tilki

Türkçe

Haftanın sözcüğü – 2007, 45. hafta

Vikipedi

tilki hakkında Türkçe Vikipedi'de ansiklopedik bilgi bulabilirsiniz.

Köken

Eski Türkçe tilkü

Ad

tilki (belirtme hâli tilkiyi, çoğulu tilkiler)

Tilki

1. (köpekgiller, memeliler) köpekgillerden, uzunluğu 90 cm, kuyruğu 30 cm kadar, ırklarına göre çeşitli renklerde olan, ağız ve burnu uzun ve sivri, kümes hayvanlarına zarar veren, kürkü beğenilen memeli türü
2. bu hayvanın postundan yapılan manto, kürk vb.

   İki hanım yaşları geçkince olmasına bakmayarak sürmüşler, boyanmışlar, omuzlarına tilkilerini almış, kurulmuşlar. - Memduh Şevket Esendal

Bilimsel adı

• Vulpes

Deyimler

• tilki uykusu
• tilki gibi

Sözcük birliktelikleri

• tilki uykusu, tilki üzümü, beyaztilki, deniztilkisi, tilkikuyruğu

Atasözleri

• Ayyar tilki art ayağından tutulur
• Gammaz olmasa tilki pazarda gezer
• Kurdun adı yaman çıkmış, tilki vardır baş keser
• Tilki benim için demem ama üzümsüz bağın kökü kurusun demiş
• Tilki tilkiliğini anlatıncaya kadar post elden gider
• Tilkinin dönüp dolaşıp geleceği yer kürkçü dükkanıdır
• Tilki tilkiliğini anlatıncaya kadar post elden gider

Çeviriler

hayvan

• Afrikanca: vos (af)
• Almanca: Fuchs (de)
• Altayca: тӱлкӱ (alt) (tülkü) [tülkü]
• Aragonca: raboso (an), rabosa (an)
• Arapça: ثَعْلَب‎ (ar) (s̱aʿleb)
• Arnavutça: dhelpër (sq)
• Asturyasça: raposu (ast), rapiegu (ast)
• Aymaraca: lari (ay)
• Azerice: tülkü (az)
• Baskça: azeri (eu)
• Bengalce: িশয়াল (bn) (iśyal)
• Bretonca: louarn (br)
• Bulgarca: лисица (bg) (lisica)
• Calo dili: andándula, rapipocha
• Çekçe: liška (cs)
• Çince: 狐狸 (zh)
• Danca: ræv (da)
• Endonezce: rubah (id)
• Ermenice: աղվես (hy) (ałves)
• Ersya dili: ривезь (myv) ( ŕiveź )
• Eski Türkçe: tilkü‎ (otk) (tilkü)
• Esperanto dili: vulpo (eo)
• Estonca: rebane (et)
• Faroe dili: revur (fo)
• Farsça: روباه‎ (fa)
• Felemenkçe: vos (nl)
• Fince: kettu (fi), kettuturkis (fi)
• Fransızca: renard (fr)
• Frizce: fos (fy)
• Galce: llwynog (cy), cadno (cy)
• Galiçyaca: raposo (gl), golpe (gl)
• Grönlandca: terianniaq (kl)
• Guarani dili: aguara (gn)
• Gucaratça: શિયાળ (gu) (śiyāḷ)
• Hakasça: тӱлгӱ (kjh) (tülgü) [tülgü]
• Hausaca: yanyawa (ha)
• Hintçe: लोमड़ी (hi) (lomṛī)
• İbranice: שועל‎ (he), ראפוזה‎ (he)
• İngilizce: fox (en)
• İrlandaca: sionnach (ga), madra rua (ga)
• İspanyolca: zorro (es), zorra (es)
• İsveççe: räv (sv)
• İsviçre Almancası: Fuchs (als) e
• İtalyanca: volpe (it)
• İzlandaca: refur (is)
• Japonca: 狐 (ja)
• Karaçay Balkarca: tülkü (krc)
• Katalanca: guineu (ca), guilla (ca), rabosa (ca)
• Kazakça: түлкі (kk) (tülkî) [tülki]
• Keçuva dili: atujj (qu), atoj (qu)
• Kırım Tatarca: tilki (crh)
• Kırgızca: түлкү (ky) (tülkü) [tülkü]
• Kmer dili: កព្ជ្រាង (km) (kâpchréang)
• Korece: 여우 (ko) (yeou)
• Kürtçe: rovî (ku), ريوی‎ (ku)
• Ladince: olp (lld)
• Lehçe: lis (pl)
• Letonca: lapsa (lv)
• Litvanca: lapė (lt)
• Lüksemburgca: Fuuss (lb)
• Maasai dili: entirrash (mas)
• Macarca: róka (hu)
• Marathi dili: कोल्हा (mr) (kolhā)
• Makedonca: лисица (mk) d (lisica)
• Mari dili: рывыж (mhr) (rəvəž)
• Mokşa dili: келазь (mdf) ( kelaź )
• Maltaca: volpi (mt)
• Manksça: shynnagh (gv)
• Moğolca: үнэг (mn) (üneg)
• Norveççe: rev (no)
• Oksitanca: volp (oc), mandra (oc)
• Pencapça: ਲੂੰਬੜ (pa) (lūmbaṛ)
• Portekizce: raposa (pt) d, zorro (pt) e
• Rumence: vulpe (ro)
• Rusça: лисица (ru) d (lisica), лиса (ru) d (lisa)
• Samoaca: 'ālope (sm)
• Sanskritçe: जम्बूकः (sa) (jambūkaḥ)
• Savahili dili: mbeha (sw)
• Sırp-Hırvatça: лисица (sh), lisica (sh)
• Sicilyaca: vurpi (scn)
• Slovakça: líška (sk)
• Slovence: lisica (sl)
• Şorca: тӱлгӱ [tülgü]
• Tagalogca: alamid (tl)
• Tatarca: tölke (tt)
• Tayca: สุนัขจิ้งจอก (th)
• Telugu dili: కొంకనక్క (te) (koṃkanakka)
• Türkmence: tilki (tk), тилки (tk)
• Ukraynaca: лис (uk) (lıs)
• Urduca: لومري‎ (ur)
• Venedikçe: volpe (vec)
• Yahudi İspanyolcası: zorra (lad), rapoza (lad)
• Yakutça: саһыл (sah) (sahıl) [sahıl]
• Yunanca: αλεπού (el) (alepoú)
• Zuluca: ngcolisa (zu), gqunkqisa (zu)

Ön ad

tilki (karşılaştırma daha tilki, üstünlük en tilki)

1. (mecaz) çok kurnaz

   Ne tilkidir o, bilmezsiniz.

Kaynakça

• Türk Dil Kurumuna göre "tilki" maddesi

Ek okumalar

• Vikitür'de Vulpes

Gagavuzca

Ad

tilki

[1] (köpekgiller) tilki

Köken

[1] Eski Türkçe tilkü

Kırım Tatarca

Ad

tilki

[1] (köpekgiller) tilki

Türkmence

Ad

tilki

[1] (köpekgiller) tilki