbinin yoluna hikmetle ve güzel öğütle çağır! Ve onlarla en güzel şekilde mücadele et. Şüphesiz Rabbin kendi yolundan sapanları en iyi bilendir ve O, hidayete kavuşanları da en iyi bilendir.
   • M.S. 609–632, Kur'an, 25:17
     أَأَنْتُمْ أَضْلَلْتُمْ عِبَادِي هَٰؤُلَاءِ أَمْ هُمْ ضَلُّوا السَّبِيلَ – Hele o gün Rabbin onları Allah'tan başka taptıkları şeylerle toplar da, der ki: "Siz mi saptırdınız şu kullarımı, yoksa kendileri mi yolu kaybettiler?"

Çekimleme

ضَلَّ

çekimi (biçim-I muzaaf, mastarlar ضَلّ veya ضَلَال veya ضَلَالَة)

mastarlar الْمَصَادِر						ضَلّ veya ضَلَال‎ veya ضَلَالَة‎ ḍall veya ḍalāl veya ḍalāle
ism-i fail اِسْم الْفَاعِل						ضَالّ‎ ḍāll
ism-i meful اِسْم الْمَفْعُول						مَضْلُول‎ maḍlūl
etken eylem الْفِعْل الْمَعْلُوم
		tekil الْمُفْرَد				ikil الْمُثَنَّى			çoğul الْجَمْع
		1. kişi الْمُتَكَلِّم	2. kişi الْمُخَاطَب	3. kişi الْغَائِب		2. kişi الْمُخَاطَب	3. kişi الْغَائِب		1. kişi الْمُتَكَلِّم	2. kişi الْمُخَاطَب	3. kişi الْغَائِب
geçmiş zaman الْمَاضِي	eril	ضَلَلْتُ‎ ḍaleltü	ضَلَلْتَ‎ ḍalelte	ضَلَّ ḍalle		ضَلَلْتُمَا‎ ḍaleltümā	ضَلَّا‎ ḍallā		ضَلَلْنَا‎ ḍalelnā	ضَلَلْتُمْ‎ ḍaleltüm	ضَلُّوا‎ ḍallū
	dişil		ضَلَلْتِ‎ ḍalelti	ضَلَّتْ‎ ḍallet			ضَلَّتَا‎ ḍalletā			ضَلَلْتُنَّ‎ ḍaleltünne	ضَلَلْنَ‎ ḍalelne
geniş zaman الْمُضَارِع	eril	أَضِلُّ‎ ʾaḍillü	تَضِلُّ‎ taḍillü	يَضِلُّ‎ yaḍillü		تَضِلَّانِ‎ taḍillāni	يَضِلَّانِ‎ yaḍillāni		نَضِلُّ‎ naḍillü	تَضِلُّونَ‎ taḍillūne	يَضِلُّونَ‎ yaḍillūne
	dişil		تَضِلِّينَ‎ taḍillīne	تَضِلُّ‎ taḍillü			تَضِلَّانِ‎ taḍillāni			تَضْلِلْنَ‎ taḍlilne	يَضْلِلْنَ‎ yaḍlilne
geniş zaman mansub الْمُضَارِع الْمَنْصُوب	eril	أَضِلَّ‎ ʾaḍille	تَضِلَّ‎ taḍille	يَضِلَّ‎ yaḍille		تَضِلَّا‎ taḍillā	يَضِلَّا‎ yaḍillā		نَضِلَّ‎ naḍille	تَضِلُّوا‎ taḍillū	يَضِلُّوا‎ yaḍillū
	dişil		تَضِلِّي‎ taḍillī	تَضِلَّ‎ taḍille			تَضِلَّا‎ taḍillā			تَضْلِلْنَ‎ taḍlilne	يَضْلِلْنَ‎ yaḍlilne
geniş zaman meczum الْمُضَارِع الْمَجْزُوم	eril	أَضِلَّ‎ veya أَضِلِّ‎ veya أَضْلِلْ‎ ʾaḍille veya ʾaḍilli veya ʾaḍlil	تَضِلَّ‎ veya تَضِلِّ‎ veya تَضْلِلْ‎ taḍille veya taḍilli veya taḍlil	يَضِلَّ‎ veya يَضِلِّ‎ veya يَضْلِلْ‎ yaḍille veya yaḍilli veya yaḍlil		تَضِلَّا‎ taḍillā	يَضِلَّا‎ yaḍillā		نَضِلَّ‎ veya نَضِلِّ‎ veya نَضْلِلْ‎ naḍille veya naḍilli veya naḍlil	تَضِلُّوا‎ taḍillū	يَضِلُّوا‎ yaḍillū
	dişil		تَضِلِّي‎ taḍillī	تَضِلَّ‎ veya تَضِلِّ‎ veya تَضْلِلْ‎ taḍille veya taḍilli veya taḍlil			تَضِلَّا‎ taḍillā			تَضْلِلْنَ‎ taḍlilne	يَضْلِلْنَ‎ yaḍlilne
