iyi

Ayrıca bakınız: eylik, iy, iyilik, yiyi

Türkçe

Köken

Osmanlı Türkçesi ایو‎ (eyü), o da Eski Anadolu Türkçesi eygü, o da Ana Türkçe *ed-gü (“fevkalade, iyi”), bu da *ed (“şey, mal”)’dan türemiştir.

Söyleniş

• Lütfen bir dil kodu girin.

Karşıt anlamlılar

• kötü

Ad

iyi (belirtme hâli iyini, çoğulu iyiler)

1. (öğretim) öğrencinin değerlendirilmesinde kullanılan orta ile pekiyi arasındaki not

Çeviriler

• Almanca: Gut (de)
• Fince: hyvä (fi)

• İngilizce: good (en)

Belirteç

iyi

1. istenilen, beğenilen, yerinde, yararlı, uygun bir biçimde

   Bunun çocukları iyi çıktıkları için ölünceye kadar babalarına bakmışlar. - M. Ş. Esendal

Çeviriler

• Fince: hyvin (fi)
• İngilizce: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• İspanyolca: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• İsveççe: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.

• Kürtçe: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.

Deyimler

burnu kokuyu iyi almak, iyi etmek

Ön ad

Yalın	Karşılaştırma	Üstünlük
iyi	daha iyi	en iyi

iyi

1. istenilen, beğenilen nitelikleri taşıyan, beğenilecek biçimde olan, kötü karşıtı

   Bir aralık iyi fal bildiğimi haremde duyurdum. - F. R. Atay

   Çoğu zaman "iyi huylu insan" diyeceğimize kısaca "iyi insan" deriz. Halbuki huyu, karakteri iyi olan, her zaman ahlâken iyi değildir.

2. bol, çok, aşırı

   İyi yağmur yağdı.

3. uğurlu, hayırlı, iyilik getiren

   İyi haberi getirince sevincimden alnından öptüm.

4. esen, sağlıklı

   İyi ve sıhhatli olduğumu bildirebilirsiniz. - N. F. Kısakürek

5. yerinde, uygun

   İyi cevap!

6. doğru olan

   İyisi bu işe karışmamaktır.

7. yeterli, yetecek miktarda olan

   Bu yün, hırka için iyidir.

Çeviriler

• Afrikanca: goed (af)
• Almanca: gut (de)
• Arapça: جَيِّد‎ (ar) e (ceyyid), طَيِّب‎ (ar) e (ṭayyib), حَسَن‎ (ar) e (ḥasen)
• Azerice: yaxşı (az)
• Boşnakça:
• Bulgarca: добър (bg) e (dobǎr)
• Çekçe: dobrý (cs) e, dobrá (cs) d, dobré (cs) n
• Çince: 好 (zh) (hăo)
• Danca: god (da), godt (da)
• Endonezce: baik (id), bagus (id)
• Eski Türkçe: edgü, edgülüg, edgülük, körklüg
• Esperanto: bona (eo)
• Estonca: hea (et)
• Farsça: خوب‎ (fa) (χub)
• Fiji dili: vinaka (fj)
• Fince: hyvä (fi), runsas (fi)
• Fransızca: bon (fr) e, bonne (fr) d
• Gagavuzca: ii (gag)
• Galce: da (cy)
• Guarani dili: porã (gn)
• Hırvatça:
• Hintçe: aššu (hi) (aššu)
• Hollandaca: goed (nl), goede (nl)
• İbranice: טוב‎ (he) (tov)
• İdo: benigna (io), bona (io)
• İngilizce: good (en), plentiful (en), abundant (en)
• İnterlingua: bon (ia)
• İspanyolca: bueno (es), buena (es)
• İsveççe: bra (sv), god (sv), gott (sv)
• İtalyanca: buono (it), benissimo (it)
• Japonca: いい (ja), 良い (ja), よい (ja)
• Karaçay Balkarca: cahşı (krc)

• Kırım Tatarca: aruv (crh), yahşı (crh)
• Katalanca: bo (ca), bona (ca)
• Keçuva dili: allin (qu)
• Korece: 좋은 (ko) (cho-eun)
• Kürtçe: baş,çê (ku)
• Latince: bonus (la), bona (la), bonum (la)
• Lehçe: dobra (pl), dobre (pl), dobry (pl)
• Macarca: jó (hu)
• Norveççe: god (no)
• Osmanlıca: ایو‎ (ota)
• Özbekçe: яхши (uz) (yaxshi)
• Portekizce: bom (pt) e, boa (pt) d
• Rumence: bun (ro) e, bună (ro) d
• Rusça: хороший (ru) (xoroşiy)
• Sırpça:
• Slovakça: dobrá (sk), dobré (sk), dobrý (sk)
• Tatarca: i (tt), äybät (tt)
• Tayca: ดี (th) (dee)
• Türkmence: gowy (tk)
• Ukraynaca: добрий (uk) (dobrıy)
• Yunanca
  • Modern Yunanca: αγαθός (el) (agathós), καλός (el) (kalós)

Atasözleri

• Borç iyi güne kalmaz
• Güzele kırk günde doyulur, iyi huyluya kırk yılda doyulmaz
• İyi evlat babayı vezir, kötü evlat rezil eder
• İyi insan sözünün üstüne gelir
• İyi nasihat verilir, iyi ad verilmez
• İyi olacak hastanın hekim ayağına gelir
• Kırk serçeden bir kaz iyi

Deyimler

• iyi gün dostu

Sözcük birliktelikleri

• iyi hâl kâğıdı, iyi huylu, iyi kalpli

Kaynaklar

• Türk Dil Kurumuna göre "iyi" maddesi