emir الْأَمْر	eril		ضِلَّ veya ضِلِّ veya اِضْلِلْ‎ ḍille veya ḍilli veya iḍlil			ضِلَّا‎ ḍillā				ضِلُّوا‎ ḍillū
	dişil		ضِلِّي‎ ḍillī							اِضْلِلْنَ‎ iḍlilne
edilgen eylem الْفِعْل الْمَجْهُول
		tekil الْمُفْرَد				ikil الْمُثَنَّى			çoğul الْجَمْع
		1. kişi الْمُتَكَلِّم	2. kişi الْمُخَاطَب	3. kişi الْغَائِب		2. kişi الْمُwخَاطَب	3. kişi الْغَائِب		1. kişi الْمُتَكَلِّم	2. kişi الْمُخَاطَب	3. kişi الْغَائِب
geçmiş zaman الْمَاضِي	eril	ضُلِلْتُ‎ ḍuliltü	ضُلِلْتَ‎ ḍulilte	ضُلَّ ḍulle		ضُلِلْتُمَا‎ ḍuliltümā	ضُلَّا‎ ḍullā		ضُلِلْنَا‎ ḍulilnā	ضُلِلْتُمْ‎ ḍuliltüm	ضُلُّوا‎ ḍullū
	dişil		ضُلِلْتِ‎ ḍulilti	ضُلَّتْ‎ ḍullet			ضُلَّتَا‎ ḍulletā			ضُلِلْتُنَّ‎ ḍuliltünne	ضُلِلْنَ‎ ḍulilne
geniş zaman الْمُضَارِع	eril	أُضَلُّ‎ ʾuḍallü	تُضَلُّ‎ tuḍallü	يُضَلُّ‎ yuḍallü		تُضَلَّانِ‎ tuḍallāni	يُضَلَّانِ‎ yuḍallāni		نُضَلُّ‎ nuḍallü	تُضَلُّونَ‎ tuḍallūne	يُضَلُّونَ‎ yuḍallūne
	dişil		تُضَلِّينَ‎ tuḍallīne	تُضَلُّ‎ tuḍallü			تُضَلَّانِ‎ tuḍallāni			تُضْلَلْنَ‎ tuḍlelne	يُضْلَلْنَ‎ yuḍlelne
geniş zaman mansub الْمُضَارِع الْمَنْصُوب	eril	أُضَلَّ‎ ʾuḍalle	تُضَلَّ‎ tuḍalle	يُضَلَّ‎ yuḍalle		تُضَلَّا‎ tuḍallā	يُضَلَّا‎ yuḍallā		نُضَلَّ‎ nuḍalle	تُضَلُّوا‎ tuḍallū	يُضَلُّوا‎ yuḍallū
	dişil		تُضَلِّي‎ tuḍallī	تُضَلَّ‎ tuḍalle			تُضَلَّا‎ tuḍallā			تُضْلَلْنَ‎ tuḍlelne	يُضْلَلْنَ‎ yuḍlelne
geniş zaman meczum الْمُضَارِع الْمَجْزُوم	eril	أُضَلَّ‎ veya أُضَلِّ‎ veya أُضْلَلْ‎ ʾuḍalle veya ʾuḍalli veya ʾuḍlel	تُضَلَّ‎ veya تُضَلِّ‎ veya تُضْلَلْ‎ tuḍalle veya tuḍalli veya tuḍlel	يُضَلَّ‎ veya يُضَلِّ‎ veya يُضْلَلْ‎ yuḍalle veya yuḍalli veya yuḍlel		تُضَلَّا‎ tuḍallā	يُضَلَّا‎ yuḍallā		نُضَلَّ‎ veya نُضَلِّ‎ veya نُضْلَلْ‎ nuḍalle veya nuḍalli veya nuḍlel	تُضَلُّوا‎ tuḍallū	يُضَلُّوا‎ yuḍallū
	dişil		تُضَلِّي‎ tuḍallī	تُضَلَّ‎ veya تُضَلِّ‎ veya تُضْلَلْ‎ tuḍalle veya tuḍalli veya tuḍlel			تُضَلَّا‎ tuḍallā			تُضْلَلْنَ‎ tuḍlelne	يُضْلَلْنَ‎ yuḍlelne

Kaynaklar

• Hans Wehr (1976), “ضل”, A Dictionary of Modern Written Arabic, J. Milton Cowan, editör, 4. baskı, Ithaca, NY, A.B.D.: Spoken Language Services, ISBN 0-87950-001-8

Ad

ضَلّ (ḍall) e

1. ضَلَّ‎ (ḍalle) fiilinden isim

Çekimleme

ضَلّ (ḍall) ad çekimi

tekil	basit tekil munsarıf
	belirsiz	belirli	kurgu
ölçüsüz	ضَلّ ḍall	الضَّلّ‎ eḍ-ḍall	ضَلّ ḍall
yalın	ضَلٌّ ḍallün	الضَّلُّ‎ eḍ-ḍallü	ضَلُّ ḍallü
belirtme	ضَلًّا‎ ḍallen	الضَّلَّ‎ eḍ-ḍalle	ضَلَّ ḍalle
tamlayan	ضَلٍّ ḍallin	الضَّلِّ‎ eḍ-ḍalli	ضَلِّ ḍalli